GR434KRI163 - Λίμνη Γεωργιούπολης και Αλμυρός ποταμός

Περιγραφή

Η Λίμνη Γεωργιούπολης και ο Αλμυρός ποταμός βρίσκονται δίπλα στον οικισμό της Γεωργιούπολης, στον Δήμο Αποκορώνου. Πρόκειται για ένα υγροτοπικό σύστημα που περιλαμβάνει την καρστική πηγή του Αλμυρού, ένα υφάλμυρο έλος, τον Αλμυρό ποταμό και την εκβολή του. Η μέση παροχή της πηγής κατά τους χειμερινούς μήνες είναι σταθερή και μειώνεται κατά τους θερινούς μήνες (από τα τέλη Απριλίου μέχρι τον Οκτώβρη) ενώ τα χλωριόντα κυμαίνονται μεταξύ 1100 και 1450 mg/lt (Αγοραστάκης & Λυμπεράκης 1998) καθιστώντας το νερό υφάλμυρο και ακατάλληλο για άρδευση και ύδρευση. Το αβαθές έλος πήρε την σημερινή του μορφή στις αρχές της δεκαετίας του ’50 με την κατασκευή ενός μικρού χωμάτινου φράγματος για την δημιουργία του υδροηλεκτρικού σταθμού που χρησιμοποιείται ως σήμερα. Το έλος, παρά το γεγονός ότι είναι μικρότερο των 80 στρεμμάτων και είναι έντονα τροποποιημένο φυσικό σύστημα, καταχρηστικά κατατάσσεται ως τεχνητός υγρότοπος στην κατηγορία Ramsar 6. Από το υδροηλεκτρικό σταθμό το ποτάμι συνεχίζει για περίπου 500 μέτρα και ενώνεται με ένα μικρό ρύακα (στους χάρτες της Γ.Υ.Σ. αναφέρεται με το όνομα Αλμυρός) και μετά καταλήγει στο θάλασσα. Ωστόσο, διαμορφώσεις έχουν γίνει και στην εκβολή ώστε να ελλιμενίζονται τα μικρά σκάφη και οι βάρκες. Στο παρελθόν οι υγροτοπικές περιοχές στην Γεωργιούπολη καταλάμβαναν μεγαλύτερες εκτάσεις, όμως  ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα αναφέρονται προσπάθειες για αποξηράνσεις (Αγοραστάκης & Λυμπεράκης 1998). Απαντώνται οι οικότοποι 72Α0 Καλαμώνες και 1130 Εκβολές ποταμών. Κυρίαρχη είναι η υπερυδατική βλάστηση με χαρακτηριστικό είδος το αγριοκάλαμο (Phragmites australis) ενώ η μελέτη της χλωρίδας της περιοχής έχει γίνει στα πλαίσια προγράμματος LIFE (Φουρναράκη και συν. 2003). Όσο αφορά την ορνιθοπανίδα της περιοχής, στην Γεωργιούπολη έχει πραγματοποιήσει συστηματικές παρατηρήσεις η Coghlan (1988b, 1989, 1990, 1991, 2001). Επίσης στην περιοχή καταγράφονται δύο είδη αμφιβίων (Pelophylax cretensis και Βufo viridis) καθώς και η ποταμοχελώνα Mauremys rivulata. Ο υγρότοπος βρίσκεται εντός των ορίων Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (GR4340010) και Ζώνης Ειδικής Προστασίας (GR4340022) ενώ η ευρύτερη περιοχή είναι χαρακτηρισμένη ως Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά (GR180). Επιπλέον προστατεύεται ως Περιοχή Ειδικής Προστασίας στα πλαίσια του Σχεδίου Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης του πρώην Δήμου Γεωργιούπολης (ΦΕΚ 19/ΑΑΠ/2009) ενώ βρίσκεται στην ζώνη 3 (όπου απαγορεύεται κάθε δόμηση) της Ζώνης Οικιστικής Ανάπτυξης (ΦΕΚ 211/Δ/1990). [Επίσκεψη για την απογραφή: Κ. Παραγκαμιάν & Δ. Πουρσανίδης 01.10.2008].

