GR412SAM001 - Αλυκή Ψιλής Άμμου
Περιγραφή
Η αλυκή Ψιλής Άμμου βρίσκεται δυτικά του ομώνυμου οικισμού, περίπου 3,6 χιλιόμετρα νότια από το Παλαιόκαστρο και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Σάμου. Περιλαμβάνεται στην εθνική απογραφή με κωδικό GR412340000 και όνομα «Λιμνοθάλασσα Αλυκής Ψιλής Άμμου» (Ζαλίδης & Μαντζαβέλας 1994) και στην απογραφή του WWF Ελλάς για τους υγρότοπους του Αιγαίου (Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007). Πρόκειται για σύστημα υγρότοπων που περιλαμβάνει την εγκαταλειμμένη αλυκή που πλημυρίζει και κρατά νερό σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και ένα εποχιακό αλμυρό λιμνίο προς τη θάλασσα. Η παρουσία νερού είναι εποχική, αν και ένα μικρό τμήμα του υγρότοπου κρατά νερό σχεδόν όλο τον χρόνο με εξαίρεση το τέλος του καλοκαιριού. Η αλυκή έπαψε να λειτουργεί στα μέσα της δεκαετίας του 60. Σήμερα εκτός από την αισθητική της αξία έχει και μεγάλη οικολογική σημασία μιας και φιλοξενεί μεγάλο αριθμό πουλιών που επισκέπτονται ή και αναπαράγονται κάθε χρόνο στον υγρότοπο. Οι δραστηριότητες στα όρια του υγρότοπου σχετίζονται με τον τουρισμό αλλά και με την γεωργία και την οικιστική ανάπτυξη που τον πολιορκούν και εν μέρει έχουν επεκταθεί σε βάρος του. Στον υγρότοπο υπάρχει επίσης έντονο παράνομο κυνήγι, ενώ κατά τους καλοκαιρινούς μήνες τμήμα του χρησιμοποιείται ως παρκινγκ για την εξυπηρέτηση των λουόμενων. Οι δραστηριότητες στην λεκάνη απορροής είναι σχετικά έντονες με κυρίαρχες τις καλλιέργειες και την ασυνεχή δόμηση. Απαντώνται οι οικότοποι 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi), 1440 - Αλυκές, 1310 - Μονοετής βλάστηση με Salicornia και άλλα είδη των λασπωδών και αμμωδών ζωνών, 72Α0 - Καλαμώνες και 5340 - Υποβαθμισμένα Μακκί της Ανατολικής Μεσογείου. Η βλάστηση είναι κυρίως υπερυδατική, αποτελούμενη από υγρά λιβάδια με βούρλα (Juncus sp.), και λόχμες από αγριοκάλαμα (Phragmites australis), δευτερευόντως αλοφυτική με αρμυρίθρες, ενώ προς την παραλία υπάρχει αμμόφιλη βλάστηση. Τέλος, υπάρχουν και μικρά τμήματα με θαμνώδη βλάστηση αποτελούμενα από αλμυρίκια, σκίνους και υποβαθμισμένη μακκί. Οι κύριες απειλές για τον υγρότοπο προέρχονται από το παράνομο κυνήγι και την αύξηση της τουριστικής κίνησης στην περιοχή, που οδηγεί και σε αύξηση της δόμησης και των απορριμμάτων. Ο υγρότοπος βρίσκεται εντός περιοχής που έχει χαρακτηριστεί ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης (GR4120001), Ζώνη Ειδικής Προστασίας (GR4120007) και Καταφύγιο Άγριας Ζωής (Κ533) ενώ το 2012 πραγματοποιήθηκε δημόσια διαβούλευση για το Σχέδιο Π.Δ. για τον χαρακτηρισμό της περιοχής ως περιοχή προστασίας της φύσης, χωρίς ωστόσο να υπάρχει μετέπειτα εξέλιξη. [Επίσκεψη για την απογραφή: Ν. Γεωργιάδης 4/2005].
