GR421ROD013 - Ποταμός Λουτάνης

Περιγραφή

Η εκβολή του χειμάρρου Λουτάνη βρίσκεται 3,7 χλμ. Ν του οικισμού Αφάντου στο δήμο Ρόδου. Πρόκειται για μια εκβολή που δεν σχηματίζει οποιαδήποτε μορφή δέλτα, αλλά οι εκτάσεις που καταλάμβανε παλιότερα εκτός της κύριας κοίτης του χειμάρρου έχουν πια καταληφθεί από τουριστικές εγκαταστάσεις. Το υπόστρωμα είναι σχεδόν αποκλειστικά βοτσαλώδες, ενώ επιφανειακό νερό διατηρείται μέχρι αργά την άνοιξη σε ρηχές κοιλότητες. Η τροφοδοσία με νερό γίνεται από τον ίδιο το χείμαρρο αλλά πιθανότατα και από υπόγειες εκφορτίσεις. Η λεκάνη απορροής καλύπτεται από φυσική δενδρώδη βλάστηση πευκοδασών αλλά και χαμηλότερα από διάσπαρτη δόμηση, καλλιέργειες και ελειώνες. Η βλάστηση στο μεγαλύτερο μέρος της κοίτης απουσιάζει, αλλά σε διάφορα τμήματα όπου έχει υπάρξει διατάραξη του χαλικώδους υποστρώματος φυτρώνουν συνεχώς αραιά δενδρύλλια πεύκων και αρμυρικιών. Υπάρχουν επίσης μερικές επιφάνειες με καλαμώνες από Phragmites australis αλλά και Arundo donax (οικότοπος 72Α0). Η αξία  της εκβολής περιορίζεται σχεδόν μόνο στον έλεγχο πλημμυρικών φαινομένων, αλλά χρησιμοποιείται περιορισμένα και από μεταναστευτικά υδρόβια πουλιά. Τα ύδατα του χειμάρρου ρυπαίνονται ανάντη μάλλον με αστικά λύματα και αυτό επηρεάζει και την εκβολή. Η εκβολή δέχεται πιέσεις από παντού για δόμηση και περιορισμό και εγκιβωτισμό της κοίτης, αλλά και συνεχείς μετακινήσεις του χαλικώδους υποστρώματος για διάφορες διευθετήσεις αλλά και χαλικοληψίες. Η εκβολή βρίσκεται εντός Ζώνης Ειδικής Προστασίας (GR4210029), Καταφυγίου Άγριας Ζωής (ΦΕΚ 1160/Β/2002) και Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά (Πορτόλου και συν. 2009), ενώ επιπλέον προστατεύεται από το Π.Δ. των μικρών νησιωτικών υγρότοπων (Y421ROD013, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012). (Επιτόπια συλλογή δεδομένων: 5/2005. Απογραφέας: Γ. Κατσαδωράκης).

