Νησιωτικοί υγρότοποι της Ελλάδας

Οι Αλυκές βρίσκονται περίπου 2 χιλιόμετρα νότια - νοτιοανατολικά της Χώρας της Πάτμου. Εικάζεται ότι πρόκειται για παλιό εποχιακό αλμυρό λιμνίο το οποίο πλημμύρησε με τη διάνοιξη τεχνητής μπούκας στο νοτιοδυτικό άκρο του προς τη θάλασσα, με αποτέλεσμα τη δημιουργία μικρής λιμνοθάλασσας. Η διάνοιξη του καναλιού γίνεται σε τακτική βάση για να εξασφαλίζεται η είσοδος καθαρού νερού στον υγρότοπο. Οι Αλυκές δέχονται γλυκό νερό σποραδικά από 2-3 χειμάρρους, ωστόσο η επίδραση της θάλασσας είναι καθοριστική. Η παρουσία επιφανειακού νερού είναι μόνιμη. Ο υγρότοπος είναι περικυκλωμένος από καλλιέργειες και δόμηση, ενώ επίσης υπάρχουν πηγάδια και κοτέτσια. Η έκταση οριοθετείται τμηματικά από παλιές ξερολιθιές ενώ στα ανατολικά ο δρόμος έχει διακόψει τη συνοχή της υγροτοπικής βλάστησης και προφανώς έχει μειώσει την αρχική έκταση. Απαντώνται οι οικότοποι 1150* - Λιμνοθάλασσες, 1420 Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες (Sacrocornetea fruticosi) & 1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi). Η βλάστηση είναι κυρίως αλοφυτική, αποτελούμενη από αρμυρήθρες (Arthrocnemum sp.) και δευτερευόντως υπερυδατική με βούρλα (Juncus sp., Carex sp.), ενώ υπάρχουν και διάσπαρτοι σκίνοι, φραγκοσυκιές και λυγαριές. Κατά μήκος της παραλίας έχουν φυτευτεί αρμυρίκια. Μέσα στον υγρότοποι υπάρχουν νεαροί κέφαλοι (Mugil sp.) και γαρίδες. Οι σημαντικότερες απειλές για τον υγρότοπο προκύπτουν κυρίως από τη συνεχιζόμενη δόμηση στην περιμετρική ζώνη και δευτερευόντως από επέκταση των γύρω καλλιεργειών. Στο βορειοανατολικό άκρο του υγρότοπου υπάρχει ημιτελές πέτρινο μονοπάτι που διακόπτεται και συνεχίζει μέσα από τις Αλυκές ενώ διάσπαρτα εντός της οριοθέτησης υπάρχουν αποθέσεις αδρανών (χώμα και πέτρες). Τέλος η περιοχή έχει πολλά απορρίμματα που μεταφέρονται από τη θάλασσα. Ο υγρότοπος προστατεύεται από το Π.Δ. των μικρών νησιωτικών υγρότοπων (Y421PAT001, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012), ενώ τμήμα του είναι εντός των ορίων Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (GR4210033). Επίσης η ευρύτερη περιοχή έχει χαρακτηριστεί ως Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά (Πορτόλου και συν. 2009), ενώ ολόκληρη η νήσος Πάτμος έχει κηρυχθεί Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους (ΦΕΚ 847/Β/1972). (Περίοδος αναφοράς πρωτογενών δεδομένων: 5/2005, 4/2018. Απογραφείς: Ν. Γεωργιάδης, Θ. Γιαννακάκης).