Δεδομένα υγρότοπου
Βασικές πληροφορίες
| Τοποθεσία υγρότοπου: | Παράκτιος |
| Τύπος υγρότοπου: | Φυσικός |
| Έκταση υγρότοπου: | 29.58 Ha |
| Υδρολογική αλληλεπίδραση: | - |
| Αλατότητα νερού: | Υφάλμυρο |
| Είσοδος γλυκού νερού: | Λεκάνη απορροής (από κατακρημνίσματα) |
| Επιφανειακή έξοδος νερού | Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι |
| Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): | 76 - 95 |
| Υδροπερίοδος: | Εποχική |
Γεωγραφική πληροφορία
| Περιφέρεια: | Βορείου Αιγαίου |
| Περιφερειακή ενότητα: | Σάμου |
| Νησί: | Σάμος |
| Δήμος: | Σάμου |
| Γεωγραφικό μήκος: | 27.008097 Ανατολικά |
| Γεωγραφικό πλάτος: | 37.705810 Βοράς |
Κατάσταση υγρότοπου
| Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): | 3 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο) |
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού | 26 - 50 |
| J -- Παράκτιες υφάλμυρες ως αλμυρές λίμνες που έχουν μία ή περισσότερες σχετικά στενές διόδους επικοινωνίας με τη θάλασσα | 26 - 50 |
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
| Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό |
Προηγούμενες καταγραφές
| Κωδικός | Ονομασία περιοχής | Αναφορές |
| GR412340000 | Λιμνοθάλασσα Αλυκής Ψιλής Άμμου | Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994 |
| Κατηγορία καθεστώτος προστασίας | Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας | Ονομασία περιοχής | Κωδικός | Περιοχή κάλυψης (%) | Νομοθεσία |
| Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας | Ειδική ζώνη διατήρησης | Σάμος: Παραλία Αλυκή | GR4120001 | 100 | Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011) |
| Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας | Ζώνη ειδικής προστασίας | Σάμος: Αλυκή Ψιλής Άμμου | GR4120007 | 70 | Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011) |
| Άλλες προστατευόμενες περιοχές | Καταφύγιο άγριας ζωής | Αργυρού, Ψιλή Άμμος Δήμου Βαθέος | Κ915 | 100 | ΦΕΚ 953/Β/2002 |
Κατηγορία προστασίας CDDA
| Κωδικός CDDA | Κατηγορία CDDA |
| GR28 | Προστατευμόμενος φυσικός σχηματισμός, προστατευόμενο τοπίο και στοιχεία του τοπίου |
| GR95 | Καταφύγιο άγριας ζωής |
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
| Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας | Οικοσυστημική υπηρεσία | Κλίμακα Οφέλους (%) | Σημαντικότητα |
| Πολιτισμικές υπηρεσίες | Πολιτιστική κληρονομιά | ||
| Υποστηρικτικές υπηρεσίες | Παροχή ενδιαιτημάτων | ||
| Πολιτισμικές υπηρεσίες | Τουρισμός και αναψυχή |
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
| Δραστηριότητα | Ένταση |
| 010 = Διατήρηση οικότοπων | Μεσαία |
| 100 = Καλλιέργειες | Μεσαία |
| 243 = λαθροθηρία, χρήση παγίδων και δηλητηρίων | Μεσαία |
| 402 = ασυνεχής δόμηση | Μικρή |
| 502 = οδικό δίκτυο | Μικρή |
| 620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής | Μεσαία |
| 690 = Άλλες δραστηριότητες αναψυχής και τουρισμού | Μικρή |
| 701 = ρύπανση νερού | Μικρή |
| 802 = απόκτηση εδαφών από θάλασσα, εκβολή ή έλος | Μικρή |
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
| Δραστηριότητα | Ένταση |
| 105 = εκτατικές καλλιέργειες | Μεσαία |
| 106 = εντατικές καλλιέργειες | Μικρή |
| 107 = δενδρώδεις καλλιέργειες | Μεσαία |
| 110 = Χρήση φυτοφαρμάκων/παρασιτοκτόνων | Άγνωστη |
| 120 = Χρήση λιπασμάτων | Άγνωστη |
| 130 = Άρδευση | Μικρή |
| 140 = Βόσκηση | Άγνωστη |
| 402 = ασυνεχής δόμηση | Μεσαία |
| 502 = οδικό δίκτυο | Μεσαία |
Επιπτώσεις
| Επίπτωση | Ένταση |
| FFO = Άλλες διαταραχές στους πανιδικούς κύκλους/λειτουργίες | Μεσαία |
| HL- = Απώλεια ενδιαιτημάτων | Μεσαία |
| PSO = Ρύπανση από αστικά απόβλητα άγνωστης έκτασης/διάρκειας | Μεσαία |
| SP- = Συμπίεση εδαφών | Μικρή |
Τύποι οικότοπων
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| 1310 Πρωτογενής βλάστηση με Salicornia και άλλα μονοετή είδη των λασπωδών και αμμωδών ζωνών | 5 - 25 |
