GR411LES037 - Εκβολή Ασπροποτάμου

Περιγραφή

Ο Ασπροπόταμος βρίσκεται περίπου 5.3 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από το Μανταμάδο, στη Λέσβο. Πρόκειται για ένα υγροτοπικό σύστημα που περιλαμβάνει την εκβολή του ομώνυμου ποταμού και το παράκτιο έλος που συνορεύει με την εκβολή. Το ποτάμι σχηματίζει μικρούς μαιάνδρους πριν καταλήξει στην θάλασσα και η εκβολή διατηρεί νερό όλο το χρόνο, ενώ η αλατότητα μεταβάλλεται ανάλογα με την εποχή. Το έλος, που δέχεται τα νερά από το ποτάμι και τις επιφανειακές απορροές, προστατεύει την περιοχή από τις εποχικές πλημμύρες. Περιμετρικά της εκβολής υπάρχουν σταθεροποιημένες θίνες με αργιλοαμμώδες υπόστρωμα όπου φύονται αγρωστώδη. Ο υγρότοπος διατηρεί ακόμα σε μεγάλο βαθμό τη φυσικότητα του παρά τις παρεμβάσεις που έχουν γίνει με την κατασκευή ενός δρόμου και ενός οικήματος εντός των ορίων του. Εκτός από αυτές τις παρεμβάσεις, μέσα στα όρια υπάρχουν ιδιωτικές περιφράξεις ενώ διέρχονται και δίκτυα μεταφοράς ενέργειας και τηλεφώνου. Στην παράκτια ζώνη υπάρχουν αρκετά στερεά απορρίμματα μεταφερόμενα αποκλειστικά μέσω της θάλασσας ενώ σημαντική είναι η πίεση που ασκείται στο ποτάμι από ερασιτεχνική αλιεία. Στην ευρύτερη λεκάνη υπάρχουν καλλιεργούμενες εκτάσεις (με εκτατικές καλλιέργειες και αμπέλια) που περιφράσσονται με πλέγμα και ξερολιθιές και αρδεύονται με άντληση από πηγάδια, δενδρώδης καλλιέργειες με ελαιόδεντρα και διάσπαρτα οικήματα. Απαντώνται οι οικότοποι 72Α0 - Καλαμώνες και 92D0 - Νότια παρόχθια δάση-στοές και λόχμες (Nerio-Tamaricetea και Securinegion tinctoriae). Η βλάστηση είναι κυρίως υπερυδατική με καλάμια (Phragmites australis), ενώ σημαντική είναι η παρουσία αυτοφυών αρμυρικιών (Tamarix parviflora). Στην παραλιακή ζώνη απαντάται αμμόφιλη βλάστηση με Ammophila arenaria και Eryngium maritimum ενώ στη θαλάσσια ζώνη υπάρχουν ποσειδωνίες (Posidonia oceanica). Τέλος, σε διάφορες θέσεις μέσα στον υγρότοπο έχει εισαχθεί μπούζι (Carpobrotus sp.). Στον υγρότοπο παρατηρήθηκε ένας σημαντικός αριθμός αμφιβίων (Pelophylax bedriagae) και ποταμοχελώνες (Mauremys rivulata). Ο υγρότοπος περιλαμβάνεται στο Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία των μικρών νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας (Y411LES037, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012). [Επίσκεψη για την απογραφή: Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν, 4/2012].

