GR411LES016 - Εκβολή Ποταμιάς
Περιγραφή
Η Εκβολή Ποταμιάς βρίσκεται περίπου 2.6 χιλιόμετρα δυτικά - νοτιοδυτικά από τη Σκάλα Καλλονής, στη Λέσβο. Ο ποταμός είναι εποχιακής ροής, διατηρεί όμως μόνιμα νερό στην εκβολή του λόγω της απρόσκοπτης επικοινωνίας με τη θάλασσα. Δέχεται σημαντικές πιέσεις από τις ανθρώπινες δραστηριότητες με το ποτάμι να έχει ευθυγραμμιστεί και να έχει τροποποιηθεί η κοίτη του. Στη δυτική όχθη υπάρχει δρόμος που καταλήγει σε ιδιωτική έκταση ενώ στα ανατολικά οι καλλιέργειες εκτείνονται μέχρι τον ποταμό. Προφανώς στο παρελθόν καταλάμβανε μεγαλύτερη έκταση και ενώνονταν με τους άλλους υγρότοπους της περιοχής συνιστώντας ένα μεγαλύτερο σύστημα. Σε απόσταση σχεδόν 1 χιλιομέτρου από την εκβολή υπάρχει φράγμα αντιστάθμισης που συγκρατεί το νερό. Απαντάται ο οικότοπος 1130 - Εκβολές ποταμών. Η βλάστηση εντοπίζεται μόνο παρόχθια και αποτελείται από καλάμια (Arundo donax), αρμυρίκια (Tamarix parviflora) καθώς και φυτεμένες πικροδάφνες (Nerium oleander) ενώ στο ποτάμι υπάρχουν απαντώνται ψάρια (Mugil sp.). Ο υγρότοπος βρίσκεται εντός Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (GR4110004), Ζώνης Ειδικής Προστασίας (GR4110007) και Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά (Πορτόλου και συν. 2009). Επίσης τμήμα του περιλαμβάνεται στο Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία των μικρών νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας (Y411LES016, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012) ενώ βρίσκεται και εντός της αρχαιολογικής περιοχής Ξηροκαστρινής (ΦΕΚ 387/Β/1994). [Επίσκεψη για την απογραφή: Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν, 4/2012].
Δεδομένα υγρότοπου
Βασικές πληροφορίες
| Τοποθεσία υγρότοπου: | Παράκτιος |
| Τύπος υγρότοπου: | Φυσικός |
| Έκταση υγρότοπου: | 5.29 Ha |
| Υδρολογική αλληλεπίδραση: | - |
| Αλατότητα νερού: | Υφάλμυρο |
| Είσοδος γλυκού νερού: | Χείμαρρος / Ρύακας |
| Επιφανειακή έξοδος νερού | Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι |
| Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): | 76 - 95 |
| Υδροπερίοδος: | Μόνιμη |
Γεωγραφική πληροφορία
| Περιφέρεια: | Βορείου Αιγαίου |
| Περιφερειακή ενότητα: | Λέσβου |
| Νησί: | Λέσβος |
| Δήμος: | Λέσβου |
| Γεωγραφικό μήκος: | 26.183480 Ανατολικά |
| Γεωγραφικό πλάτος: | 39.197626 Βοράς |
Κατάσταση υγρότοπου
| Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): | 4 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο πολύ διαταραγμένο (<10% απείραχτο) |
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| F -- Εκβολικά ύδατα. Τα μόνιμα ύδατα των εκβολών και τα εκβολικά συστήματα των δέλτα | 76 - 95 |
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
| Δημόσιο - Δημοτικό |
| Κατηγορία καθεστώτος προστασίας | Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας | Ονομασία περιοχής | Κωδικός | Περιοχή κάλυψης (%) | Νομοθεσία |
| Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας | Ειδική ζώνη διατήρησης | Λέσβος: Κόλπος Καλλονής και Χερσαία Παράκτια Ζώνη | GR4110004 | 100 | Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011) |
| Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας | Ζώνη ειδικής προστασίας | Λέσβος: Παράκτιοι Υγρότοποι Κόλπου Καλλονής | GR4110007 | 100 | ΚΥΑ 50743/2017 (ΦΕΚ 4432/Β/2017) |
| Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς | Μικροί νησιωτικοί υγρότοποι | Εκβολή Ποταμιάς (Καραβούλια) | Y411LES016 | 100 | Π.Δ. (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012) |
| Αρχαιολογικό καθεστώς | Β' ζώνη | Αρχαιολογική περιοχή Ξηροκαστρινής | 20 | Υ.Α. (ΦΕΚ 387/Β/1994) |
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
| Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας | Οικοσυστημική υπηρεσία | Κλίμακα Οφέλους (%) | Σημαντικότητα |
| Υποστηρικτικές υπηρεσίες | Παροχή ενδιαιτημάτων | ||
| Ρυθμιστικές υπηρεσίες | Ρύθμιση υδάτων |
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
| Δραστηριότητα | Ένταση |
| 120 = Χρήση λιπασμάτων | Άγνωστη |
| 701 = ρύπανση νερού | Άγνωστη |
| 852 = κατασκευές τροποποίησης των διαδρομών των εσωτερικών υδάτων | Μεγάλη |
| 952 = ευτροφισμός | Άγνωστη |
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
| Δραστηριότητα | Ένταση |
| 105 = εκτατικές καλλιέργειες | Μεγάλη |
| 140 = Βόσκηση | Μικρή |
| 402 = ασυνεχής δόμηση | Μικρή |
