GR412SAM003 - Έλος Γλυφάδας

Περιγραφή

Το έλος Γλυφάδας βρίσκεται βορειοανατολικά του Ηραίου, στην νοτιοδυτική πλευρά του αεροδρομίου Σάμου, στο Δήμο Σάμου. Περιλαμβάνεται στην εθνική απογραφή με κωδικό GR412342000 και όνομα «Έλος Γλυφάδας» (Ζαλίδης & Μαντζαβέλας 1994) και στην απογραφή του WWF Ελλάς για τους υγρότοπους του Αιγαίου (Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007). Η τροφοδοσία του με νερό γίνεται κατά το μεγαλύτερο μέρος από πηγαίες αναβλύσεις υφάλμυρου έως γλυκού νερού. Οι βροχοπτώσεις σε συνδυασμό με τη γεωμορφολογία της περιοχής (χαμηλότερο υψόμετρο από την στάθμη της θάλασσας σε αρκετά σημεία) και τις υπάρχουσες πηγές έχουν σαν αποτέλεσμα την άνοδο του υδροφόρου ορίζοντα στα χαμηλότερα τμήματα της περιοχής και την κατάκλυση των εδαφών καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο υγρότοπο του νησιού και έναν από τους μεγαλύτερους στα νησιά του Αιγαίου. Εικάζεται ότι στο παρελθόν και πριν την κατασκευή του αεροδρομίου, καταλάμβανε ακόμα μεγαλύτερη έκταση και αποτελούσε έναν ενιαίο υγρότοπο που περιελάμβανε και τις λίμνες αεροδρομίου (SAM004).Το μεγαλύτερο τμήμα του έλους στραγγίζεται από ένα περιμετρικό και δύο κάθετα κανάλια στα οποία οδηγούνται τα νερά του έλους μέσω δεκάδων άλλων μικρότερων καναλιών. Οι δραστηριότητες στα όρια του υγρότοπου, εκτός από το αεροδρόμιο, σχετίζονται κυρίως με τη γεωργία ενώ δευερευόντως δέχεται πιέσεις από τον τουρισμό και την οικιστική ανάπτυξη. Στον υγρότοπο, υπάρχει επίσης έντονο κυνήγι. Οι δραστηριότητες στην λεκάνη απορροής είναι έντονες με κυρίαρχες τις καλλιέργειες, το αεροδρόμιο και την ασυνεχή δόμηση. Λόγω της μεγάλης έκτασης, της υδρολογίας και της βλάστησης, ο υγρότοπος φιλοξενεί μεγάλο αριθμό πουλιών που τον επισκέπτονται ή και αναπαράγονται κάθε χρόνο εντός των ορίων του.Απαντώνται οι οικότοποι 72Α0 - Καλαμώνες και 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi). Η βλάστηση είναι κυρίως υπερυδατική, αποτελούμενη από αγριοκάλαμα (Phragmites australis) και υγρά λιβάδια με βούρλα (Juncus sp.) ενώ υπάρχουν και μεμονωμένα άτομα αρμυρικιών. Οι κύριες απειλές για τον υγρότοπο προέρχονται από την επιπλέον επέκταση των γύρω καλλιεργειών, το κυνήγι και την αύξηση της τουριστικής κίνηση στην περιοχή, που οδηγεί και σε αύξηση της δόμησης και των απορριμμάτων. [Επίσκεψη για την απογραφή: Ν. Γεωργιάδης 4/2005].

