GR413CHI008 - Έλος Φανών ή Κάτω Φανών
Περιγραφή
Το ‘Ελος Φανών βρίσκεται 4,6 χλμ. Ν-ΝΔ του οικισμού Ολύμποι στη νότια Χίο. Δεν είχε καταγραφεί σε προηγούμενες απογραφές. Πρόκειται για εκβολή εποχικού ρύακα σε στενή κοιλάδα, που κρατά νερά για μερικούς μήνες το χρόνο μέχρι την άνοιξη, αλλά και για εκβολή υπόγειων υδάτων, την παρουσία των οποίων μαρτυρούν η παρουσία αρχαίας πηγής σε μικρή απόσταση ανάντη του υγρότοπου και η παρουσία πηγαδιού στον υγρότοπο. Η σημασία του είναι μεγάλη διότι πρόκειται στην ουσία για τον μοναδικό υγρότοπο στο Νότιο τμήμα του νησιού. Οι κύριοι οικότοποι είναι: 1410-Μεσογειακά αλίπεδα, 2110-υποτυπώδεις κινούμενες θίνες, 2190-υγρές κοιλότητες μεταξύ θινών, και 72Α0-καλαμώνες. Η υγροτοπική βλάστηση περιορίζεται σε μικρούς καλαμιώνες και υγρολιβαδικές εκτάσεις που παραμένουν σχεδόν ξερές για μεγάλο μέρος του χρόνου καθώς και για αλίπεδα που τροφοδοτούνται με νερά βροχής και το χειμέριο κύμα. Πρέπει να απαντώνται εδώ αρκετά μεταναστευτικά πουλιά. Μεγάλο μέρος του υγρότοπου είναι κατειλημμένο από εκτατικές και δενδρώδεις καλλιέργειες, που στο παρελθόν ήταν πολύ πιο εκτεταμένες και ενεργές, ενώ η λεκάνη απορροής καλύπτεται από βραχώδη βοσκοτόπια με αραιή θαμνώδη βλάστηση. Ανήκει στην Ζώνη Α’ της Αρχαιολογικής Περιοχής Φανών (Επιτόπια συλλογή δεδομένων: 6/2005. Απογραφέας: Γ. Κατσαδωράκης).
Δεδομένα υγρότοπου
Βασικές πληροφορίες
| Τοποθεσία υγρότοπου: | Παράκτιος |
| Τύπος υγρότοπου: | Φυσικός |
| Έκταση υγρότοπου: | 1.44 Ha |
| Υδρολογική αλληλεπίδραση: | - |
| Αλατότητα νερού: | Υφάλμυρο |
| Είσοδος γλυκού νερού: | Χείμαρρος / Ρύακας και επιφανειακός υδροφορέας |
| Επιφανειακή έξοδος νερού | Δεν υπάρχει εμφανές σημείο εξόδου του νερού |
| Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): | < 5 |
| Υδροπερίοδος: | Εποχική |
Γεωγραφική πληροφορία
| Περιφέρεια: | Βορείου Αιγαίου |
| Περιφερειακή ενότητα: | Χίου |
| Νησί: | Χίος |
| Δήμος: | Χίου |
| Γεωγραφικό μήκος: | 25.927395 Ανατολικά |
| Γεωγραφικό πλάτος: | 38.206890 Βοράς |
Κατάσταση υγρότοπου
| Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): | 2 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο κυριαρχεί στο χώρο (>50%) |
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού | 76 - 95 |
| N -- Ποταμοί και ρυάκια με ασυνεχή ροή (ρέουν μόνο κατά ένα διάστημα του έτους ή κάθε μερικά έτη) | < 5 |
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
| Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό |
| Κατηγορία καθεστώτος προστασίας | Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας | Ονομασία περιοχής | Κωδικός | Περιοχή κάλυψης (%) | Νομοθεσία |
| Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς | Μικροί νησιωτικοί υγρότοποι | Έλος Φανών ή Κάτω Φανών | Y413CHI008 | 100 | Π.Δ. (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012) |
| Αρχαιολογικό καθεστώς | Α' ζώνη | Αρχαιολογική περιοχή Φανών | 100 | Υ.Α. (ΦΕΚ 272/Β/1992) |
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
| Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας | Οικοσυστημική υπηρεσία | Κλίμακα Οφέλους (%) | Σημαντικότητα |
| Πολιτισμικές υπηρεσίες | Πολιτιστική κληρονομιά | ||
| Ρυθμιστικές υπηρεσίες | Ρύθμιση διάβρωσης | ||
| Ρυθμιστικές υπηρεσίες | Ρύθμιση πλημμυρικών φαινομένων | ||
| Προμηθευτικές υπηρεσίες | Τροφή | ||
| Υποστηρικτικές υπηρεσίες | Παροχή ενδιαιτημάτων | Taylor 2003 | |
| Ρυθμιστικές υπηρεσίες | Ρύθμιση υδάτων |
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
| Δραστηριότητα | Ένταση |
| 090 = Άλλες δραστηριότητες διατήρησης | Άγνωστη |
| 100 = Καλλιέργειες | Μικρή |
| 140 = Βόσκηση | Άγνωστη |
| 230 = Κυνήγι | Άγνωστη |
| 530 = Βελτιωμένη πρόσβαση στην περιοχή | Μικρή |
| 690 = Άλλες δραστηριότητες αναψυχής και τουρισμού | Μεσαία |
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
| Δραστηριότητα | Ένταση |
| 090 = Άλλες δραστηριότητες διατήρησης | Άγνωστη |
| 105 = εκτατικές καλλιέργειες | Μικρή |
| 107 = δενδρώδεις καλλιέργειες | Μικρή |
| 230 = Κυνήγι | Άγνωστη |
| 620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής | Μικρή |
Επιπτώσεις
| Επίπτωση | Ένταση |
| SP- = Συμπίεση εδαφών | Άγνωστη |
| VS- = Αλλαγή στην δομή της βλάστησης | Μικρή |
Τύποι οικότοπων
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| 1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) | 5 - 25 |
| 2110 Υποτυπώδεις κινούμενες θίνες | 5 - 25 |
| 2190 Υγρές κοιλότητες μεταξύ των θινών | 5 - 25 |
| 72Α0 Καλαμώνες | 5 - 25 |
Τύποι βλάστησης
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| Αλοφυτική | < 5 |
| Αμμόφιλη | 5 - 25 |
| Θαμνώδης / Δενδρώδης | 5 - 25 |
| Υγρολιβαδική | < 5 |
| Υπερυδατική | 5 - 25 |
Χλωρίδα
| Είδος | Παρουσία | Αναφορές |
| Ammophila arenaria | Παρόν | |
| Eryngium maritimum | Παρόν | |
| Halocnemum sp. | Παρόν | |
| Juncus sp. | Συγκυρίαρχο | |
| Nerium oleander | Παρόν | |
| Orchis sancta | Παρόν | Taylor 2003 |
| Phragmites australis | Κυρίαρχο | |
| Salicornia sp. | Παρόν | |
| Tamarix sp. | Παρόν |
Πανίδα
Ερπετά |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
| Typhlops vermicularis (Merrem, 1820) | Παρόν | Taylor 2003 | |
Ασπόνδυλα |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
| Taylor 2003 | |||
| Stenopogon sp. | Taylor 2003 | ||
| Haematopota graeca | Παρόν | Taylor 2003 | |
| Charaxes jasius | Παρόν | Taylor 2003 | |
| Danaus chrysippus | Παρόν | Taylor 2003 | |
| Ascalaphus rhomboideus | Παρόν | Taylor 2003 | |
| Myrmeleon sp. | Taylor 2003 | ||
| Palpares libelluloides | Παρόν | Taylor 2003 | |
| Lestes macrostigma Eversmann, 1836 | Παρόν | Taylor 2003 | |
Πτηνά |
Αριθμός ατόμων |
Φώλιασμα |
Αναφορές |
| Anas crecca (L., 1758) | Σπινθάκης και συν. 1993 | ||
| Tringa glareola (L., 1758) | 1-10 | Δεν φωλιάζει |
Taylor, M. 2003. The naturalist on Chios. Pelineo, Chios Island. 38pp.
Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.
Σπινθάκης, Β., Δ. Χούλης, και Γ. Χωρέμης. 1993. Τα πουλιά της Χίου. Β. Σπινθάκης (επ.). Δήμος Ομηρούπολης, Χίος. 88 σελ.
Φωτογραφίες
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)