| 502 = οδικό δίκτυο | Μεσαία |
| 507 = γέφυρες, οδογέφυρες | Μικρή |
| 850 = Ανθρωπογενής μεταβολή των υδρογραφικών λειτουργιών | Μεσαία |
Επιπτώσεις
| Επίπτωση | Ένταση |
| HL- = Απώλεια ενδιαιτημάτων | Άγνωστη |
| LF- = Μείωση της προστασίας από φυσικές καταστροφές | Άγνωστη |
| LT- = Μείωση της ικανότητας αφαίρεσης/κατακράτησης τοξικών ουσιών | Μεγάλη |
| LW- = Μείωση των αξιών άγριας πανίδας/άγριας ζωής | Άγνωστη |
| PFO = Ρύπανση από λιπάσματα άγνωστης έκτασης/διάρκειας | Μεγάλη |
| PPO = Ρύπανση από ζιζανιοκτόνα άγνωστης έκτασης/διάρκειας | Μεγάλη |
| VCD = Απώλεια της χλωριδικής ποικιλότητας | Μεγάλη |
| VP- = Μείωση των πληθυσμών των ειδών χλωρίδας | Μεγάλη |
| VS- = Αλλαγή στην δομή της βλάστησης | Άγνωστη |
Τύποι οικότοπων
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| 1130 Εκβολές ποταμών | 76 - 95 |
Τύποι βλάστησης
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| Θαμνώδης / Δενδρώδης | < 5 |
| Υπερυδατική | < 5 |
Χλωρίδα
| Είδος | Παρουσία | Αναφορές |
| Arundo donax | Συγκυρίαρχο | Θ. Γιαννακάκης 30.04.2012 |
| Centaurea spinosa | Παρόν | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 |
| Nerium oleander | Παρόν | Θ. Γιαννακάκης 30.04.2012 |
| Pancratium maritimum | Παρόν | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 |
| Populus sp. | Παρόν | Θ. Γιαννακάκης 30.04.2012 |
| Tamarix sp. | Κυρίαρχο | Θ. Γιαννακάκης 30.04.2012 |
Πανίδα
Ψάρια |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
| Mugil cephalus Linnaeus, 1758 | Πολύ κοινό | ||
Ασπόνδυλα |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
| Anax ephippiger (Burmeister, 1839) | Lopau 1995b | ||
| Ischnura elegans (Vander Linden, 1820) | Lopau 1995b | ||
| Orthetrum cancellatum (Linnaeus, 1758) | Lopau 1995b | ||
| Sympetrum fonscolombii (Selys, 1840) | Lopau 1995b | ||
Πτηνά |
Αριθμός ατόμων |
Φώλιασμα |
Αναφορές |
| Accipiter brevipes (Severtsov, 1850) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Accipiter gentilis (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Accipiter nisus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Buteo buteo (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Buteo rufinus (Cretzschmar, 1829) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Circaetus gallicus (Gmelin, 1788) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Circus aeruginosus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Circus cyaneus (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Circus macrourus (S.G. Gmelin, 1770) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Circus pygargus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Milvus migrans (Boddaert, 1783) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Pernis apivorus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Anas penelope (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Anas querquedula (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Cygnus cygnus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Cygnus olor (Gmelin, 1789) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tadorna ferruginea (Pallas, 1764) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Actitis hypoleucos (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Arenaria interpres (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Burhinus oedicnemus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Calidris alpina (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Calidris ferruginea (Pontoppidan, 1763) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Calidris minuta (Leisler, 1812) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Calidris temminckii (Leisler, 1812) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Charadrius alexandrinus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Charadrius dubius (Scopoli, 1786) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Charadrius hiaticula (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Chlidonias hybrida (Pallas, 1811) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Chlidonias leucopterus (Temminck, 1815) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Gallinago gallinago (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Gelochelidon nilotica (Gmelin,1789) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Glareola