GR421LER001 - Έλος Αγ. Κιουράς ή Παρθενίου

Περιγραφή

Το έλος Αγ. Κιουρά ή Παρθενίου βρίσκεται περίπου 0,5 χιλιόμετρα δυτικά του οικισμού Παρθένι, στη Λέρο. Έχει καταγραφεί και από το ΕΚΒΥ ως υγρότοπος με την ίδια ονομασία και κωδικό GR421359000. Πρόκειται για παράκτιο έλος, το οποίο έχει δημιουργηθεί από την αλληλεπίδραση ενός μικρού χείμαρρου που εκβάλλει στον όρμο Παρθενίου σε συνδυασμό με τη θάλασσα. Η παρουσία επιφανειακού νερού είναι εποχική. Ο υγρότοπος βρίσκεται ανάμεσα σε στρατόπεδο και στο αεροδρόμιο της Λέρου και για αυτό η πλήρης απογραφή του δεν ήταν εφικτή. Η παροχή του σε γλυκό νερό επηρεάζεται από το φράγμα Παρθενίου (LER003) το οποίο εδράζεται στην κοίτη του χειμάρρου που τροφοδοτεί το έλος, περίπου 1 χιλιόμετρο ανάντη της εκβολής. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες στον υγρότοπο σχετίζονται κυρίως με τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις και το παρακείμενο μικρό ναυπηγείο, τα οποία έχουν συρρικνώσει και αλλοιώσει τον υγρότοπο. Οι δραστηριότητες στην λεκάνη απορροής είναι σχετικά ήπιες με κυρίαρχες τις καλλιέργειες, τη βοσκή και την αραιή δόμηση. Απαντώνται οικότοπο 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) και 72Α0 - Καλαμώνες. Η βλάστηση είναι υπερυδατική αποτελούμενη από βούρλα (Juncus sp.), καλάμια υφάλμυρων νερών (Arundo donax) και αγριοκάλαμα (Phragmites australis), ενώ υπάρχουν και μικρά τμήματα θαμνώδους βλάστησης με σκίνους και φυτεμένα άτομα ευκαλύπτου. Οι σημαντικότερες απειλές για τον υγρότοπο προκύπτουν κυρίως από τη μείωση της παροχής γλυκού νερού, που οφείλεται στο φράγμα Παρθενίου. Ο υγρότοπος προστατεύεται από το Π.Δ. των μικρών νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας (Y421LER001, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012) ενώ βρίσκεται στην αρχαιολογική περιοχή Παρθένι (ΦΕΚ 197/Β/2004). [Επίσκεψη για την απογραφή: Ν. Γεωργιάδης 05/2005].

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 2.90 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: Ναι 
Αλατότητα νερού: Υφάλμυρο
Είσοδος γλυκού νερού: Χείμαρρος / Ρύακας
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): 5 - 25
Υδροπερίοδος: Εποχική
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Νοτίου Αιγαίου
Περιφερειακή ενότητα: Δωδεκανήσου
Νησί: Λέρος
Δήμος: Λέρου
Γεωγραφικό μήκος: 26.803280 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 37.186612 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 3 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού > 95
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό
Προηγούμενες καταγραφές
Κωδικός Ονομασία περιοχής Αναφορές
GR421359000 Έλος Αγ. Καούρας ή Παρθενίου Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς Μικροί νησιωτικοί υγρότοποι Έλος Αγ. Κιουράς ή Παρθενίου Y421LER001 92 Π.Δ. (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012)
Αρχαιολογικό καθεστώς Χωρίς καθορισμένες ζώνες Αρχαιολογική περιοχή Παρθένι 100 Υ.Α. (ΦΕΚ 197/Β/2004)
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
410 = Βιομηχανικές / Εμπορικές περιοχές Μεγάλη
423 = απόρριψη αδρανών υλικών (μπάζα) Μεσαία
490 = Άλλες αστικές, βιομηχανικές και συναφείς δραστηριότητες Μεγάλη
502 = οδικό δίκτυο Μεσαία
505 = αεροδρόμιο Μεσαία
802 = απόκτηση εδαφών από θάλασσα, εκβολή ή έλος Μεγάλη
852 = κατασκευές τροποποίησης των διαδρομών των εσωτερικών υδάτων Μεγάλη
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
100 = Καλλιέργειες Μικρή
140 = Βόσκηση Άγνωστη
402 = ασυνεχής δόμηση Μεσαία
502 = οδικό δίκτυο Μεσαία
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
AN- = Αύξηση θορύβου Μεγάλη
AS- = Μείωση αισθητικής τοπίου Μεσαία
HL- = Απώλεια ενδιαιτημάτων Μεγάλη
LW- = Μείωση των αξιών άγριας πανίδας/άγριας ζωής Μεσαία
VCX = Εισαγωγή ξενικών ειδών Μεσαία
VP- = Μείωση των πληθυσμών των ειδών χλωρίδας Μεγάλη
WG- = Αποστράγγιση/Μείωση της στάθμης του νερού Μεγάλη
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) 26 - 50
72Α0 Καλαμώνες 26 - 50
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Θαμνώδης / Δενδρώδης 5 - 25
Υγρολιβαδική 26 - 50
Υπερυδατική 26 - 50
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Arundo donax Παρόν Ν. Γεωργιάδης 14.5.2005
Eucalyptus sp. Παρόν Ν. Γεωργιάδης 14.5.2005
Juncus sp. Συγκυρίαρχο Ν. Γεωργιάδης 14.5.2005
Phragmites australis Συγκυρίαρχο Ν. Γεωργιάδης 14.5.2005
Pistacia lentiscus Παρόν Ν. Γεωργιάδης 14.5.2005
Πανίδα

Αμφίβια

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Bufo bufo (Linnaeus, 1758)
Broggi 1997b

Broggi, M. F. 1997b. Notes to the herpetofauna of Kalymnos and Leros (Dodecanese, Greece). HERPETOZOA 10(3/4):135–138.

Ζαλίδης, Χ. Γ., και Α. Μαντζαβέλλας (συντονιστές έκδοσης). 1994. Απογραφή των ελληνικών υγροτόπων ως φυσικών πόρων (Πρώτη προσέγγιση). Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. 587 σελ.

Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.

Φωτογραφίες