GR223KFL0038 - Σπήλαιο Ζερβάτη

Περιγραφή

Το σπήλαιο Ζερβάτη βρίσκεται μέσα στον οικισμό του Καραβόμυλου. Πρόκειται για τμήμα του καρστικού συστήματος μέσω του οποίου το θαλάσσιο νερό που διεισδύει  στο σύστημα καταβοθρών βόρεια της χερσονήσου Αργοστολίου και αφού αναμειχθεί με το νερό των κατακρημνισμάτων που κατεισδύουν στους υπερκείμενους ασβεστόλιθους διοχετεύεται στις πηγές Σάμης - Αγ. Ευφημίας (Maurin & Zoetl 1967). Στον καρστικό αυτό άξονα υπάρχουν ακόμα 3 υπόγειοι υγρότοποι που συμπεριλαμβάνονται στην απογραφή (KFL015-Λίμνη Καραβόμυλου, KFL030-Σπήλαιο Αγγαλάκι , KFL035-Σπήλαιο Μελισσάνη). Η είσοδος έχει διαστάσεις 50x30m και δημιουργήθηκε με κατακρήμνιση της οροφής τής κλειστής αίθουσας που προϋπήρχε. Από τα κατακρημνισμένα πετρώματα δημιουργήθηκε ένας λόφος ύψους περισσότερο από 10m, το υψηλότερο σημείο του οποίου είναι στο κέντρο του ανοικτού τμήματος του σπηλαίου. Εκατέρωθεν του λόφου (βορειοδυτικά και νοτιοανατολικά) υπάρχουν δύο λίμνες με υφάλμυρο νερό πάνω από τις οποίες διατηρείται η οροφή. Συνολικά το τμήμα αυτό του σπηλαίου έχει μήκος 75m και μέσο πλάτος 30m ενώ η στάθμη του νερού βρίσκεται περίπου στο επίπεδο της θάλασσας. Η νοτιοανατολική λίμνη έχει μέγιστο βάθος 4m και συνεχίζει υποβρύχια προς νότο για ακόμα 75m ενώ η βορειοδυτική έχει βάθος 5m και συνεχίζει υποβρύχια προς νότο για ακόμα (Casati & Dell’Oro 1991). Συνολικά το εξερευνημένο τμήμα του σπηλαίου έχει έκταση περίπου 4,5 στρέμματα. Οι τύποι οικότοπων που αναγνωρίστηκαν είναι οι 8310-Σπήλαια των οποίων δεν γίνεται τουριστική εκμετάλλευση και 9320-Δάση με Olea και Ceratonia Η βλάστηση είναι κυρίως δενδρώδης (Ceratonia siliqua, Quercus coccifera, Pistacia lentiscus, Pyrus amygdaliformis, Rubus sp., Vitex agnus-castus). Λόγω επικοινωνίας του σπηλαίου με άλλα σπήλαια και τη θάλασσα υπάρχει μόνιμη παρουσία χελιών (Anguilla anguilla) και κεφάλων (Mugil cephalus). H υδρόβια πανίδα περιλαμβάνει επιπλέον πλατυέλμυνθες, προσοβράχια μαλάκια (Neritidae και Hydrobiidae), Κλαδοκεραιωτά (Hyalellidae) και Ισόποδα. Στο εύφωτο τμήμα του σπηλαίου έχουν αναφερθεί ερπετά, πουλιά και θηλαστικά (Παραγκαμιάν 2002). [Επίσκεψη για την απογραφή: Κ. Παραγκαμιάν και Α. Καρδαμάκη 4/2010].