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 9.06 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: -  
Αλατότητα νερού: Υφάλμυρο
Είσοδος γλυκού νερού: Καρστική πηγή
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): > 95
Υδροπερίοδος: Μόνιμη
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Κρήτης
Περιφερειακή ενότητα: Χανίων
Νησί: Κρήτη
Δήμος: Αποκορώνου
Γεωγραφικό μήκος: 24.251523 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 35.362512 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 3 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
Zk(b) -- Καρστικά και άλλα υπόγεια υδρολογικά συστήματα, εσωτερικά < 5
F -- Εκβολικά ύδατα. Τα μόνιμα ύδατα των εκβολών και τα εκβολικά συστήματα των δέλτα 5 - 25
M -- Ποταμοί και ρυάκια με συνεχή ροή 5 - 25
6 -- Περιοχές αποθήκευσης νερού. Ταμιευτήρες, υψηλά φράγματα, διάφορα εμπόδια ροής νερού (> 80 στρέμματα) 26 - 50
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας Ειδική ζώνη διατήρησης Δράπανο (Βορειοανατολικές Ακτές) - Παραλία Γεωργιούπολης - Λίμνη Κουρνά GR4340010 99 Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011)
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας Ζώνη ειδικής προστασίας Λίμνη Κουρνά και Εκβολή Αλμυρού GR4340022 94 Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011)
Χωροταξικά & τοπίο ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ/ZOE Έλος Αλμυρού 70 ΣΧ.Ο.Ο.Α.Π. (ΦΕΚ 19/ΑΑΠ/2009)
Χωροταξικά & τοπίο ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ/ZOE 100 Ζ.Ο.Ε. (ΦΕΚ 211/Δ/1990)
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Προμηθευτικές υπηρεσίες Τροφή
Άλλο Άλλο
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Πολιτισμικές υπηρεσίες Τουρισμός και αναψυχή
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση υδάτων
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
220 = Ερασιτεχνική αλιεία Άγνωστη
230 = Κυνήγι Άγνωστη
411 = εργοστάσια Μεσαία
504 = λιμάνι Μεγάλη
507 = γέφυρες, οδογέφυρες Μικρή
629 = άλλες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής Μεγάλη
853 = διαχείριση της στάθμης του νερού Μεγάλη
870 = Τάφροι, αναχώματα, τεχνητές παραλίες Μεγάλη
871 = έργα παράκτιας προστασίας (κυματοθραύστες) Μεγάλη
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
107 = δενδρώδεις καλλιέργειες Μεγάλη
401 = συνεχής δόμηση Μεγάλη
502 = οδικό δίκτυο Μεγάλη
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
AS- = Μείωση αισθητικής τοπίου Άγνωστη
WR- = Τροποποίηση της κανονικής ροής Άγνωστη
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
1130 Εκβολές ποταμών 5 - 25
72Α0 Καλαμώνες 5 - 25
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Άλλο
Θαμνώδης / Δενδρώδης
Υγρολιβαδική
Υπερυδατική
Υφυδατική
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Apium graveolens Bergmeier & Abrahamczyk 2008
Apium nodiflorum Gradstein & Smittenberg 1977
Apium nodiflorum Παρόν Φουρναράκη και συν. 2003
Carex divisa Φουρναράκη και συν. 2003
Carex extensa Παρόν Φουρναράκη και συν. 2003
Carex otrubae Φουρναράκη και συν. 2003
Carex punctata Bergmeier & Abrahamczyk 2008
Centaurium spicatum Φουρναράκη και συν. 2003
Cladium mariscus Gradstein & Smittenberg 1977
Cratoneuron filicinum Bergmeier & Abrahamczyk 2008
Cyperus laevigatus distachyos Gradstein & Smittenberg 1977
Cyperus longus Παρόν Φουρναράκη και συν. 2003
Dittrichia viscosa Παρόν Φουρναράκη και συν. 2003
Dorycnium rectum Gradstein & Smittenberg 1977
Dorycnium rectum Παρόν Φουρναράκη και συν. 2003
Eleocharis hirsuta Bergmeier & Abrahamczyk 2008
Eleocharis hirsuta Φουρναράκη και συν. 2003
Elytrigia scirpea Φουρναράκη και συν. 2003
Galium debile Φουρναράκη και συν. 2003
Galium palustre Φουρναράκη και συν. 2003
Iris pseudacorus Παρόν Φουρναράκη και συν. 2003
Isolepis cernua Φουρναράκη και συν. 2003
Juncus heldreichianus Παρόν Φουρναράκη και συν. 2003
Juncus heldreichianus Gradstein & Smittenberg 1977
Kickxia elatine Φουρναράκη και συν. 2003
Lythrum junceum Φουρναράκη και συν. 2003
Lythrum junceum Gradstein & Smittenberg 1977
Mentha pulegium Φουρναράκη και συν. 2003
Myrtus communis Φουρναράκη και συν. 2003
Nerium oleander Φουρναράκη και συν. 2003
Panicum repens Φουρναράκη και συν. 2003
Phragmites australis Κυρίαρχο Φουρναράκη και συν. 2003
Poa trivialis Φουρναράκη και συν. 2003
Polygonum aviculare Φουρναράκη και συν. 2003
Polypogon maritimus Φουρναράκη και συν. 2003
Polypogon monspeliensis Φουρναράκη και συν. 2003
Potamogeton pectinatus Gradstein & Smittenberg 1977
Riccardia chamedryfolia Bergmeier & Abrahamczyk 2008
Rumex conglomeratus Παρόν Φουρναράκη και συν. 2003
Rumex conglomeratus Gradstein & Smittenberg 1977
Samolus valerandi Φουρναράκη και συν. 2003
Schoenus nigricans Gradstein & Smittenberg 1977
Scirpoides holoschoenus Φουρναράκη και συν. 2003
Tamarix parviflora Φουρναράκη και συν. 2003
Typha domingensis Παρόν Φουρναράκη και συν. 2003
Vitex agnus-castus Φουρναράκη και συν. 2003
Zannichellia palustris Yannitsaros & Koumpli-Sovantzi 1991
Πανίδα