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 4.66 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: -  
Αλατότητα νερού: Υφάλμυρο
Είσοδος γλυκού νερού: Χείμαρρος / Ρύακας
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): 26 - 50
Υδροπερίοδος: Μόνιμη
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Βορείου Αιγαίου
Περιφερειακή ενότητα: Λέσβου
Νησί: Λέσβος
Δήμος: Λέσβου
Γεωγραφικό μήκος: 26.377298 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 39.274627 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 2 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο κυριαρχεί στο χώρο (>50%)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
F -- Εκβολικά ύδατα. Τα μόνιμα ύδατα των εκβολών και τα εκβολικά συστήματα των δέλτα 26 - 50
H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού 26 - 50
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς Μικροί νησιωτικοί υγρότοποι Πεδή - Βάλτος Πεδής Y411LES037 100 Π.Δ. (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012)
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση πλημμυρικών φαινομένων
Προμηθευτικές υπηρεσίες Τροφή
Προμηθευτικές υπηρεσίες Γλυκό νερό
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Κύκλος θρεπτικών
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση κινδύνων από καταιγίδες
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση υδάτων
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
110 = Χρήση φυτοφαρμάκων/παρασιτοκτόνων Άγνωστη
120 = Χρήση λιπασμάτων Άγνωστη
130 = Άρδευση Άγνωστη
140 = Βόσκηση Άγνωστη
162 = δεντροφύτευση Μικρή
190 = Άλλες αγροτικές και δασοκομικές δραστηριότητες Μικρή
220 = Ερασιτεχνική αλιεία Μεσαία
409 = άλλη κατανομή των κατοικιών Μικρή
502 = οδικό δίκτυο Μεσαία
511 = δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας Μικρή
703 = ρύπανση εδάφους Μικρή
802 = απόκτηση εδαφών από θάλασσα, εκβολή ή έλος Μεσαία
954 = εισβολή ξενικών ειδών Μικρή
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
105 = εκτατικές καλλιέργειες Μεσαία
107 = δενδρώδεις καλλιέργειες Μεσαία
162 = δεντροφύτευση Μικρή
190 = Άλλες αγροτικές και δασοκομικές δραστηριότητες Μεσαία
403 = διασκορπισμένες κατοικίες Μεσαία
502 = οδικό δίκτυο Μικρή
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
HC- = Απώλεια διαδρόμων επικοινωνίας για την πανίδα Άγνωστη
HF- = Κατακερματισμός ενδιαιτημάτων Άγνωστη
PS- = Ρύπανση από αστικά απόβλητα Άγνωστη
VCX = Εισαγωγή ξενικών ειδών Άγνωστη
VP- = Μείωση των πληθυσμών των ειδών χλωρίδας Μικρή
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
72Α0 Καλαμώνες 26 - 50
92D0 Νότια παρόχθια δάση-στοές και λόχμες (Nerio-Tamaricetea και Securinegion tinctoriae) 5 - 25
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Αμμόφιλη 5 - 25
Βαθειά νερά < 5
Θαμνώδης / Δενδρώδης 5 - 25
Υπερυδατική 26 - 50
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Ammophila arenaria Παρόν Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν 27.04...
Carpobrotus acinaciformis Παρόν Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν 27.04...
Eryngium maritimum Παρόν Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν 27.04...
Phragmites australis Κυρίαρχο Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν 27.04...
Posidonia oceanica Παρόν Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν 27.04...
Tamarix parviflora Συγκυρίαρχο Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν 27.04...
Πανίδα

Ερπετά

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Mauremys rivulata (Valenciennes, 1833) Κοινό
Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν 27.04...

Αμφίβια

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Pelophylax bedriagae (Camerano, 1882) Κοινό
Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν 27.04...

Ψάρια

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Aphanius fasciatus (Valenciennes, 1821) Παρόν
Atherina boyeri Risso, 1810 Παρόν
Mugil sp. Κοινό
Mugil sp. Παρόν

Ασπόνδυλα

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Ischnura elegans (Vander Linden, 1820)
Lopau 1995b
Crocothemis erythraea (Brullé, 1832)
Lopau 1995b

Lopau, W. 1995b. Die Libellenfauna der Insel Lesbos (Libellen, Lurche, Kriechtiere). Naturkundliche Reiseberichte, Heft 3, Gnarrenburg, Germany. 83pp.

Stoumboudi, M. T., M. Kottelat, and R. Barbieri. 2006. The fishes of the inland waters of Lesvos Island, Greece. Ichthyol. Explor. Freshwaters 17(2):129–146.

Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.

Φωτογραφίες