GR431KRI132 - Φραγμολίμνη Φανερωμένης

Περιγραφή

Η Φραγμολίμνη Φανερωμένης βρίσκεται περίπου 5 χιλιόμετρα βορειοανατολικά από τον οικισμό Βώροι, στο Δήμο Φαιστού. Πρόκειται για ένα από τους μεγαλύτερους ταμιευτήρες νερού στην Κρήτη, με ωφέλιμη χωρητικότητα πάνω από 18 εκ. κ.μ., που κατασκευάστηκε για να καλύψει τις αρδευτικές ανάγκες των καλλιεργειών της ευρύτερης περιοχής του κάμπου της Μεσαράς (Αθανασόπουλος και συν. 2006). Η είσοδος του νερού και η πλήρωση της φραγμολίμνης γίνεται κυρίως μέσω του χειμάρρου Κουτσουλίδη. Στα κατάντη του φράγματος σχηματίζεται μια μικρή λίμνη από τα νερά της υπερχείλισης, η οποία συμπεριλαμβάνεται στην οριοθέτηση του προγράμματος. Το μικρό χρονικό διάστημα που έχει παρέλθει από την παράδοση και λειτουργία του έργου δεν έχουν επιτρέψει ακόμα την ανάπτυξη εκτεταμένης υγροτοπικής βλάστησης, παρόλα αυτά στο βόρειο τμήμα της φραγμολίμνης που τα νερά είναι ρηχά υπάρχουν συστάδες από πλατάνια (Platanus orientali) που συνιστούν τον οικότοπο 92C0 - Δάση πλάτανου της Ανατολής (Platanion orientalis), καθώς και αρκετές νησίδες με καλάμια. Οι συνθήκες αυτές είναι ιδανικές για την ανάπτυξη πλούσιας ορνιθοπανίδας στην περιοχή. Περιμετρικά της φραγμολίμνης υπάρχει δρόμος που βελτιώνει την πρόσβαση στην περιοχή, ενώ επιπλέον υπάρχει περίφραξη με συρματόπλεγμα. Στην περιοχή πραγματοποιείται θήρευση αν και παραμένει άγνωστη η ένταση, ενώ γίνεται και παράνομη άντληση. Ο υγρότοπος συμπεριλαμβάνεται στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο πρώην Δήμου Ζαρού (ΦΕΚ 300/ΑΑΠ/2012). [Επίσκεψη για την απογραφή: Θ. Γιαννακάκης 09.2008].

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Εσωτερικός
Τύπος υγρότοπου: Τεχνητός
Έκταση υγρότοπου: 89.35 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: -  
Αλατότητα νερού: Γλυκό
Είσοδος γλυκού νερού: Χείμαρρος / Ρύακας
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος ελεγχόμενη από φράγμα
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): > 95
Υδροπερίοδος: Μόνιμη
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Κρήτης
Περιφερειακή ενότητα: Ηρακλείου
Νησί: Κρήτη
Δήμος: Φαιστού
Γεωγραφικό μήκος: 24.853585 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 35.096138 Βοράς
Βιολογική σημασία
Βιολογική σημασία: Μεγάλη
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
6 -- Περιοχές αποθήκευσης νερού. Ταμιευτήρες, υψηλά φράγματα, διάφορα εμπόδια ροής νερού (> 80 στρέμματα) > 95
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Χωροταξικά & τοπίο ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ/ZOE Φράγμα Φανερωμένης 100 Γ.Π.Σ. (ΦΕΚ 300/ΑΑΠ/2012)
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Προμηθευτικές υπηρεσίες Γλυκό νερό
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
090 = Άλλες δραστηριότητες διατήρησης
130 = Άρδευση Μεγάλη
230 = Κυνήγι Άγνωστη
701 = ρύπανση νερού Μικρή
890 = Άλλες ανθρωπογενείς αλλαγές στις υδρολογικές συνθήκες Άγνωστη
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
106 = εντατικές καλλιέργειες Μικρή
107 = δενδρώδεις καλλιέργειες Μεσαία
230 = Κυνήγι Άγνωστη
402 = ασυνεχής δόμηση Μικρή
430 = Αγροτικές (γεωργικές) κατασκευές Μικρή
502 = οδικό δίκτυο Μικρή
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
92C0 Δάση Platanus orientalis και Liquidambar orientalis (Platanion orientalis) < 5
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Θαμνώδης / Δενδρώδης < 5
Υγρολιβαδική < 5
Υπερυδατική < 5
Υφυδατική < 5
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Arundo donax Παρόν Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Eucalyptus sp. Παρόν Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Najas marina Langangen 2012
Nerium oleander Παρόν Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Phragmites australis Παρόν Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Platanus orientalis Παρόν Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Potamogeton sp. Παρόν Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Ranunculus sp. Παρόν Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Scirpus sp. Παρόν Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Tamarix sp. Παρόν Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Typha sp. Παρόν Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Vitex agnus-castus Παρόν Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Πανίδα

Ερπετά

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Mauremys rivulata (Valenciennes, 1833) Κοινό
Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008

Ασπόνδυλα

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Potamon potamios (Olivier, 1804) Παρόν
Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008

Πτηνά

Αριθμός ατόμων

Φώλιασμα

Αναφορές
Himantopus himantopus (L., 1758) 1-10 Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Ardea cinerea L., 1758 1-10 Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Egretta garzetta (L., 1766) 1-10 Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Alcedo atthis (L., 1758) 1-10 Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Fulica atra L., 1758 100-1000 Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008
Gallinula chloropus (L., 1758) 10-100 Θ. Γιαννακάκης 19.09.2008

Langangen, A. 2012. Charophytes (Charales) from Crete (Greece) collected in 2010. Fl. Medit. 22:25–32.

Αθανασόπουλος Σ., Α. Αναστόπουλος, Θ. Δόλκας, Ε. Δρόσος, Ο. Καρασαχινίδης, Α. Καπλανίδης, Γ. Μπαϊρακτάρης, Ζ. Μορφόπουλος, Ν. Παπαγιάννη, Γ. Πασχαλίνος, Π. Περγιαλιώτης, Β. Τσαρμπός, Θ. Χασιώτης και Β. Χαχάμη. 2006. Τα φράγματα και οι λιμνοδεξαμενές του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων. Β’ έκδοση – Νέα Έργα. Επιστημονικές εκδόσεις του Υπουργείου Γεωργίας, Αθήνα. 104 σελ.

Φωτογραφίες