GR411LES002 - Έλος Παρακοίλων
Περιγραφή
Το έλος Παρακοίλων βρίσκεται 1,3 χλμ βόρεια-βορειοανατολικά του ομώνυμου οικισμού, στις δυτικές ακτές του κόλπου Καλλονής. Ίσως περιλαμβάνεται στην εθνική απογραφή (Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994) με το όνομα «Λιμνοθάλασσα Παρακοίλων» και κωδικό GR411328000, αλλιώς αναφέρεται στον υγρότοπο «Λιμενάκι ή Λιμνοθάλασσα Παρακοίλων» ο οποίος βρίσκεται νοτιότερα (LES014, Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007). Πρόκειται για έλος αλμυρού/υφάλμυρου νερού το οποίο καταλαμβάνει έκταση 100 στρμ. Ο υγρότοπος τροφοδοτείται με θαλασσινό νερό υπογείως, ενώ γλυκά νερά δέχεται από κατακρημνίσματα και από τις γεωτρήσεις στις θέσεις Δάσος και Ντουσλά. Κυριαρχούν οι τύποι οικότοπων 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) και 1420 - Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες (Arthrocnemetalia-fruticosi). Η βλάστηση είναι κυρίως υπερυδατική (Juncus spp., Carex spp., Scirpus spp., Phragmites australis) και θαμνώδης (Tamarix spp., Salix spp., Vitex agnus-castus). Το έλος ήταν αρκετά μεγαλύτερο στο παρελθόν όμως αποστραγγίστηκε περιμετρικά και οι εκτάσεις μετατράπηκαν σε καλλιέργειες (ελαιώνες δυτικά και νότια, και καλλιέργειες σταριού και τριφυλλιού). Ο παραλιακός δρόμος και οι δύο κάθετοι σε αυτόν χωματόδρομοι έχουν αλλοιώσει σημαντικά τον υγρότοπο ενώ σε διάφορα σημεία περιμετρικά γίνονται αποθέσεις μπάζων. Παρ’ όλα αυτά, ο υγρότοπος, διατηρεί σε μεγάλο βαθμό την φυσικότητά του έχοντας έντονη οριζόντια ετερογένεια, μεγάλη χλωριδική ποικιλότητα. Οι επισκέψεις ορνιθοπαρατηρητών είναι συχνότατες διότι έχει μεγάλη ποικιλία πουλιών και είναι βασικός τόπος αναπαραγωγής του Καλαμοκανά (Brooks 1998). Πριν μερικά χρόνια είχε κατασκευαστεί παρατηρητήριο πουλιών το οποίο καταστράφηκε από φωτιά το 2009. Ολόκληρος ο υγρότοπος βρίσκεται εντός των ορίων Ειδικής Ζώνη Διατήρησης (GR4110004) και Ζώνης Ειδικής Προστασίας (GR4110007). [Επισκέψεις για την απογραφή: Ν. Παναγιώτου 3/2004, Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν 4/2012].
Δεδομένα υγρότοπου
Βασικές πληροφορίες
| Τοποθεσία υγρότοπου: | Παράκτιος |
| Τύπος υγρότοπου: | Φυσικός |
| Έκταση υγρότοπου: | 10.05 Ha |
| Υδρολογική αλληλεπίδραση: | - |
| Αλατότητα νερού: | Υφάλμυρο |
| Είσοδος γλυκού νερού: | Γεωτρήσεις |
| Επιφανειακή έξοδος νερού | Έξοδος από κανάλι |
| Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): | 5 - 25 |
| Υδροπερίοδος: | Μόνιμη |
Γεωγραφική πληροφορία
| Περιφέρεια: | Βορείου Αιγαίου |
| Περιφερειακή ενότητα: | Λέσβου |
| Νησί: | Λέσβος |
| Δήμος: | Λέσβου |
| Γεωγραφικό μήκος: | 26.153952 Ανατολικά |
| Γεωγραφικό πλάτος: | 39.178762 Βοράς |
Κατάσταση υγρότοπου
| Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): | 2 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο κυριαρχεί στο χώρο (>50%) |
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού | 51 - 75 |
| G -- Διαπαλιρροϊκές ιλυώδεις, αμμώδεις ή αλατούχες επίπεδες εκτάσεις | 5 - 25 |
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
| Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό |
Προηγούμενες καταγραφές
| Κωδικός | Ονομασία περιοχής | Αναφορές |
| GR411328000 | Λιμνοθάλασσα Παρακοίλων | Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994 |
| Κατηγορία καθεστώτος προστασίας | Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας | Ονομασία περιοχής | Κωδικός | Περιοχή κάλυψης (%) | Νομοθεσία |
| Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας | Ειδική ζώνη διατήρησης | Λέσβος: Κόλπος Καλλονής και Χερσαία Παράκτια Ζώνη | GR4110004 | 87 | Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011) |
| Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας | Ζώνη ειδικής προστασίας | Λέσβος: Παράκτιοι Υγρότοποι Κόλπου Καλλονής | GR4110007 | 100 | Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011) |
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
| Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας | Οικοσυστημική υπηρεσία | Κλίμακα Οφέλους (%) | Σημαντικότητα |
| Υποστηρικτικές υπηρεσίες | Παροχή ενδιαιτημάτων | ||
| Πολιτισμικές υπηρεσίες | Τουρισμός και αναψυχή |
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
| Δραστηριότητα | Ένταση |
| 010 = Διατήρηση οικότοπων | Μικρή |
| 030 = Διατήρηση ειδών | Μικρή |
| 100 = Καλλιέργειες | Μικρή |
| 140 = Βόσκηση | Μεσαία |
| 230 = Κυνήγι | Μεσαία |
| 423 = απόρριψη αδρανών υλικών (μπάζα) | Μικρή |
| 502 = οδικό δίκτυο | Μεσαία |
| 511 = δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας | Μικρή |
| 800 = Επιχωματώσεις, διαμορφώσεις, αποστραγγίσεις |
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
| Δραστηριότητα | Ένταση |
| 010 = Διατήρηση οικότοπων | Μικρή |
| 030 = Διατήρηση ειδών | Μικρή |
| 105 = εκτατικές καλλιέργειες | Μεσαία |
| 107 = δενδρώδεις καλλιέργειες | Μεσαία |
| 230 = Κυνήγι | Μεσαία |
