GR422NAX004 - Έλος Πυργάκι ή Ποταμίδες
Περιγραφή
Το έλος Πυργάκι ή Ποταμίδες βρίσκεται 13,5 χλμ. Ν-ΝΑ της Χώρας Νάξου. Είναι μια μικρή εκβολή εποχικού ρέματος που στεγνώνει εντελώς το καλοκαίρι αλλά είναι και βλυχάδα δηλαδή δέχεται και υπόγεια νερά διότι ο υδροφόρος ορίζοντας είναι πολύ ψηλά όλο το χρόνο. Βρίσκεται πίσω από τη δημοφιλή παραλία Αλυκό. Η σημασία του είναι μικρή και περιορίζεται στην εκφόρτιση των υπόγειων νερών, τον έλεγχο των πλημμυρικών φαινομένων που θα επηρέαζαν τις εξοχικές οικίες που χτίστηκαν σε υγροτοπικά εδάφη, στη σταθεροποίηση της ακτογραμμής και ως ενδιαίτημα άγριων ζώων και φυτών. Οι κύριοι τύποι οικοτόπων που απαντώνται είναι: 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα, 2250* - λόχμες των παραλίων με αρκεύθους και 72Α0 - καλαμώνες. Η βλάστηση είναι κυρίως υγρολιβαδική με κυριαρχία των Juncus spp., υπερυδατική με μικρής έκτασης καλαμώνες Phragmites australis, και θαμνώνες με Juniperus sp. Φαίνεται να χρησιμοποιείται έντονα από τη μεταναστευτική ορνιθοπανίδα, ενώ στα εναπομείναντα στο τέλος της άνοιξης νερά παγιδεύονται μερικά ψάρια. Mέσα στο μικρό υγρότοπο εφαρμόζεται μόνο κυνήγι και λίγη βόσκηση, ενώ η λεκάνη απορροής είναι καλυμμμένη κυρίως με εκτατικές και εγκαταλειμμένες καλλιέργειες, βοσκοτόπια και διάσπαρτες κατοικίες. Πάνω σε υγροτοπικά εδάφη έχει χτιστεί μια κατοικία καταλαμβάνοντας υγρολιβαδική βλάστηση ενώ απειλείται με περαιτέρω αστικοποίηση μολονότι ανήκει σε Ειδική Ζώνη Διατήρησης (GR4220014) του δικτύου Natura. Ο υγρότοπος προστατεύεται από το Π.Δ. των μικρών νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας (Y422NAX004, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012). (Επιτόπια συλλογή δεδομένων: 4/2005. Απογραφέας: Γ. Κατσαδωράκης).
Δεδομένα υγρότοπου
Βασικές πληροφορίες
| Τοποθεσία υγρότοπου: | Παράκτιος |
| Τύπος υγρότοπου: | Φυσικός |
| Έκταση υγρότοπου: | 2.82 Ha |
| Υδρολογική αλληλεπίδραση: | - |
| Αλατότητα νερού: | Υφάλμυρο |
| Είσοδος γλυκού νερού: | Χείμαρρος / Ρύακας και επιφανειακός υδροφορέας |
| Επιφανειακή έξοδος νερού | Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι |
| Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): | 5 - 25 |
| Υδροπερίοδος: | Εποχική |
Γεωγραφική πληροφορία
| Περιφέρεια: | Νοτίου Αιγαίου |
| Περιφερειακή ενότητα: | Κυκλάδων |
| Νησί: | Νάξος |
| Δήμος: | Νάξου και Μικρών Κυκλάδων |
| Γεωγραφικό μήκος: | 25.396666 Ανατολικά |
| Γεωγραφικό πλάτος: | 36.978893 Βοράς |
Κατάσταση υγρότοπου
| Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): | 3 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο) |
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| E -- Αμμώδεις, χαλικώδεις και κροκαλώδεις παραλίες. Περιλαμβάνονται συστήματα αμμοθινών, λωρίδες άμμου και αμμώδεις νησίδες | 5 - 25 |
| H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού | 26 - 50 |
| N -- Ποταμοί και ρυάκια με ασυνεχή ροή (ρέουν μόνο κατά ένα διάστημα του έτους ή κάθε μερικά έτη) | 26 - 50 |
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
| Άγνωστο |
| Κατηγορία καθεστώτος προστασίας | Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας | Ονομασία περιοχής | Κωδικός | Περιοχή κάλυψης (%) | Νομοθεσία |
| Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας | Ειδική ζώνη διατήρησης | Κεντρική και Νότια Νάξος: Ζας & Βίγλα έως Μαυροβούνι και Θαλάσσια Ζώνη (Όρμος Καράδες - Όρμος Μουτσούνας) | GR4220014 | 100 | Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011) |
| Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς | Μικροί νησιωτικοί υγρότοποι | Έλος Πυργάκι ή Ποταμίδες | Y422NAX004 | 100 | Π.Δ. (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012) |
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
| Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας | Οικοσυστημική υπηρεσία | Κλίμακα Οφέλους (%) | Σημαντικότητα |
