GR434KRI200 - Εκβολή Πλατανιά (Ιάρδανος ποταμός)

Περιγραφή

Η εκβολή του Πλατανιά βρίσκεται περίπου 1,4 χιλιόμετρα δυτικά του ομώνυμου οικισμού, στο Δήμο Πλατανιά. Συμπεριλαμβάνεται στην εθνική απογραφή με κωδικό GR434375000 και ονομασία “Εκβολή Πλατανιά ή Κερίτη” (Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994). Πρόκειται για ένα εκβολικό σύστημα που συγκεντρώνει τα νερά της λίμνης Αγιάς αλλά και τμήματος των βόρειων Λευκών Ορέων. Η παρουσία του νερού στην εκβολή είναι μόνιμη, παρόλο που η επικοινωνία με την θάλασσα κλείνει τους θερινούς μήνες και η επιφανειακή ροή διακόπτεται. Ο υγρότοπος και η γειτνιάζουσα περιοχή έχουν δεχτεί πολλές παρεμβάσεις. Στο παρελθόν παρουσίαζε ορνιθολογικό ενδιαφέρον και μάλιστα στην θάλασσα έφταναν δύο απολήξεις του ποταμού (Οικονομίδου και συν. 1987), κάτι που δεν επιβεβαιώνεται σήμερα. Την δεκαετία του ’60 είχε παρατηρηθεί υδρόφιλη βλάστηση με ποικιλία φυτοκοινωνιών και φυτών (Οικονομίδου και συν. 1988), ωστόσο σήμερα η κυρίαρχη βλάστηση είναι υπερυδατική με καλάμια (Arundo donax, Phragmites australis), η έκτασή του δε, έχει μειωθεί λόγω της επέκτασης των καλλιεργειών και των τουριστικών εγκαταστάσεων. Ο Πλατανιάς επίσης αντιμετωπίζει προβλήματα ρύπανσης από διαρροές του δικτύου αποχέτευσης. Τα λύματα καταλήγουν στη θάλασσα, ωστόσο η παραλία βραβεύεται κάθε χρόνο με τη γαλάζια σημαία. Απαντάται ο οικότοπος 72Α0 - Καλαμώνες.  Όσο αφορά την πανίδα της περιοχής, αξίζει να σημειωθεί ότι όλη η παραλιακή ζώνη του κόλπου των Χανίων αναφέρεται ως περιοχή ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta. Ο υγρότοπος βρίσκεται εντός των ορίων Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (GR4340006), προστατεύεται από το Προεδρικό Διάταγμα των μικρών νησιωτικών υγρότοπων (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012), ενώ βρίσκεται σε περιοχή που είναι χαρακτηρισμένη ως Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους (ΦΕΚ 1242/Β/1973). [Επίσκεψη για την απογραφή: Θ. Γιαννακάκης 12.2008].

