GR242SKR004 - Έλος Παλαμάρι

Περιγραφή

Το έλος Παλαμάρι βρίσκεται 6,7 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Χώρας, στη Σκύρο. Πρόκειται για παράκτιο έλος που πριν από μερικές δεκαετίες εκτεινόταν σε μεγάλο μέρος του βόρειου κάμπου (αεροδρόμιο). Πλέον έχει περιορισθεί πολύ, με εκτεταμένα αποστραγγιστικά έργα και επέκταση των γύρω καλλιεργειών. Πολλές γεωτρήσεις στα γύρω χωράφια επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο την τροφοδοσία του, ωστόσο παραμένει ένας αρκετά σημαντικός υγρότοπος με πλούσια βιοποικιλότητα. Η τροφοδοσία του με γλυκό νερό γίνεται κυρίως από κοίτη ρέματος, η οποία λειτουργεί και σαν κεντρικό αποστραγγιστικό κανάλι, στο οποίο διοχετεύονται τα νερά που στραγγίζονται από τις ανάντη καλλιέργειες. Η παρουσία επιφανειακού νερού είναι εποχική. Οι δραστηριότητες στην λεκάνη απορροής είναι σχετικά έντονες με κυρίαρχες τις καλλιέργειες, το αεροδρόμιο της Σκύρου και την ήπια άσκηση δασικής διαχείρισης. Απαντώνται οι οικότοποι 72Α0 - Καλαμώνες, 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi), 2260 - Θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων (Cisto-Lavenduletalia), 92D0 - Νότια παρόχθια δάση-στοές και λόχμες (Nerio-Tamaricetea και Securinegion tinctoriae) και 5420 - Φρύγανα Sarcopoterium spinosum. Η βλάστηση είναι κυρίως υπερυδατική αποτελούμενη από αγριοκάλαμα (Phragmites australis), μικρές λόχμες από καλάμια υφάλμυρων νερών (Arundo donax) και καλάμια γλυκών νερών (ψαθιά) (Typha sp.), ενώ υπάρχουν και εκτεταμένα τμήματα καλυπτόμενα από υγρά λιβάδια με βούρλα (Juncus sp.). Επίσης, υπάρχουν τμήματα με θαμνώδη βλάστηση αποτελούμενα από αρμυρίκια, πικροδάφνες και λυγαριές. Οι σημαντικότερες απειλές για τον υγρότοπο προκύπτουν κυρίως από τη συνεχιζόμενη επέκταση των καλλιεργειών αλλά και από την πιθανή επέκταση της δόμησης. Ο υγρότοπος βρίσκεται στην αρχαιολογική περιοχή Παλαμάρι (ΦΕΚ 1555/Β/12-12-2002). (Περίοδος αναφοράς πρωτογενών δεδομένων: 1/2008. Απογραφείς: Ν. Γεωργιάδης).

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 3.69 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: -  
Αλατότητα νερού: Υφάλμυρο
Είσοδος γλυκού νερού: Χείμαρρος / Ρύακας
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): 5 - 25
Υδροπερίοδος: Εποχική
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Στερεάς Ελλάδας
Περιφερειακή ενότητα: Εύβοιας
Νησί: Σκύρος
Δήμος: Σκύρου
Γεωγραφικό μήκος: 24.507666 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 38.961805 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 3 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού 76 - 95
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Αρχαιολογικό καθεστώς Α' ζώνη Αρχαιολογική περιοχή Παλαμάρι 97 Υ.Α. (ΦΕΚ 1555/Β/2002)
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Πολιτισμικές υπηρεσίες Τουρισμός και αναψυχή
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
100 = Καλλιέργειες Μεγάλη
130 = Άρδευση Άγνωστη
190 = Άλλες αγροτικές και δασοκομικές δραστηριότητες Μεγάλη
230 = Κυνήγι Άγνωστη
403 = διασκορπισμένες κατοικίες Μικρή
423 = απόρριψη αδρανών υλικών (μπάζα) Μικρή
430 = Αγροτικές (γεωργικές) κατασκευές Μικρή
490 = Άλλες αστικές, βιομηχανικές και συναφείς δραστηριότητες Μεσαία
502 = οδικό δίκτυο Μεσαία
620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής Μικρή
800 = Επιχωματώσεις, διαμορφώσεις, αποστραγγίσεις Μεγάλη
802 = απόκτηση εδαφών από θάλασσα, εκβολή ή έλος Μεγάλη
810 = Αποστράγγιση Μεγάλη
830 = Δημιουργία καναλιών Μεγάλη
852 = κατασκευές τροποποίησης των διαδρομών των εσωτερικών υδάτων Μεσαία
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
100 = Καλλιέργειες Μεγάλη
140 = Βόσκηση Άγνωστη
160 = Διαχείριση δασών Μικρή
403 = διασκορπισμένες κατοικίες Μεσαία
502 = οδικό δίκτυο Μεσαία
505 = αεροδρόμιο Μεγάλη
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
AS- = Μείωση αισθητικής τοπίου Μεγάλη
FB- = Διαταραχή της φυσικής ισορροπίας/αλληλεπίδρασης μεταξύ ειδών ζώων Άγνωστη
FP- = Μείωση των πληθυσμών των ειδών ζώων Μεγάλη
HF- = Κατακερματισμός ενδιαιτημάτων Άγνωστη
HL- = Απώλεια ενδιαιτημάτων Μικρή
LI- = Μείωση άλλων κοινωνικο-οικονομικών αξιών Μικρή
LS- = Μείωση της παροχής νερού Μικρή
LU- = Μείωση στο δυναμικό για τουρισμό/αναψυχή Μεσαία
LW- = Μείωση των αξιών άγριας πανίδας/άγριας ζωής Μεσαία
PSO = Ρύπανση από αστικά απόβλητα άγνωστης έκτασης/διάρκειας Μικρή
SP- = Συμπίεση εδαφών Μεγάλη
VP- = Μείωση των πληθυσμών των ειδών χλωρίδας Μεγάλη
VS- = Αλλαγή στην δομή της βλάστησης Μεγάλη
WGS = Αποστράγγιση βάλτων/ελών Μεγάλη
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
92D0 Νότια παρόχθια δάση-στοές και λόχμες (Nerio-Tamaricetea και Securinegion tinctoriae) < 5
1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) 5 - 25
2260 Θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων Cisto-Lavenduletalia 5 - 25
5420 Φρύγανα από Sarcopoterium spinosum < 5
72Α0 Καλαμώνες 26 - 50
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Θαμνώδης / Δενδρώδης 5 - 25
Υγρολιβαδική 5 - 25
Υπερυδατική 26 - 50
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Arundo donax Παρόν Ν. Γεωργιάδης 09.01.2008
Centaurea spinosa Παρόν Δημαλέξης και συν. 2012b
Juncus sp. Συγκυρίαρχο Ν. Γεωργιάδης 09.01.2008
Nerium oleander Παρόν Ν. Γεωργιάδης 09.01.2008
Phragmites australis Συγκυρίαρχο Ν. Γεωργιάδης 09.01.2008
Tamarix sp. Παρόν Ν. Γεωργιάδης 09.01.2008
Typha sp. Παρόν Ν. Γεωργιάδης 09.01.2008
Vitex agnus-castus Παρόν Ν. Γεωργιάδης 09.01.2008
Πανίδα