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Εσωτερικός
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 0.45 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: Ναι 
Αλατότητα νερού: Υφάλμυρο
Είσοδος γλυκού νερού: Λεκάνη απορροής (από κατακρημνίσματα)
Επιφανειακή έξοδος νερού Δεν υπάρχει εμφανές σημείο εξόδου του νερού
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): 76 - 95
Υδροπερίοδος: Μόνιμη
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Ιονίων Νήσων
Περιφερειακή ενότητα: Κεφαλονιάς
Νησί: Κεφαλονιά
Δήμος: Κεφαλονιάς
Γεωγραφικό μήκος: 20.628673 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 38.252380 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 2 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο κυριαρχεί στο χώρο (>50%)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
Zk(b) -- Καρστικά και άλλα υπόγεια υδρολογικά συστήματα, εσωτερικά 76 - 95
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση υδάτων
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
421 = απόρριψη οικιακών απορριμμάτων Μεσαία
530 = Βελτιωμένη πρόσβαση στην περιοχή Μεγάλη
701 = ρύπανση νερού Μεσαία
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
090 = Άλλες δραστηριότητες διατήρησης Μεγάλη
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
PS- = Ρύπανση από αστικά απόβλητα Μεσαία
VCX = Εισαγωγή ξενικών ειδών Μεγάλη
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
8310 Σπήλαια των οποίων δεν γίνεται τουριστική εκμετάλλευση 76 - 95
9320 Δάση με Olea και Ceratonia 5 - 25
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Θαμνώδης / Δενδρώδης 5 - 25
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Ficus carica Παρόν Παραγκαμιάν 2002
Parietaria sp. Κυρίαρχο Παραγκαμιάν 2002
Pinus halepensis Παρόν Παραγκαμιάν 2002
Pistacia lentiscus Παρόν Παραγκαμιάν 2002
Pistacia lentiscus Παρόν Παραγκαμιάν 2002
Pyrus amygdaliformis Παρόν Παραγκαμιάν 2002
Quercus coccifera Κυρίαρχο Παραγκαμιάν 2002
Rubus sp. Παρόν Παραγκαμιάν 2002
Utrica sp. Παρόν Παραγκαμιάν 2002
Vitex agnus-castus Παρόν Παραγκαμιάν 2002
Πανίδα
Θηλαστικά Παρουσία στον υγρότοπο
Αναφορές
Apodemus sylvaticus (Linnaeus, 1758) Άγνωστη
Παραγκαμιάν 2002
Crocidura suaveolens (Pallas, 1811) Άγνωστη
Παραγκαμιάν 2002
Glis glis (Linnaeus, 1766) Άγνωστη
Παραγκαμιάν 2002
Martes foina (Erxleben, 1777) Άγνωστη
Παραγκαμιάν 2002
Mus domesticus Rutty, 1772 Άγνωστη
Παραγκαμιάν 2002
Rattus rattus (Linnaeus, 1758) Άγνωστη
Παραγκαμιάν 2002

Ερπετά
Παρουσία στον υγρότοπο

Αναφορές
Algyroides nigropunctatus (Dum?ril & Bibron. 1839) Κοινό
Παραγκαμιάν 2002

Πτηνά
Αριθμός ατόμων
Φώλιασμα
Αναφορές
Streptopelia turtur (L., 1758) 1-10 Δεν φωλιάζει Παραγκαμιάν 2002
Fringilla coelebs (L., 1758) 1-10 Δεν φωλιάζει Παραγκαμιάν 2002
Garrulus glandarius (L., 1758) 1-10 Πιθανά φωλιάζει Παραγκαμιάν 2002
Passer domesticus (L., 1758) 1-10 Παραγκαμιάν 2002
Sylvia melanocephala (J.F. Gmelin, 1789) 1-10 Πιθανά φωλιάζει Παραγκαμιάν 2002
Turdus merula (L., 1758) 1-10 Πιθανά φωλιάζει Παραγκαμιάν 2002
Otus scops (L., 1758) 1-10 Άγνωστο Παραγκαμιάν 2002
Tyto alba (Scopoli, 1769) 1-10 Δεν φωλιάζει Παραγκαμιάν 2002

Casati, L., and B. Dell’Oro. 1991. Le Risorgenti di Sami et i mulini di Argostoli. Speleologia 20: 32-37.

Maurin, V., and J. Zoetl. 1967. Salt water encroachment in the low altitude karst water horizons of the island of Kephallinia (Ionian Islands). Pages 423-438 in the Proceedings of the Symposium on Hydrology of Fractured Rocks. 7-14 October 1965, Dubrovnik, Yugoslavia.

Παραγκαμιάν, Κ. 2002. Περιβαλλοντική-Βιολογική μελέτη των σπηλαίων Ζερβάτη και Αγκαλάκι. «Μελέτη Σπηλαιολογικού Πάρκου Περιοχής Σάμης Νομού Κεφαλονιάς». Δήμος Σάμης, Τμήμα Κρήτης Ε.Σ.Ε., Ινστιτούτο Σπηλαιολογικών Ερευνών Ελλάδας. 30 σελ.

Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.

Φωτογραφίες