| 403 = διασκορπισμένες κατοικίες | |
| 502 = οδικό δίκτυο | Μεσαία |
| 810 = Αποστράγγιση |
Επιπτώσεις
| Επίπτωση | Ένταση |
| AS- = Μείωση αισθητικής τοπίου | Μικρή |
| HF- = Κατακερματισμός ενδιαιτημάτων | Μικρή |
| LU- = Μείωση στο δυναμικό για τουρισμό/αναψυχή | Μικρή |
| WG- = Αποστράγγιση/Μείωση της στάθμης του νερού | Μεσαία |
Τύποι οικότοπων
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| 1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) | |
| 1420 Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες (Sacrocornetea fruticosi) |
Τύποι βλάστησης
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| Υπερυδατική | 51 - 75 |
| Θαμνώδης / Δενδρώδης | 5 - 25 |
Χλωρίδα
| Είδος | Παρουσία | Αναφορές |
| Carex spp. | Κυρίαρχο | |
| Juncus acutus | ||
| Juncus spp. | Κυρίαρχο | |
| Phragmites australis | ||
| Salix sp. | ||
| Tamarix sp. | Κυρίαρχο | |
| Vitex agnus-castus |
Πανίδα
Ερπετά |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
| Mauremys rivulata (Valenciennes, 1833) | Κοινό | Κ. Παραγκαμιάν & Θ. Γιαννακάκης 29.04... | |
Αμφίβια |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
| Pelophylax bedriagae (Camerano, 1882) | Άγνωστη | Broggi 1978 | |
Ασπόνδυλα |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
| Anax ephippiger (Burmeister, 1839) | Lopau 1995b | ||
| Ischnura elegans (Vander Linden, 1820) | Lopau 1995b | ||
| Orthetrum anceps (Schneider, 1845) | Lopau 1995b | ||
| Orthetrum brunneum (Fonscolombe, 1837) | Lopau 1995b | ||
Πτηνά |
Αριθμός ατόμων |
Φώλιασμα |
Αναφορές |
| Accipiter gentilis (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Buteo buteo (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Buteo rufinus (Cretzschmar, 1829) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Circaetus gallicus (Gmelin, 1788) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Circus aeruginosus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Circus cyaneus (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Anas clypeata (L.,1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Anas crecca (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Anas penelope (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Anas platyrhynchos (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Anas querquedula (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Caprimulgus europaeus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Actitis hypoleucos (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Calidris minuta (Leisler, 1812) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Chlidonias hybrida (Pallas, 1811) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Chlidonias leucopterus (Temminck, 1815) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Chlidonias niger (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Gallinago gallinago (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Gallinago media (Latham, 1787) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Himantopus himantopus (L., 1758) | 1-10 | Άγνωστο | Ζόγκαρης 1995 |
| Himantopus himantopus (L., 1758) | 10-100 | Άγνωστο | Κ. Παραγκαμιάν & Θ. Γιαννακάκης 29.04... |
| Himantopus himantopus (L., 1758) | Φωλιάζει | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | |
| Hydrocoloeus minutus (Pallas, 1776) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Philomachus pugnax (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Scolopax rusticola (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Sterna hirundo (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Sterna sandvicensis (Latham, 1787) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Sternula albifrons (Pallas, 1764) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tringa erythropus (Pallas, 1764) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tringa glareola (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tringa nebularia (Gunnerus, 1767) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tringa ochropus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tringa totanus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ardea alba (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ardea cinerea (L., 1758) | 1-10 | Άγνωστο | Κ. Παραγκαμιάν & Θ. Γιαννακάκης 29.04... |
| Ardea cinerea (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ardea purpurea (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ardeola ralloides (Scopoli, 1769) | 1-10 | Άγνωστο | Ζόγκαρης 1995 |
| Ardeola ralloides (Scopoli, 1769) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Botaurus stellaris (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ciconia ciconia (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ciconia nigra (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Egretta garzetta (L., 1766) | 1-10 | Άγνωστο | Κ. Παραγκαμιάν & Θ. Γιαννακάκης 29.04... |
