Νησιωτικοί υγρότοποι της Ελλάδας

Η εκβολή Φωκό βρίσκεται 3,9 χλμ Β-ΒΑ του οικισμού της Άνω Μεράς του Δήμου Μυκόνου. Πρόκειται για εκβολή εποχικού ρύακα που στραγγίζει την ευρύτερη περιοχή του κάμπου της Άνω Μεράς στη βόρεια Μύκονο και ανατολικότερα. Οι επίπεδες εκτάσεις του υγρότοπου είχαν καταληφθεί από παλιά από καλλιέργειες, σήμερα εγκαταλειμένες. Μετά την κατασκευή φράγματος στον ρύακα (MYK003) η τροφοδοσία της εκβολής με νερά γίνεται μόνο από υπόγεια ύδατα και από το νερό που κατά καιρούς διοχετεύεται  στα κατάντη του φράγματος από τον ταμιευτήρα. Η σημασία της εκβολής  περιορίζεται πια στην εκφόρτιση υπόγειων νερών και στη σταθεροποίηση της ακτογραμμής, αν και τα φερτά παγιδεύονται πλέον στον ταμιευτήρα. Διατηρεί ποσότητα νερού στην τελευταία κοιλότητα πριν από την παραλία για μερικούς μήνες και ως το καλοκαίρι. Δεν παύει να έχει κάποια σημασία για τα μεταναστευτικά πουλιά. Οι οικότοποι που απαντώνται είναι: 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα, 3290 - ποταμοί της Μεσογείου με περιοδική ροή, 2110 - υποτυπώδεις κινούμενες θίνες και 2190 - Υγρές κοιλότητες μεταξύ των θινών. Η βλάστηση είναι λίγη στις όχθες του ρέματος κυρίως από κοινό καλάμι Phragmites australis και ψαθιά Typha sp. ενώ στα γύρω εδάφη κυριαρχούν τα Juncus spp. Στη μεγάλη παραλία δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου υποτυπώδης αμμοθινική βλάστηση αλλά αντιθέτως θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων σε ψηλότερες θέσεις. Στην τελική λιμνούλα υπάρχουν και ψάρια. Ο υγρότοπος απειλείται από τη δόμηση και τη στέρηση από το νερό το οποίο κατακρατείται στον ταμιευτήρα. Δεν γνωρίζουμε την επίδραση του ταμιευτήρα στα υπόγεια ύδατα που τροφοδοτούν το Φωκό. Ο υγρότοπος προστατεύεται από το Π.Δ. των μικρών νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας (Y422MYK004, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012) και βρίσκεται εντός των ορίων Τοπίου Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους (ΦΕΚ 329/Β/1980). (Επιτόπια συλλογή δεδομένων: 4/2005. Απογραφέας: Γ. Κατσαδωράκης).