| 1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) | 26 - 50 |
| 1440 Αλυκές | 5 - 25 |
| 5340 Garrigues της Ανατολικής Μεσογείου | < 5 |
| 72Α0 Καλαμώνες | 5 - 25 |
Τύποι βλάστησης
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| Αλοφυτική | 5 - 25 |
| Αμμόφιλη | < 5 |
| Θαμνώδης / Δενδρώδης | < 5 |
| Υγρολιβαδική | 26 - 50 |
| Υπερυδατική | 5 - 25 |
Χλωρίδα
| Είδος | Παρουσία | Αναφορές |
| Juncus sp. | Κυρίαρχο | Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005 |
| Pancratium maritimum | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005 |
| Phragmites australis | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005 |
| Pistacia lentiscus | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005 |
| Salicornia sp. | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005 |
| Tamarix sp. | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005 |
Πανίδα
| Θηλαστικά | Παρουσία στον υγρότοπο | Αναφορές | |
| Canis aureus (Linnaeus, 1758) | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | ||
| Erinaceus concolor Martin, 1838 | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | ||
| Lepus europaeus Pallas, 1778 | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | ||
| Rattus rattus (Linnaeus, 1758) | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | ||
Ερπετά |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
| Anatololacerta anatolica (Werner, 1902) | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | ||
| Eryx jaculus (Linnaeus, 1758) | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | ||
| Mauremys rivulata (Valenciennes, 1833) | Άγνωστη | Ioannides et al. 1994 | |
| Mauremys rivulata (Valenciennes, 1833) | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | ||
| Pseudopus apodus (Pallas, 1775) | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | ||
Αμφίβια |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
| Bufo viridis (Laurenti, 1768) | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005 | |
| Pelophylax bedriagae (Camerano, 1882) | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 18.04.2005 | |
Πτηνά |
Αριθμός ατόμων |
Φώλιασμα |
Αναφορές |
| Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | ||
| Buteo rufinus (Cretzschmar, 1829) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Circus aeruginosus (L., 1758) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Circus cyaneus (L., 1766) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Pandion haliaetus (L., 1758 ) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Anas platyrhynchos (L., 1758) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Anas querquedula (L., 1758) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Aythya fuligula (L., 1758) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Tadorna ferruginea (Pallas, 1764) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Tadorna ferruginea (Pallas, 1764) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Tadorna ferruginea (Pallas, 1764) | 1-10 | Φωλιάζει | Πορτόλου και συν. 2009 |
| Tadorna ferruginea (Pallas, 1764) | Φωλιάζει | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | |
| Tadorna tadorna (L., 1758) | Δεν φωλιάζει | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | |
| Actitis hypoleucos (L., 1758) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Calidris minuta (Leisler, 1812) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Charadrius dubius (Scopoli, 1786) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Chlidonias leucopterus (Temminck, 1815) | 10-100 | Bader 1987 | |
| Gallinago gallinago (L., 1758) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Himantopus himantopus (L., 1758) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Himantopus himantopus (L., 1758) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Larus cachinnans (Pallas, 1811) | 10-100 | Bader 1987 | |
