GR422PAR005 - Έλος Παροικιάς

Περιγραφή

Το έλος Παροικιάς βρίσκεται περίπου 1,2 χιλιόμετρα βόρεια - βορειοανατολικά από το λιμάνι της Παροικιάς, στο βόρειο όριο του συνεχώς επεκτεινόμενου ομώνυμου οικισμού στην Πάρο. Πρόκειται για μια επίπεδη περιοχή, που σε κάποια σημεία παρουσιάζει ελαφρότατη κλίση, σχεδόν κάτω από το επίπεδο της θάλασσας, σε εδάφη όπου ο υπόγειος υδροφορέας εκφορτίζεται. Αποτελεί ένα πολύ υποβαθμισμένο παράκτιο έλος υφάλμυρου νερού, που τροφοδοτείται, πέρα από την εκφόρτιση του υπόγειου υδροφορέα και από μικροποσότητες γλυκού νερού μέσω χειμάρρου με διακοπτόμενη κοίτη, που διαχωρίζεται στα στραγγιστικά κανάλια που έχουν δημιουργηθεί στην ανάντη περιοχή. Το έλος καταλάμβανε πολύ μεγαλύτερη έκταση κατά το παρελθόν (ίσως και 3 φορές μεγαλύτερη από τη σημερινή του έκταση) ωστόσο αποστραγγίστηκε και επιχωματώθηκε στο μεγαλύτερο τμήμα του. Τα απομεινάρια του, παρουσιάζουν μεγαλύτερη συνοχή στο δυτικό τμήμα, ανάμεσα από τα δύο κεντρικά αποστραγγιστικά κανάλια. Παρά την έντονη υποβάθμιση του έλους, καταγράφηκαν σε αυτόν 5 τύποι οικότοπων της Οδηγίας ΕΕ 92/43, πού όμως, όπως είναι φυσικό, παρουσιάζουν μικρή αντιπροσωπευτικότητα και μειωμένη συνοχή: 1310 - Μονοετής βλάστηση με Salicornia και άλλα είδη των λασπωδών και αμμωδών ζωνών, 1420 - Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες (Arthrocnemetalia fructicosae), 72Α0 - Καλαμώνες, 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) και 92D0 - Παρόχθια δάση-στοές της θερμής Μεσογείου (Nerio-Tamariceteae) και της Νοτιο-Δυτικής Ιβηρικής χερσονήσου. Η βλάστηση αποτελείται κυρίως από αμιγή τμήματα αλοφυτικών ειδών, κυρίως στο δυτικό τμήμα, τα οποία αναμιγνύονται με υπερυδατικά είδη των υγρών λιβαδιών στα ανατολικά και βόρεια όρια του υγρότοπου, ενώ εκατέρωθεν των καναλιών αποστράγγισης αλλά και σε διάσπαρτα τμήματα με υψηλότερο ορίζοντα αναπτύσσεται δενδρώδης βλάστηση και λόχμες υπερυδατικής βλάστησης καλαμώνων. Στα τμήματα με αλοφυτική βλάστηση αναπτύσσονται αρμυρήθρες με κυρίαρχα είδη από τα γένη Salicornia, Arthrocnemum και Halimione. Στα υγρά λιβάδια φύονται συστάδες με βούρλα κυρίως από το γένος Juncus σε μίξη με σκίρπα (Scripus sp.). Τέλος, στα τμήματα με δενδρώδη βλάστηση αναπτύσσονται συστάδες αλμυρικιών (Tamarix sp.). Ο υγρότοπος  προστατεύεται από το Γ.Π.Σ. Πάρου (ΦΕΚ 148/ΑΑΠ/2012) και από το Π.Δ. των μικρών νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας (Y422PAR005, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012) ενώ βρίσκεται εντός περιοχής χαρακτηρισμένης ως Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους (ΦΕΚ 1455/Β/1975). (Περίοδος αναφοράς πρωτογενών δεδομένων: 4/2005, 9/2010. Απογραφείς: Γ. Κατσαδωράκης, Ν. Γεωργιάδης).