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 5.17 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: Ναι 
Αλατότητα νερού: Υφάλμυρο
Είσοδος γλυκού νερού: Χείμαρρος / Ρύακας και επιφανειακός υδροφορέας
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): < 5
Υδροπερίοδος: Εποχική
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Νοτίου Αιγαίου
Περιφερειακή ενότητα: Δωδεκανήσου
Νησί: Ρόδος
Δήμος: Ρόδου
Γεωγραφικό μήκος: 28.166305 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 36.257716 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 3 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
N -- Ποταμοί και ρυάκια με ασυνεχή ροή (ρέουν μόνο κατά ένα διάστημα του έτους ή κάθε μερικά έτη) > 95
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Άγνωστο
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας Ζώνη ειδικής προστασίας Ανατολική Ρόδος: Προφήτης Ηλίας – Επτά Πηγές – Εκβολή Λουτάνη – Κάτεργο, Ρέμα Γαδουρά – Χερσόνησος Λίνδου – Νησίδες Πεντάνησα και Τετράπολις, Λόφος Ψαλίδι GR4210029 100 Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011)
Άλλες προστατευόμενες περιοχές Καταφύγιο άγριας ζωής Κολυμπίων Δήμου Αφάντου Νήσου Ρόδου K744 100 ΦΕΚ 1160/Β/2002
Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς Μικροί νησιωτικοί υγρότοποι Ποταμός Λουτάνης Y421ROD013 100 Π.Δ. (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012)
Κατηγορία προστασίας CDDA
Κωδικός CDDA Κατηγορία CDDA
GR95 Καταφύγιο άγριας ζωής
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση πλημμυρικών φαινομένων
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση υδάτων
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
090 = Άλλες δραστηριότητες διατήρησης Άγνωστη
090 = Άλλες δραστηριότητες διατήρησης Άγνωστη
302 = αφαίρεση υλικών από παραλίες Μεσαία
400 = Αστικοποιημένες περιοχές, δόμηση Μεγάλη
502 = οδικό δίκτυο Μεσαία
590 = Άλλες μορφές δικτύων μεταφορών και επικοινωνιών Μεσαία
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
090 = Άλλες δραστηριότητες διατήρησης Άγνωστη
100 = Καλλιέργειες Μεσαία
107 = δενδρώδεις καλλιέργειες Μεγάλη
230 = Κυνήγι Άγνωστη
403 = διασκορπισμένες κατοικίες Μικρή
410 = Βιομηχανικές / Εμπορικές περιοχές Μεσαία
502 = οδικό δίκτυο Μεσαία
510 = Μεταφορά ενέργειας Μεσαία
609 = άλλες μορφές εγκαταστάσεων άθλησης / αναψυχής Μεγάλη
620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής Μεγάλη
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
AS- = Μείωση αισθητικής τοπίου Άγνωστη
HL- = Απώλεια ενδιαιτημάτων Άγνωστη
PSO = Ρύπανση από αστικά απόβλητα άγνωστης έκτασης/διάρκειας Μεσαία
VS- = Αλλαγή στην δομή της βλάστησης Μεγάλη
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
72Α0 Καλαμώνες 5 - 25
3250 Ποταμοί της Μεσογείου με μόνιμη ροή, με Glaucium flavum 5 - 25
5420 Φρύγανα από Sarcopoterium spinosum < 5
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Θαμνώδης / Δενδρώδης 5 - 25
Υπερυδατική 26 - 50
Άλλο < 5
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Arundo donax Συγκυρίαρχο
Nerium oleander Παρόν
Phragmites australis Κυρίαρχο
Pinus brutia Κυρίαρχο
Platanus orientalis Παρόν
Tamarix sp. Συγκυρίαρχο
Πανίδα

Ψάρια
Παρουσία στον υγρότοπο

Αναφορές
Ladigesocypris ghigii (Gianferrari, 1927)

Πτηνά
Αριθμός ατόμων
Φώλιασμα
Αναφορές
Charadrius dubius (Scopoli, 1786) 1-10 Πιθανά φωλιάζει
Larus cachinnans (Pallas, 1811) 1-10 Δεν φωλιάζει
Ardea cinerea (L., 1758) 1-10 Δεν φωλιάζει
Egretta garzetta (L., 1766) 1-10 Δεν φωλιάζει
Nycticorax nycticorax (L., 1758) 1-10 Δεν φωλιάζει
Motacilla alba (L., 1758) 1-10 Πιθανά φωλιάζει

Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.

Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.

Στουμπούδη, Μ., Μ. Corsini-Φωκά, και R. Barbieri. 2002. Το απειλούµενο ενδηµικό ψάρι των γλυκών νερών της Ρόδου «Γκιζάνι» (Ladigesocypris ghigii) και το πρόγραµµα Life – Φύση για την προστασία του. Σελίδες 59–62 στο M. Masseti (επ.). Το νησί των ελαφιών. Φυσική ιστορία του πλατονιού της Ρόδου και των σπονδυλωτών της Δωδεκανήσου. Δήμος Ροδίων, Οργανισμός Περιβάλλοντος, Ρόδος.

Φωτογραφίες