| Limosa limosa (L., 1758) | Δεν φωλιάζει | Πορτόλου και συν. 2009 | |
| Lymnocryptes minimus (Brünnich, 1764) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Numenius arquata (L., 1758) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Philomachus pugnax (L., 1758) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Tringa glareola (L., 1758) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Tringa glareola (L., 1758) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Tringa nebularia (Gunnerus, 1767) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Tringa nebularia (Gunnerus, 1767) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Ardea alba (L., 1758) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Ardea cinerea (L., 1758) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Ardeola ralloides (Scopoli, 1769) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Ardeola ralloides (Scopoli, 1769) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Ciconia ciconia (L., 1758) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Egretta garzetta (L., 1766) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Egretta garzetta (L., 1766) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Ixobrychus minutus (L., 1766) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Plegadis falcinellus (L., 1766) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Plegadis falcinellus (L., 1766) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Plegadis falcinellus (L., 1766) | Δεν φωλιάζει | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | |
| Alectoris chukar (J.E.Gray, 1830) | Φωλιάζει | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | |
| Fulica atra (L., 1758) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Fulica atra (L., 1758) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Gallinula chloropus (L., 1758) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Acrocephalus arundinaceus (L., 1758) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Emberiza calandra (L., 1758) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Galerida cristata (L., 1758) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Saxicola rubetra (L., 1758) | 1-10 | Bader 1987 | |
| Phoenicopterus roseus (Pallas, 1811) | Άγνωστο | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2011 | |
| Phoenicopterus roseus (Pallas, 1811) | 10-100 | Άγνωστο | Greve 1988 |
| Phoenicopterus roseus (Pallas, 1811) | 10-100 | Bader 1987 | |
| Phoenicopterus roseus (Pallas, 1811) | Δεν φωλιάζει | Μπούσμπουρας και συν. 2000 | |
| Puffinus yelkouan (Acerbi, 1827) | Δεν φωλιάζει | Πορτόλου και συν. 2009 |
Bader, A. 1987. Ornithologische Beobachtungen auf der Insel Samos (Griechenland). Orn. Mitt. 39:174–178.
Greve, K. 1988. Rostgans (Casarca ferruginea) Brutvogel auf der Insel Samos. Orn. Mitt. 40:42.
Ioannides, Y., M. Dimaki, and A. Dimitropoulos. 1994. The herpetofauna of Samos (Eastern Aegean, Greece). Ann. Mus. Goulandris 9:445–456.
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. 2011. ΦΙΛΟΤΗΣ- Βάση δεδομένων για την Ελληνική Φύση. http://filotis.itia.ntua.gr/home/
Ζαλίδης, Χ. Γ., και Α. Μαντζαβέλλας (συντονιστές έκδοσης). 1994. Απογραφή των ελληνικών υγροτόπων ως φυσικών πόρων (Πρώτη προσέγγιση). Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. 587 σελ.
Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.
Μπούσμπουρας, Δ., Μ. Μιχαλιάδης, Π. Δημόπουλος, Ι. Μπαζός, Τ. Σακούλης, Σ. Ανδρίτσου, Κ. Τσιόκανος, και Ι. Μπάτσος. 2000. Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη Αλυκής Ψιλής Άμμου. ΕΟΕ, Νομαρχιακή Επιχείρηση Ανάπτυξης Νομού Σάμου. Τόμοι Α’ και Β', 124 και 120 σελ.
Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.
Φωτογραφίες
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)