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 5.84 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: -  
Αλατότητα νερού: Υφάλμυρο
Είσοδος γλυκού νερού: Άλλο
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): 5 - 25
Υδροπερίοδος: Εποχική
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Νοτίου Αιγαίου
Περιφερειακή ενότητα: Κυκλάδων
Νησί: Πάρος
Δήμος: Πάρου
Γεωγραφικό μήκος: 25.157702 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 37.093384 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 4 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο πολύ διαταραγμένο (<10% απείραχτο)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού 51 - 75
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς Μικροί νησιωτικοί υγρότοποι Έλος Παροικιάς Y422PAR005 100 Π.Δ. (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012)
Χωροταξικά & τοπίο ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ/ZOE Έλος Παροικιάς 100 Γ.Π.Σ. (ΦΕΚ 148/ΑΑΠ/2012)
Χωροταξικά & τοπίο Τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους Υ.Α. (ΦΕΚ 1455/Β/1975)
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση διάβρωσης
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση πλημμυρικών φαινομένων
Προμηθευτικές υπηρεσίες Τροφή
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
100 = Καλλιέργειες Μεσαία
140 = Βόσκηση Άγνωστη
162 = δεντροφύτευση Μικρή
403 = διασκορπισμένες κατοικίες Μικρή
419 = άλλες βιομηχανικές / εμπορικές δραστηριότητες Μεσαία
420 = Απορρίψεις απορριμμάτων / αδρανών Μεσαία
423 = απόρριψη αδρανών υλικών (μπάζα) Μεσαία
490 = Άλλες αστικές, βιομηχανικές και συναφείς δραστηριότητες Μεσαία
502 = οδικό δίκτυο Μικρή
590 = Άλλες μορφές δικτύων μεταφορών και επικοινωνιών Μεσαία
609 = άλλες μορφές εγκαταστάσεων άθλησης / αναψυχής Μεσαία
620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής Μεσαία
623 = μηχανοκίνητα οχήματα Μεσαία
710 = Ηχορύπανση Μεσαία
720 = Ποδοπάτηση Μεσαία
810 = Αποστράγγιση Μεγάλη
830 = Δημιουργία καναλιών Μεσαία
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
105 = εκτατικές καλλιέργειες Μεσαία
120 = Χρήση λιπασμάτων Άγνωστη
140 = Βόσκηση Μεγάλη
230 = Κυνήγι Άγνωστη
402 = ασυνεχής δόμηση Μικρή
403 = διασκορπισμένες κατοικίες Μεγάλη
502 = οδικό δίκτυο Μικρή
504 = λιμάνι Μικρή
590 = Άλλες μορφές δικτύων μεταφορών και επικοινωνιών Μικρή
609 = άλλες μορφές εγκαταστάσεων άθλησης / αναψυχής Μικρή
620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής Μικρή
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
AN- = Αύξηση θορύβου Μεσαία
AS- = Μείωση αισθητικής τοπίου Άγνωστη
LD- = Μείωση στην αφαίρεση/κατακράτηση ιζημάτων Μικρή
LP- = Μείωση της ικανότητας παρεμπόδισης της αλμύρινσης Μικρή
LS- = Μείωση της παροχής νερού Μεσαία
VCD = Απώλεια της χλωριδικής ποικιλότητας Μεσαία
VS- = Αλλαγή στην δομή της βλάστησης Μεσαία
WGL = Αποστράγγιση των στάσιμων νερών Μεσαία
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
1310 Πρωτογενής βλάστηση με Salicornia και άλλα μονοετή είδη των λασπωδών και αμμωδών ζωνών 26 - 50
1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) 5 - 25
1420 Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες (Sacrocornetea fruticosi) 5 - 25
72Α0 Καλαμώνες 5 - 25
92D0 Νότια παρόχθια δάση-στοές και λόχμες (Nerio-Tamaricetea και Securinegion tinctoriae) 5 - 25
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Αλοφυτική 51 - 75
Θαμνώδης / Δενδρώδης < 5
Υγρολιβαδική 5 - 25
Υπερυδατική 5 - 25
Υπερυδατική < 5
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Arthrocnemum sp. Παρόν Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Arundo donax Συγκυρίαρχο Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Halimione portulacoides Συγκυρίαρχο Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Juncus sp. Παρόν Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Limonium sp. Παρόν Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Phragmites australis Παρόν Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Salicornia sp. Κυρίαρχο Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Scirpus sp. Παρόν Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Tamarix sp. Συγκυρίαρχο Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Πανίδα

Αμφίβια

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Pelophylax kurtmuelleri (Gayda, 1940) Άγνωστη
Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005

Πτηνά

Αριθμός ατόμων

Φώλιασμα

Αναφορές
Philomachus pugnax (L., 1758) 1-10 Πιθανά φωλιάζει Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Tringa glareola L., 1758 1-10 Δεν φωλιάζει Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Gallinula chloropus (L., 1758) 1-10 Πιθανά φωλιάζει Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Anthus pratensis (L., 1758) 1-10 Δεν φωλιάζει Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005
Cettia cetti (Temminck, 1820) 1-10 Φωλιάζει Γ. Κατσαδωράκης 10.04.2005

Γεωργιάδης, Ν., Κ. Παραγκαμιάν, Θ. Γιαννακάκης, Δ. Πουρσανίδης, και Γ. Κατσαδωράκης. 2010α. Απογραφή και τεκμηρίωση των υγρότοπων του Δήμου Πάρου. Τελική έκθεση. WWF Ελλάς. 150 σελ.

Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.

Φωτογραφίες