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 7.05 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: Ναι 
Αλατότητα νερού: Υφάλμυρο
Είσοδος γλυκού νερού: Χείμαρρος / Ρύακας
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): 5 - 25
Υδροπερίοδος: Μόνιμη
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Κρήτης
Περιφερειακή ενότητα: Χανίων
Νησί: Κρήτη
Δήμος: Πλατανιά
Γεωγραφικό μήκος: 23.892354 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 35.519965 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 3 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
F -- Εκβολικά ύδατα. Τα μόνιμα ύδατα των εκβολών και τα εκβολικά συστήματα των δέλτα > 95
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό
Προηγούμενες καταγραφές
Κωδικός Ονομασία περιοχής Αναφορές
GR434375000 Εκβολή Πλατανιά ή Κερίτη Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας Ειδική ζώνη διατήρησης Λίμνη Αγιάς - Πλατανιάς - Ρέμα και Εκβολή Κερίτη - Κοιλάδα Φάσα GR4340006 100 Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011)
Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς Μικροί νησιωτικοί υγρότοποι Εκβολή Πλατανιά (Ιάρδανος ποταμός) Y434KRI200 100 Π.Δ. (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012)
Χωροταξικά & τοπίο Τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους Υ.Α. (ΦΕΚ 1242/Β/1973)
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Πολιτισμικές υπηρεσίες Πολιτιστική κληρονομιά
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Κύκλος θρεπτικών
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Πολιτισμικές υπηρεσίες Τουρισμός και αναψυχή
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Καθαρισμός υδάτων
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
190 = Άλλες αγροτικές και δασοκομικές δραστηριότητες Μεσαία
507 = γέφυρες, οδογέφυρες
620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής
629 = άλλες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής Άγνωστη
701 = ρύπανση νερού
890 = Άλλες ανθρωπογενείς αλλαγές στις υδρολογικές συνθήκες
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
401 = συνεχής δόμηση Μικρή
420 = Απορρίψεις απορριμμάτων / αδρανών Μεσαία
490 = Άλλες αστικές, βιομηχανικές και συναφείς δραστηριότητες Μεγάλη
502 = οδικό δίκτυο Μεγάλη
609 = άλλες μορφές εγκαταστάσεων άθλησης / αναψυχής
620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής
629 = άλλες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής
629 = άλλες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
PPO = Ρύπανση από ζιζανιοκτόνα άγνωστης έκτασης/διάρκειας Μεσαία
PS- = Ρύπανση από αστικά απόβλητα
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
72Α0 Καλαμώνες > 95
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Άλλο < 5
Αμμόφιλη < 5
Θαμνώδης / Δενδρώδης < 5
Υπερυδατική 76 - 95
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Ammophila arenaria Παρόν Θ. Γιαννακάκης 10.12.2008
Arundo donax Κυρίαρχο Θ. Γιαννακάκης 10.12.2008
Arundo donax Gradstein & Smittenberg 1977
Ceratophyllum demersum Gradstein & Smittenberg 1977
Equisetum sp. Παρόν Θ. Γιαννακάκης 10.12.2008
Equisetum telmateia Gradstein & Smittenberg 1977
Eryngium maritimum Παρόν Θ. Γιαννακάκης 10.12.2008
Myriophyllum spicatum Gradstein & Smittenberg 1977
Pancratium maritimum Παρόν Θ. Γιαννακάκης 10.12.2008
Phragmites australis Συγκυρίαρχο Θ. Γιαννακάκης 10.12.2008
Platanus orientalis Παρόν Θ. Γιαννακάκης 10.12.2008
Tamarix sp. Παρόν Θ. Γιαννακάκης 10.12.2008
Zannichellia palustris Gradstein & Smittenberg 1977
Πανίδα
Θηλαστικά Παρουσία στον υγρότοπο
Αναφορές
Pipistrellus kuhlii (Kuhl, 1817) Παρόν
Benda et al. 2008

Ερπετά
Παρουσία στον υγρότοπο

Αναφορές
Caretta caretta (Linnaeus, 1758) Άγνωστη
Θ. Γιαννακάκης 10.12.2008
Natrix tessellata (Laurenti, 1768)
Οικονομίδου και συν. 1987

Αμφίβια
Παρουσία στον υγρότοπο

Αναφορές
Pelophylax cretensis (Beerli, Hotz, Tunner, Heppich & Uzzell, 1994)
Οικονομίδου και συν. 1987

Ψάρια
Παρουσία στον υγρότοπο

Αναφορές
Alosa fallax (Lac?p?de, 1803) Παρόν
Anguilla anguilla (Linnaeus, 1758) Παρόν
Gambusia holbrooki Girard, 1859 Παρόν
Salaria fluviatilis (Asso, 1801) Παρόν
Άγνωστο/α είδος/είδη

