Νησιωτικοί υγρότοποι της Ελλάδας

Το έλος Κάτω Μερσίνης βρίσκεται στον ομώνυμο μικρό όρμο στη δυτική ακτή της ακατοίκητης νήσου Πολυαίγου και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Κιμώλου. Πρόκειται για σύστημα υγρότοπων σε εξαιρετική κατάσταση και χωρίς ουσιαστικές ανθρωπογενείς παρεμβάσεις, πλην της περιορισμένης βοσκής αιγοπροβάτων. Αποτελείται από μια εκβολή μικρού χειμάρρου, που στραγγίζει τις απορροές μικρής, αλλά με έντονες κλίσεις, λεκάνης απορροής και από ένα εποχιακό αλμυρό λιμνίο νότια της εκβολής, σε άμεση αλληλεπίδραση, τόσο με τον χείμαρρο, όσο και με τη θάλασσα. Επιπρόσθετα, υπάρχει μια ακόμα μικρή υγρή κοιλότητα με κοινά χαρακτηριστικά, στην παραλία βόρεια της κοίτης, η οποία ωστόσο δεν έχει αλληλεπίδραση με την κύρια υγροτοπική περιοχή. Περιμετρικά του υγρότοπου, προς την παραλία, ορθώνονται αμμοθίνες με σκληρόφυλλη βλάστηση και βούρλα. Η παρουσία νερού στον υγρότοπο είναι μόνιμη κυρίως λόγω της αλληλεπίδρασης του με τη θάλασσα, ωστόσο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες η επιφάνεια που καλύπτει περιορίζεται μόνο στο παράκτιο τμήμα της εκβολής. Στον υγρότοπο απαντώνται οι οικότοποι 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) και 2260 - Θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων (Cisto-Lavenduletalia). Η βλάστηση είναι κυρίως υπερυδατική των υγρών λιβαδιών με βούρλα, θαμνώδης σε μίξη με υπερυδατικά και αμμόφιλα είδη στις αμμοθίνες και καθαρά φρυγανική, θαμνώδης και δενδρώδης εκατέρωθεν της κοίτης του χειμάρρου με φοινικικές αρκεύθους, σχίνα, αγριελιές λαδανιές, αχινοπόδια, αστοίβες κλπ. Ο υγρότοπος βρίσκεται εντός των ορίων Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (GR4220006), Ζώνης Ειδικής Προστασίας (GR4220030), Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά (Πορτόλου και συν. 2009) και Τοπίου Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους (ΦΕΚ 1176/Β/2000), ενώ το μεγαλύτερο τμήμα του προστατεύεται από το Π.Δ. των μικρών νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας (Y422POL001, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012). (Περίοδος αναφοράς πρωτογενών δεδομένων: 5/2011. Απογραφείς: Ν. Γεωργιάδης, Κ. Παραγκαμιάν).