pratincola (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Himantopus himantopus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Hydrocoloeus minutus (Pallas, 1776) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Larus melanocephalus (Temminck, 1820) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Limosa limosa (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Numenius arquata (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Philomachus pugnax (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Pluvialis squatarola (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Recurvirostra avosetta (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Scolopax rusticola (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Sterna hirundo (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Sterna sandvicensis (Latham, 1787) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Sternula albifrons (Pallas, 1764) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tringa erythropus (Pallas, 1764) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tringa glareola (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tringa nebularia (Gunnerus, 1767) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tringa ochropus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tringa totanus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Vanellus vanellus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ardea alba (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ardea cinerea (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ardea purpurea (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ardeola ralloides (Scopoli, 1769) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Botaurus stellaris (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ciconia ciconia (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ciconia nigra (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Egretta garzetta (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ixobrychus minutus (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Nycticorax nycticorax (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Plegadis falcinellus (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Alcedo atthis (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Falco biarmicus (Temminck, 1825) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Falco naumanni (Fleischer, 1818) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Falco peregrinus (Tunstall, 1771) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Falco tinnunculus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Falco vespertinus (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Alectoris chukar (J.E.Gray, 1830) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Crex crex (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Fulica atra (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Gallinula chloropus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Porzana parva (Scopoli, 1769) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Porzana porzana (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Porzana pusilla (Pallas, 1776) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Rallus aquaticus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Acrocephalus schoenobaenus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Acrocephalus scirpaceus (Hermann, 1804) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Hippolais olivetorum (Strickland, 1837) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Podiceps nigricollis (C.L. Brehm, 1831) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tachybaptus ruficollis (Pallas, 1764) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 |
Lopau, W. 1995b. Die Libellenfauna der Insel Lesbos (Libellen, Lurche, Kriechtiere). Naturkundliche Reiseberichte, Heft 3, Gnarrenburg, Germany. 83pp.
Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.
Μανδυλάς, Χ., και Ν. Καρδακάρη. 2000. Προστασία και ανάδειξη Yγρότοπου Κόλπου Καλλονής Λέσβου. Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη. ΥΠΕΧΩΔΕ, Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λέσβου, ΑΔΕΤΑ Καλλονής.
Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.
Φωτογραφίες
.jpg)