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 165.21 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: -  
Αλατότητα νερού: Υφάλμυρο
Είσοδος γλυκού νερού: Καρστική πηγή
Επιφανειακή έξοδος νερού Άλλο
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): < 5
Υδροπερίοδος: Εποχική
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Βορείου Αιγαίου
Περιφερειακή ενότητα: Σάμου
Νησί: Σάμος
Δήμος: Σάμου
Γεωγραφικό μήκος: 26.897008 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 37.681353 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 3 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού > 95
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό
Προηγούμενες καταγραφές
Κωδικός Ονομασία περιοχής Αναφορές
GR412342000 Έλος Γλυφάδας Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994
Κατηγορία προστασίας CDDA
Κωδικός CDDA Κατηγορία CDDA
GR28 Προστατευμόμενος φυσικός σχηματισμός, προστατευόμενο τοπίο και στοιχεία του τοπίου
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Προμηθευτικές υπηρεσίες Τροφή
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Κύκλος θρεπτικών
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Πολιτισμικές υπηρεσίες Τουρισμός και αναψυχή
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση υδάτων
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
100 = Καλλιέργειες Μεγάλη
110 = Χρήση φυτοφαρμάκων/παρασιτοκτόνων Άγνωστη
120 = Χρήση λιπασμάτων Άγνωστη
190 = Άλλες αγροτικές και δασοκομικές δραστηριότητες Μεγάλη
243 = λαθροθηρία, χρήση παγίδων και δηλητηρίων Μεσαία
402 = ασυνεχής δόμηση Μικρή
421 = απόρριψη οικιακών απορριμμάτων Μικρή
423 = απόρριψη αδρανών υλικών (μπάζα) Μεσαία
430 = Αγροτικές (γεωργικές) κατασκευές Μικρή
502 = οδικό δίκτυο Μικρή
505 = αεροδρόμιο Μεγάλη
620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής Μεσαία
701 = ρύπανση νερού Άγνωστη
703 = ρύπανση εδάφους Μικρή
730 = Στρατιωτική χρήση Μικρή
802 = απόκτηση εδαφών από θάλασσα, εκβολή ή έλος Μεσαία
803 = επιχωμάτωση χαντακιών, τελμάτων, στερνών, βάλτων Μεσαία
830 = Δημιουργία καναλιών Μεγάλη
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
105 = εκτατικές καλλιέργειες Μεσαία
106 = εντατικές καλλιέργειες Μικρή
107 = δενδρώδεις καλλιέργειες Μεσαία
110 = Χρήση φυτοφαρμάκων/παρασιτοκτόνων Άγνωστη
120 = Χρήση λιπασμάτων Άγνωστη
130 = Άρδευση Μικρή
140 = Βόσκηση Άγνωστη
402 = ασυνεχής δόμηση Μεσαία
502 = οδικό δίκτυο Μεσαία
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
AN- = Αύξηση θορύβου Μεγάλη
FFO = Άλλες διαταραχές στους πανιδικούς κύκλους/λειτουργίες Άγνωστη
HL- = Απώλεια ενδιαιτημάτων Άγνωστη
LU- = Μείωση στο δυναμικό για τουρισμό/αναψυχή Μεγάλη
LW- = Μείωση των αξιών άγριας πανίδας/άγριας ζωής Μεσαία
PFO = Ρύπανση από λιπάσματα άγνωστης έκτασης/διάρκειας Μικρή
PPO = Ρύπανση από ζιζανιοκτόνα άγνωστης έκτασης/διάρκειας Μικρή
PSO = Ρύπανση από αστικά απόβλητα άγνωστης έκτασης/διάρκειας Μεσαία
VP- = Μείωση των πληθυσμών των ειδών χλωρίδας Μικρή
WGS = Αποστράγγιση βάλτων/ελών Μικρή
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) 5 - 25
72Α0 Καλαμώνες 76 - 95
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Θαμνώδης / Δενδρώδης < 5
Υγρολιβαδική 5 - 25
Υπερυδατική 76 - 95
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Juncus sp. Παρόν Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005
Phragmites australis Κυρίαρχο Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005
Tamarix sp. Παρόν Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005
Πανίδα

Πτηνά

Αριθμός ατόμων

Φώλιασμα

Αναφορές
Tringa glareola L., 1758 1-10 Άγνωστο Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005
Ardea alba L., 1758 1-10 Άγνωστο Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005
Egretta garzetta (L., 1766) 1-10 Άγνωστο Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005

Ζαλίδης, Χ. Γ., και Α. Μαντζαβέλλας (συντονιστές έκδοσης). 1994. Απογραφή των ελληνικών υγροτόπων ως φυσικών πόρων (Πρώτη προσέγγιση). Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. 587 σελ.

Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.

Φωτογραφίες