Αμφίβια

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Pelophylax kurtmuelleri (Gayda, 1940) Άγνωστη
Broggi 2006b

Πτηνά

Αριθμός ατόμων

Φώλιασμα

Αναφορές
Accipiter brevipes (Severtsov, 1850) Δημαλέξης και συν. 2012b
Buteo buteo (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Circus aeruginosus (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Circus pygargus (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Milvus migrans (Boddaert, 1783) Δημαλέξης και συν. 2012b
Burhinus oedicnemus (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Calidris minuta (Leisler, 1812) Δημαλέξης και συν. 2012b
Calidris temminckii (Leisler, 1812) Δημαλέξης και συν. 2012b
Charadrius hiaticula (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Tringa erythropus (Pallas, 1764) Δημαλέξης και συν. 2012b
Tringa glareola (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Tringa nebularia (Gunnerus, 1767) Δημαλέξης και συν. 2012b
Ardea cinerea (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Ardea purpurea (L., 1766) Δημαλέξης και συν. 2012b
Egretta garzetta (L., 1766) Δημαλέξης και συν. 2012b
Ixobrychus minutus (L., 1766) Δημαλέξης και συν. 2012b
Coracias garrulus (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Merops apiaster (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Upupa epops (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Falco eleonorae (Géné, 1839) Δημαλέξης και συν. 2012b
Falco peregrinus (Tunstall, 1771) Δημαλέξης και συν. 2012b
Falco vespertinus (L., 1766) Δημαλέξης και συν. 2012b
Acrocephalus schoenobaenus (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Acrocephalus scirpaceus (Hermann, 1804) Δημαλέξης και συν. 2012b
Anthus cervinus (Pallas, 1811) Δημαλέξης και συν. 2012b
Cecropis daurica (Laxman, 1769) Δημαλέξης και συν. 2012b
Delichon urbicum (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Emberiza hortulana (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Emberiza melanocephala (Scopoli, 1769) Δημαλέξης και συν. 2012b
Hippolais icterina (Vieillot, 1817) Δημαλέξης και συν. 2012b
Hippolais olivetorum (Strickland, 1837) Δημαλέξης και συν. 2012b
Hippolais pallida (Hemprich & Ehrenberg, 1833) Δημαλέξης και συν. 2012b
Hirundo rustica (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Luscinia megarhynchos (C.L.Brehm, 1831) Δημαλέξης και συν. 2012b
Phylloscopus trochilus (L., 1758) Δημαλέξης και συν. 2012b
Riparia riparia (L., 1758 ) Δημαλέξης και συν. 2012b

Broggi, M. F. 2006b. Feuchtgebiete auf Skyros (Nordliche Sporaden-Griechenland) – ihre Beschreibung und einige ornithologische und herpetologische Inselbeobachtungen. Ber. Bot-Zool. Ges. Liechtenstein – Sargans – Werdenberg 31:269–274.

Δημαλέξης, Α., Π. Γαλάνη, Ξ. Πάσουλας, Ν. Bedau, Κ. Ιντζές, Ν. Κρητικός και Κ. Σκανδαλή. 2012b. Σχέδιο Δράσης Υγρότοπων. Δράση Α.3 στο: Σχέδιο Δράσης για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας της Σκύρου. Πρόγραμμα LIFE09NAT/GR/000323. 116 σελ.

Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.

Φωτογραφίες