GR411LES004 - Αλυκές Πολυχνίτου

Περιγραφή

Οι Αλυκές Πολυχνίτου βρίσκονται 3,5 χλμ βόρεια του ομώνυμου οικισμού, στις νοτιοανατολικές ακτές του κόλπου Καλλονής. Συμπεριλαμβάνεται στην εθνική απογραφή με κωδικό GR411325000 (Ζαλίδης & Ματζαβέλας 1994) και στην απογραφή του WWF Ελλάς για τους υγρότοπους του Αιγαίου (Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007). Πρόκειται για ένα σύστημα υγρότοπων συνολικής έκτασης 920 στρμ που περιλαμβάνει τη βιομηχανική αλυκή (800στρμ) και περιμετρικά μικρές εκτάσεις με αλμυρόβαλτους. Η αλυκή περιβάλλεται από ανάχωμα και στραγγιστική τάφρο μέσω της οποίας τα γλυκά ύδατα παροχετεύονται στη θάλασσα. Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν εκτατικές καλλιέργειες, ενώ στα νότια η δόμηση τείνει να γίνει συνεχής (Σκάλα Πολιχνίτου). Ο υγρότοπος είναι πολύ τροποποιημένος με ελάχιστες φυσικές εκτάσεις. Κυριαρχεί ο οικότοπος 1440 - Αλυκές ενώ στα φυσικά τμήματα απαντώνται οι οικότοποι 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi), 1420 - Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες (Arthrocnemetalia-fruticosi) και 2110 - Υποτυπώδεις κινούμενες θίνες της Μεσογείου. Επικρατούσα βλάστηση είναι η αλοφυτική (Salicornia europaea, Halocnemum strobilaceum, Arthrocnemum spp., Atriplex portulacoides, Limonium spp.) και σε πολλές περιμετρικές θέσεις η υπερυδατική/υγρολιβαδική (Phragmites australis, Typha sp., Juncus spp., κ.ά.) και θαμνώδης (Tamarix spp., Vitex agnus-castus). Ο υγρότοπος προσελκύει μεγάλο αριθμό ειδών πουλιών γι’ αυτό είναι και προορισμός για ορνιθοπαρατηρητές. Ερωδιοί και στέρνες έχουν τακτική παρουσία αν και σε μικρούς πληθυσμούς, Φοινικόπτερα και παπιά (Anas spp.) έχουν σποραδική παρουσία ενώ ο Θαλασσοσφυριχτής (Charadrius alexandrinus) καθώς και άλλα χαραδριόμορφα και το Ποταμογλάρονο (Sterna hirundo) φωλιάζουν (Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000). Ολόκληρος ο υγρότοπος βρίσκεται εντός των ορίων Ειδικής Ζώνη Διατήρησης (GR4110004) και Ζώνης Ειδικής Προστασίας (GR4110007). Τέλος, ένα μικρό τμήμα του στα βόρεια βρίσκεται εντός αρχαιολογικής περιοχής (Σκιαμούδι, ΦΕΚ 937/Β/1998). [Επισκέψεις για την απογραφή: Ν. Παναγιώτου 3/2004, Κ. Παραγκαμιάν 2/2006].