Ερπετά

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Mauremys rivulata (Valenciennes, 1833) Παρόν
Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν 07.05...

Αμφίβια

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Pelophylax cretensis (Beerli, Hotz, Tunner, Heppich & Uzzell, 1994)
Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν 07.05...
Βufo viridis (Laurenti, 1768)
Οικονομίδου και συν. 1987

Ψάρια

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Gambusia holbrooki Girard, 1859 Κοινό

Ασπόνδυλα

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Anax parthenope Selys, 1839
Battin 1989
Calopteryx cretensis Pongrácz, 1911
Battin 1989
Ischnura elegans (Vander Linden, 1820)
Battin 1989
Orthetrum anceps (Schneider, 1845)
Battin 1989
Sympetrum fonscolombii (Selys, 1840)
Battin 1989

Πτηνά

Αριθμός ατόμων

Φώλιασμα

Αναφορές
Anas querquedula (L., 1758) 1-10 Coghlan (Ed) 1990
Actitis hypoleucos (L., 1758) 1-10 Coghlan (Ed) 1990
Charadrius dubius (Scopoli, 1786) 1-10 Coghlan (Ed) 1990
Chlidonias hybrida (Pallas, 1811) 1-10 Coghlan (Ed) 1990
Philomachus pugnax (L., 1758) 1-10 Coghlan (Ed) 1990
Tringa glareola (L., 1758) 10-100 Coghlan (Ed) 1990
Ardea purpurea (L., 1766) 1-10 Coghlan (Ed) 1990
Fulica atra (L., 1758) 1-10 Coghlan (Ed) 1990
Gallinula chloropus (L., 1758) 1-10 Malakou & Catsadorakis 1992
Gallinula chloropus (L., 1758) 10-100 Coghlan (Ed) 1990
Porzana parva (Scopoli, 1769) 1-10 Coghlan (Ed) 1990
Porzana pusilla (Pallas, 1776) 1-10 Coghlan (Ed) 1990
Acrocephalus agricola (Jerdon, 1845) Handrinos 1995
Tachybaptus ruficollis (Pallas, 1764) 1-10 Malakou & Catsadorakis 1992
Tachybaptus ruficollis (Pallas, 1764) Coghlan (Ed) 1990

Battin, T. 1989. Überblick über die Libellenfauna der Insel Kreta (Insecta: Odonata). Zeitschrift der Arbeitsgemeinschaft Österr. Entomologen. 41(1/2):52-64.