Πτηνά
Αριθμός ατόμων
Φώλιασμα
Αναφορές
Accipiter nisus (L., 1758) 1-10 Οικονομίδου και συν. 1988
Buteo buteo (L., 1758) 1-10 Οικονομίδου και συν. 1988
Circus aeruginosus (L., 1758) 1-10 Δεν φωλιάζει Οικονομίδου και συν. 1988
Calidris alba (Pallas, 1764) 1-10 Natural Born Birder 2006
Charadrius dubius (Scopoli, 1786) Δεν φωλιάζει Οικονομίδου και συν. 1988
Ardea cinerea (L., 1758) 1-10 Δεν φωλιάζει Οικονομίδου και συν. 1988
Falco tinnunculus (L., 1758) Οικονομίδου και συν. 1988
Fulica atra (L., 1758) 1-10 Natural Born Birder 2006
Fulica atra (L., 1758) Φωλιάζει Οικονομίδου και συν. 1988
Gallinula chloropus (L., 1758) 1-10 Natural Born Birder 2006
Gallinula chloropus (L., 1758) Οικονομίδου και συν. 1988
Cettia cetti (Temminck, 1820) Φωλιάζει Οικονομίδου και συν. 1988
Cisticola juncidis (Rafinesque, 1810) Οικονομίδου και συν. 1988
Corvus corone (L., 1758) Οικονομίδου και συν. 1988
Cyanistes caeruleus (L., 1758) Οικονομίδου και συν. 1988
Erithacus rubecula (L., 1758) Οικονομίδου και συν. 1988
Galerida cristata (L., 1758) Οικονομίδου και συν. 1988
Motacilla alba (L., 1758) Natural Born Birder 2006
Motacilla alba (L., 1758) Φωλιάζει Οικονομίδου και συν. 1988
Oenanthe oenanthe (L., 1758) Δεν φωλιάζει Οικονομίδου και συν. 1988
Parus major (L., 1758) Οικονομίδου και συν. 1988
Passer domesticus (L., 1758) Οικονομίδου και συν. 1988
Phylloscopus collybita (Vieillot, 1817) Οικονομίδου και συν. 1988
Ptyonoprogne rupestris (Scopoli, 1769) Οικονομίδου και συν. 1988
Saxicola torquatus (L., 1766) Φωλιάζει Οικονομίδου και συν. 1988
Sylvia melanocephala (J.F. Gmelin, 1789) Οικονομίδου και συν. 1988
Troglodytes troglodytes (L., 1758) Οικονομίδου και συν. 1988
Turdus merula (L., 1758) Οικονομίδου και συν. 1988
Turdus philomelos (C.L.Brehm, 1831) Οικονομίδου και συν. 1988
Phalacrocorax aristotelis (L., 1761) Natural Born Birder 2006
Phoenicopterus sp. 1-10 Natural Born Birder 2006

Benda, P., P. Georgiakakis, C. Dietz, V. Hanak, K. Galanaki, V. Markantonatou, A. Chudarkova, P. Hulva, and I. Horacek. 2008. Bats (Mammalia: Chiroptera) of the Eastern Mediterranean and Middle East. Part 7. The bat fauna of Crete, Greece. Acta Soc. Zool. Bohem. 72:105–190.

Bianco, P. G., H. Ahnelt, and P. S. Economidis. 1996. The freshwater fishes from eastern, and large Mediterranean islands with comments on their safety status. Acta Univ. Carol. Biol. 40:45–60.

Gradstein, S. R., and J. H. Smittenberg. 1977. The hydrophilous vegetation of western Crete. Vegetatio 34(2):65–86.

Natural Born Birder. 2006. Trip report Crete, September / October 2006. 9pp.

Ζαλίδης, Χ. Γ., και Α. Μαντζαβέλλας (συντονιστές έκδοσης). 1994. Απογραφή των ελληνικών υγροτόπων ως φυσικών πόρων (Πρώτη προσέγγιση). Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. 587 σελ.

Οικονομίδου, Ε., Δ. Τζανουδάκης, Ι. Ηλιοπούλου-Γεωργουδάκη, Β. Χονδρόπουλος, Σ. Φραγγεδάκη-Τσώλη, Μ. Μαλακού, Σ. Αδαμαντοπούλου και Ε. Ανδρουκάκη. 1987. Εντοπισμός - μελέτη των υγρότοπων και άλλων σημαντικών για την ορνιθοπανίδα βιότοπων της Κρήτης. Έκθεση Α. 115 σελ.

Οικονομίδου, Ε., Σ. Βαρνάβας, Θ. Γεωργιάδης, Δ. Τζανουδάκης, Γρ. Ιατρού, Δ. Χριστοδουλάκης, Μ. Παπαπετροπούλου, Ι. Ηλιοπούλου-Γεωργουδάκη, Σ. Φραγγεδάκη-Τσώλη, Β. Χονδρόπουλος, Ν. Παπαμίχος, Δ. Αλιφράγκης, Μ. Μαλακού, Ε. Ανδρουκάκη, Σ. Αδαμαντιάδου, Μ. Λεοντσινίδης και Π. Δημόπουλος. 1988. Εντοπισμός και μελέτη των υγροβιότοπων και άλλων σημαντικών για την ορνιθοπανίδα βιότοπων της Κρήτης. Τελική Έκθεση Τεύχος Ι. Πανεπιστήμιο Πατρών, ΥΠΕΧΩΔΕ, Πάτρα. 384 σελ.

Φωτογραφίες