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 92.19 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: -  
Αλατότητα νερού: Αλμυρό
Είσοδος γλυκού νερού: Λεκάνη απορροής (από κατακρημνίσματα)
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος από κανάλι
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): 76 - 95
Υδροπερίοδος: Μόνιμη
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Βορείου Αιγαίου
Περιφερειακή ενότητα: Λέσβου
Νησί: Λέσβος
Δήμος: Λέσβου
Γεωγραφικό μήκος: 26.180843 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 39.118056 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 5 - Το φυσικό περιβάλλον/τοπίο έχει μεταβληθεί από την αρχική του κατάσταση
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
5 -- Υγρότοποι προς εκμετάλλευση αλατιού (τηγάνια αλυκών, αλυκές, κ.ά) 76 - 95
G -- Διαπαλιρροϊκές ιλυώδεις, αμμώδεις ή αλατούχες επίπεδες εκτάσεις < 5
H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού 5 - 25
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό
Προηγούμενες καταγραφές
Κωδικός Ονομασία περιοχής Αναφορές
GR411325000 Λιμνοθάλασσα Αλυκής Πολιχνίτου Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας Ειδική ζώνη διατήρησης Λέσβος: Κόλπος Καλλονής και Χερσαία Παράκτια Ζώνη GR4110004 92 Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011)
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας Ζώνη ειδικής προστασίας Λέσβος: Παράκτιοι Υγρότοποι Κόλπου Καλλονής GR4110007 100 Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011)
Αρχαιολογικό καθεστώς Χωρίς καθορισμένες ζώνες Αρχαιολογική περιοχή Σκιαμούδι 2 ΦΕΚ 937/Β/1998
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Πολιτισμικές υπηρεσίες Πολιτιστική κληρονομιά
Προμηθευτικές υπηρεσίες Τροφή
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Πολιτισμικές υπηρεσίες Τουρισμός και αναψυχή
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
010 = Διατήρηση οικότοπων Μικρή
030 = Διατήρηση ειδών Μικρή
243 = λαθροθηρία, χρήση παγίδων και δηλητηρίων Άγνωστη
340 = Αλοπηγία Μεγάλη
410 = Βιομηχανικές / Εμπορικές περιοχές Μεγάλη
502 = οδικό δίκτυο Μικρή
511 = δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας Μικρή
610 = Κέντρα ενημέρωσης
800 = Επιχωματώσεις, διαμορφώσεις, αποστραγγίσεις
810 = Αποστράγγιση Μεγάλη
830 = Δημιουργία καναλιών Μεγάλη
850 = Ανθρωπογενής μεταβολή των υδρογραφικών λειτουργιών Μεγάλη
852 = κατασκευές τροποποίησης των διαδρομών των εσωτερικών υδάτων Μεγάλη
853 = διαχείριση της στάθμης του νερού Μεγάλη
870 = Τάφροι, αναχώματα, τεχνητές παραλίες Μεγάλη
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
100 = Καλλιέργειες
105 = εκτατικές καλλιέργειες Μεγάλη
130 = Άρδευση Μεσαία
140 = Βόσκηση Μεσαία
230 = Κυνήγι Μεγάλη
340 = Αλοπηγία Μεγάλη
402 = ασυνεχής δόμηση Μεγάλη
410 = Βιομηχανικές / Εμπορικές περιοχές Μεγάλη
430 = Αγροτικές (γεωργικές) κατασκευές Μεσαία
502 = οδικό δίκτυο Μεγάλη
507 = γέφυρες, οδογέφυρες Μικρή
511 = δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας Μεσαία
610 = Κέντρα ενημέρωσης
810 = Αποστράγγιση Μεγάλη
850 = Ανθρωπογενής μεταβολή των υδρογραφικών λειτουργιών Μεγάλη
852 = κατασκευές τροποποίησης των διαδρομών των εσωτερικών υδάτων Μεγάλη
853 = διαχείριση της στάθμης του νερού Μεγάλη
870 = Τάφροι, αναχώματα, τεχνητές παραλίες Μεγάλη
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
FC- = Αλλαγές στην σύνθεση των ειδών πανίδας Μικρή
FFB = Διαταραχή στην αναπαραγωγή Μικρή
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
1440 Αλυκές 76 - 95
1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi)
1420 Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες (Sacrocornetea fruticosi)
2110 Υποτυπώδεις κινούμενες θίνες
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Αλοφυτική 5 - 25
Υπερυδατική < 5
Θαμνώδης / Δενδρώδης < 5
Αμμόφιλη < 5
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Arthrocnemum sp.
Atriplex portulacoides
Halocnemum strobilaceum
Juncus spp.
Limonium sp.
Phragmites australis
Tamarix sp.
Typha sp.
Vitex agnus-castus
Πανίδα
Θηλαστικά Παρουσία στον υγρότοπο
Αναφορές
Erinaceus concolor Martin, 1838 Κοινό
Ζόγκαρης 1995
Vulpes vulpes (Linnaeus, 1758) Παρόν
Ζόγκαρης 1995

Αμφίβια
Παρουσία στον υγρότοπο

Αναφορές
Bufo bufo (Linnaeus, 1758) Άγνωστη
Clark 1989b
Pelophylax bedriagae (Camerano, 1882) Άγνωστη
Clark 1989b

Πτηνά
Αριθμός ατόμων
Φώλιασμα
Αναφορές
Caprimulgus europaeus (L., 1758) 1-10 Δεν φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Charadrius alexandrinus (L., 1758) 1-10 Πιθανά φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Charadrius dubius (Scopoli, 1786) 1-10 Πιθανά φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Himantopus himantopus (L., 1758) 10-100 Πιθανά φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Larus cachinnans (Pallas, 1811) 100-1000 Δεν φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Larus melanocephalus (Temminck, 1820) 1-10 Δεν φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Recurvirostra avosetta (L., 1758) 1-10 Πιθανά φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Sterna hirundo (L., 1758) 10-100 Φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Sternula albifrons (Pallas, 1764) 10-100 Φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Tringa glareola (L., 1758) 1-10 Άγνωστο Ζόγκαρης 1995
Tringa totanus (L., 1758) 10-100 Πιθανά φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Streptopelia decaocto (Frivaldszky, 1838) 1-10 Δεν φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Streptopelia turtur (L., 1758) 1-10 Δεν φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Carduelis chloris (L., 1758) 1-10 Δεν φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Corvus corone (L., 1758) 10-100 Δεν φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Emberiza calandra (L., 1758) 1-10 Φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Galerida cristata (L., 1758) 1-10 Φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Hirundo rustica (L., 1758) 1-10 Δεν φωλιάζει Ζόγκαρης 1995
Passer domesticus (L., 1758) 10-100 Δεν φωλιάζει Ζόγκαρης 1995

Clark, R. 1989b. A report on a Herpetological trip to the N.E. Aegean. Herptile 14(2):68–82.

Ζαλίδης, Χ. Γ., και Α. Μαντζαβέλλας (συντονιστές έκδοσης). 1994. Απογραφή των ελληνικών υγροτόπων ως φυσικών πόρων (Πρώτη προσέγγιση). Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. 587 σελ.

Ζόγκαρης, Σ. 1995. Συνοπτική έκθεση δραστηριότητας στα πλαίσια του προγράμματος παρακολούθησης υγροτόπων 1995 για τις περιοχές: 1 Υγρότοποι κόλπου Καλλονής, Λέσβου, 2. Υγρότοπος Ντίπι Λάρσος, Λέσβου, 3. Λ/Θ Αλυκής και Χορταρολίμνης, Λήμνου, 4. Αλυκή Χώρας, Νάξου. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. 147 σελ (Αδημοσίευτη αναφορά).

Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.

Μανδυλάς, Χ., και Ν. Καρδακάρη. 2000. Προστασία και ανάδειξη Yγρότοπου Κόλπου Καλλονής Λέσβου. Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη. ΥΠΕΧΩΔΕ, Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λέσβου, ΑΔΕΤΑ Καλλονής.

Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.