Bergmeier, E., and S. Abrahamczyk. 2008. Current and historical diversity and new records of wetland plants in Crete, Greece. Willdenowia 38:433–453.

Coghlan, S. 1988b. Crete Report 1988. Almondbury. 17pp.

Coghlan, S. 1989. Crete Report 1989. Almondbury. 20pp.

Coghlan, S. 1990. Crete Report 1990. Almondbury. 24pp.

Coghlan, S. 1991. Crete Report 1991. Almondbury. 21pp.

Coghlan, S. 2001. Crete bird report, 2000 and 2001. Huddersfield. 40pp.

Gradstein, S. R., and J. H. Smittenberg. 1977. The hydrophilous vegetation of western Crete. Vegetatio 34(2):65–86.

Handrinos, G. 1995. Bird species new to Greece. Biol. gallo-hellen. 22:77–89.

Malakou, M., and G. Catsadorakis. 1992. Past and present situation of the wetlands of Crete with special reference to their birds. Biol. gallo-hellen. 19(2):59–72.

Yannitsaros, A., and L. Koumpli-Sovantzi. 1991. A contribution to the hydrophilous flora of Crete. Botanika Chronika 10:579–586.

Αγοραστάκης, Γ., και Π. Λυμπεράκης (Επ.). 1998. Διαχειριστικό σχέδιο για την περιοχή Κουρνά - Γεωργιούπολης. Life Δυτικής Κρήτης. Οργανισμός Ανάπτυξης Δυτικής Κρήτης, Πανεπιστήμιο Κρήτης - Τμήμα Βιολογίας, Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων. 179 σελ.

Οικονομίδου, Ε., Δ. Τζανουδάκης, Ι. Ηλιοπούλου-Γεωργουδάκη, Β. Χονδρόπουλος, Σ. Φραγγεδάκη-Τσώλη, Μ. Μαλακού, Σ. Αδαμαντοπούλου και Ε. Ανδρουκάκη. 1987. Εντοπισμός - μελέτη των υγρότοπων και άλλων σημαντικών για την ορνιθοπανίδα βιότοπων της Κρήτης. Έκθεση Α. 115 σελ.

Οικονομίδου, Ε., Σ. Βαρνάβας, Θ. Γεωργιάδης, Δ. Τζανουδάκης, Γρ. Ιατρού, Δ. Χριστοδουλάκης, Μ. Παπαπετροπούλου, Ι. Ηλιοπούλου-Γεωργουδάκη, Σ. Φραγγεδάκη-Τσώλη, Β. Χονδρόπουλος, Ν. Παπαμίχος, Δ. Αλιφράγκης, Μ. Μαλακού, Ε. Ανδρουκάκη, Σ. Αδαμαντιάδου, Μ. Λεοντσινίδης και Π. Δημόπουλος. 1988. Εντοπισμός και μελέτη των υγροβιότοπων και άλλων σημαντικών για την ορνιθοπανίδα βιότοπων της Κρήτης. Τελική Έκθεση Τεύχος Ι. Πανεπιστήμιο Πατρών, ΥΠΕΧΩΔΕ, Πάτρα. 384 σελ.

Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.

Τίγκιλης, Γ., Λ. Ανεζάκη, και Γ. Παναγιωτάκης. 2007. Αναφορές εισβολής & εξάπλωσης ξενικών ειδών στις θάλασσες και τα εσωτερικά νερά της Κρήτης. Πρακτικά Α’ Πανελλήνιας Συνάντησης για τις Εισβολές Ξενικών Υδρόβιων Ειδών στην Ανατολική Μεσόγειο. Ηράκλειο Κρήτης, 5-6 Νοεμβρίου 2007.

Φουρναράκη, X., Π. Δεληπέτρου, και Α. Durban. 2003. Μελέτη της βλάστησης και της χλωρίδας επιλεγμένων υγροτόπων της Κρήτης. Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (ΜΑΙΧ), Χανιά. 64 σελ.

Φωτογραφίες