| Ρυθμιστικές υπηρεσίες | Ρύθμιση διάβρωσης | ||
| Ρυθμιστικές υπηρεσίες | Ρύθμιση πλημμυρικών φαινομένων | ||
| Υποστηρικτικές υπηρεσίες | Παροχή ενδιαιτημάτων | ||
| Ρυθμιστικές υπηρεσίες | Ρύθμιση υδάτων |
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
| Δραστηριότητα | Ένταση |
| 010 = Διατήρηση οικότοπων | Άγνωστη |
| 140 = Βόσκηση | Μικρή |
| 230 = Κυνήγι | Μικρή |
| 403 = διασκορπισμένες κατοικίες | Μικρή |
| 502 = οδικό δίκτυο | Μικρή |
| 620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής | Μικρή |
| 701 = ρύπανση νερού | Μικρή |
| 802 = απόκτηση εδαφών από θάλασσα, εκβολή ή έλος | Μεσαία |
| 910 = Εναπόθεση ιλύος | Μεσαία |
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
| Δραστηριότητα | Ένταση |
| 010 = Διατήρηση οικότοπων | Άγνωστη |
| 105 = εκτατικές καλλιέργειες | Μεσαία |
| 140 = Βόσκηση | Άγνωστη |
| 230 = Κυνήγι | Άγνωστη |
| 403 = διασκορπισμένες κατοικίες | Μικρή |
| 701 = ρύπανση νερού | Άγνωστη |
Επιπτώσεις
| Επίπτωση | Ένταση |
| AS- = Μείωση αισθητικής τοπίου | Άγνωστη |
| PS- = Ρύπανση από αστικά απόβλητα | Μικρή |
| WSL = Παρείσδυση αλμυρού νερού στο έδαφος | Μικρή |
Τύποι οικότοπων
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| 1140 Λασπώδεις και αμμώδεις επίπεδες εκτάσεις που αποκαλύπτονται κατά την άμπωτη | 5 - 25 |
| 1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) | 51 - 75 |
| 2250 * Θίνες των παραλίων με Juniperus spp. | 5 - 25 |
| 2110 Υποτυπώδεις κινούμενες θίνες | < 5 |
| 92D0 Νότια παρόχθια δάση-στοές και λόχμες (Nerio-Tamaricetea και Securinegion tinctoriae) | < 5 |
| 72Α0 Καλαμώνες | < 5 |
Τύποι βλάστησης
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| Θαμνώδης / Δενδρώδης | 5 - 25 |
| Υγρολιβαδική | 26 - 50 |
| Υπερυδατική | 5 - 25 |
Χλωρίδα
| Είδος | Παρουσία | Αναφορές |
| Juncus sp. | Κυρίαρχο | Κατσαδωράκης 12.4.05 |
| Juniperus sp. | Κυρίαρχο | Κατσαδωράκης 12.4.05 |
| Phragmites australis | Παρόν | Κατσαδωράκης 12.4.05 |
| Tamarix sp. | Παρόν | Κατσαδωράκης 12.4.05 |
Πανίδα
Ψάρια |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
| Παρόν | |||
Πτηνά |
Αριθμός ατόμων |
Φώλιασμα |
Αναφορές |
| Actitis hypoleucos (L., 1758) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Κατσαδωράκης 12.4.05 |
| Actitis hypoleucos (L., 1758) | Άγνωστο | Broggi & Willi 1986 | |
| Calidris minuta (Leisler, 1812) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Broggi & Willi 1986 |
| Charadrius dubius (Scopoli, 1786) | 1-10 | Πιθανά φωλιάζει | Κατσαδωράκης 12.4.05 |
| Himantopus himantopus (L., 1758) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Broggi & Willi 1986 |
| Larus cachinnans (Pallas, 1811) | Δεν φωλιάζει | Broggi & Willi 1986 | |
| Philomachus pugnax (L., 1758) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Broggi & Willi 1986 |
| Tringa nebularia (Gunnerus, 1767) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Broggi & Willi 1986 |
| Tringa totanus (L., 1758) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Κατσαδωράκης 12.4.05 |
| Ardea cinerea (L., 1758) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Κατσαδωράκης 12.4.05 |
| Egretta garzetta (L., 1766) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Κατσαδωράκης 12.4.05 |
| Plegadis falcinellus (L., 1766) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Broggi & Willi 1986 |
| Alcedo atthis (L., 1758) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Κατσαδωράκης 12.4.05 |
| Gallinula chloropus (L., 1758) | 1-10 | Πιθανά φωλιάζει | Broggi & Willi 1986 |
Broggi, M. F., and G. Willi. 1986. Ornithologische Beobachtungen auf Naxos. Ber. Bot.- Zool. Ges. Liechtenstein-Sargans-Werdenberg 15:91–102.
Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.
Φωτογραφίες
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