| Egretta garzetta (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Ixobrychus minutus (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Nycticorax nycticorax (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Plegadis falcinellus (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Columba palumbus (L.,1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Alcedo atthis (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Coracias garrulus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Merops apiaster (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Upupa epops (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Cuculus canorus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Falco tinnunculus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Falco vespertinus (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Crex crex (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Fulica atra (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Gallinula chloropus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Porzana parva (Scopoli, 1769) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Porzana porzana (L., 1766) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Porzana pusilla (Pallas, 1776) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Rallus aquaticus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Acrocephalus melanopogon (Temminck, 1823) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Acrocephalus schoenobaenus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Acrocephalus scirpaceus (Hermann, 1804) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Carduelis cannabina (L., 1758) | 10-100 | Δεν φωλιάζει | Ζόγκαρης 1995 |
| Carduelis chloris (L., 1758) | 10-100 | Δεν φωλιάζει | Ζόγκαρης 1995 |
| Cecropis daurica (Laxman, 1769) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Cettia cetti (Temminck, 1820) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Delichon urbicum (L., 1758) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Ζόγκαρης 1995 |
| Emberiza schoeniclus (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Galerida cristata (L., 1758) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Ζόγκαρης 1995 |
| Hirundo rustica (L., 1758) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Ζόγκαρης 1995 |
| Lanius collurio (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Lanius minor (J.F. Gmelin, 1788) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Lanius senator (L., 1758) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Ζόγκαρης 1995 |
| Locustella luscinioides (Savi, 1824) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Lullula arborea (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Luscinia luscinia (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Luscinia megarhynchos (C.L.Brehm, 1831) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Motacilla flava (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Oenanthe hispanica (L., 1758) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Ζόγκαρης 1995 |
| Passer hispaniolensis (Temminck, 1820) | 10-100 | Δεν φωλιάζει | Ζόγκαρης 1995 |
| Riparia riparia (L., 1758 ) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Dendrocopos medius (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Jynx torquilla (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Tachybaptus ruficollis (Pallas, 1764) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 | ||
| Otus scops (L., 1758) | Μανδυλάς & Καρδακάρη 2000 |
Broggi, M. F. 1978. Herpetologische Beobachtungen auf der Insel Lesbos (Griechenland). Salamandra 14(4):161–171.
Brooks, R. 1998. Birding on the Greek island of Lesvos. Brookside Publishing. 246pp.
Lopau, W. 1995b. Die Libellenfauna der Insel Lesbos (Libellen, Lurche, Kriechtiere). Naturkundliche Reiseberichte, Heft 3, Gnarrenburg, Germany. 83pp.
Ζαλίδης, Χ. Γ., και Α. Μαντζαβέλλας (συντονιστές έκδοσης). 1994. Απογραφή των ελληνικών υγροτόπων ως φυσικών πόρων (Πρώτη προσέγγιση). Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. 587 σελ.
Ζόγκαρης, Σ. 1995. Συνοπτική έκθεση δραστηριότητας στα πλαίσια του προγράμματος παρακολούθησης υγροτόπων 1995 για τις περιοχές: 1 Υγρότοποι κόλπου Καλλονής, Λέσβου, 2. Υγρότοπος Ντίπι Λάρσος, Λέσβου, 3. Λ/Θ Αλυκής και Χορταρολίμνης, Λήμνου, 4. Αλυκή Χώρας, Νάξου. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. 147 σελ (Αδημοσίευτη αναφορά).
Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.
Μανδυλάς, Χ., και Ν. Καρδακάρη. 2000. Προστασία και ανάδειξη Yγρότοπου Κόλπου Καλλονής Λέσβου. Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη. ΥΠΕΧΩΔΕ, Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λέσβου, ΑΔΕΤΑ Καλλονής.
Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.
Φωτογραφίες
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
