Νησιωτικοί υγρότοποι της Ελλάδας

Το έλος Γαυρίου βρίσκεται περίπου μισό χιλιόμετρο δυτικά του οικισμού του Γαυρίου στην Άνδρο. Πρόκειται για έναν πολύ υποβαθμισμένο υγρότοπο (σε ιδιωτικές εκτάσεις), ο οποίος έχει απολέσει στο πέρασμα των χρόνων πάνω από τα 4/5 της έκτασής του κυρίως από στραγγίσεις, για επέκταση καλλιεργειών, που πραγματοποιήθηκαν εκτενώς τις προηγούμενες δεκαετίες. Στη σημερινή του κατάσταση δεν ξεπερνάει τα 4,5 στρέμματα και περιορίζεται μόνο στην εκβολή του χειμάρρου τροφοδοσίας. Ωστόσο, ο υγρότοπος συντηρεί μικρό πληθυσμό γραμμωτών νεροχελωνών (Mauremys rivulata), ενώ έχουν παρατηρηθεί αρκετά είδη μεταναστευτικών πουλιών. Η παρουσία νερού σε αυτόν είναι σποραδική και συνήθως μετά από δυνατές βροχές, ενώ στο τελευταίο κομμάτι της εκβολής υπάρχει πάντα λίγο νερό ως συνέπεια της διείσδυσης θαλασσινού νερού σε αυτό. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες, οι οποίες έχουν μειώσει τις αξίες και τις λειτουργίες του υγρότοπου, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: επιχωματώσεις, στραγγίσεις, δόμηση, τουρισμό, διανοίξεις δρόμων και μονοπατιών και επέκταση καλλιεργειών. Στον υγρότοπο απαντώνται υπολείμματα από τους οικότοπους 72Α0 - Καλαμώνες και 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi). Η βλάστηση είναι κυρίως υπερυδατική με κυρίαρχο είδος το αγριοκάλαμο (Phragmites australis) και το καλάμι των γλυκών νερών (Arundo donax), ενώ δευτερευόντως υπάρχουν μικρά τμήματα υγρών λιβαδιών με βούρλα. Οι δραστηριότητες στην λεκάνη απορροής είναι ήπιες με κυρίαρχες τις καλλιέργειες και την ασυνεχή δόμηση και δεν προκαλούν προβλήματα στον υγρότοπο. Ωστόσο, αν συνεχιστούν οι έντονες ανθρώπινες δραστηριότητες στον υγρότοπο, αναμένεται να καταστραφεί ολοσχερώς στο άμεσο μέλλον. Ο υγρότοπος περιλαμβάνεται στο Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία των μικρών νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας (Y422AND013, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012). (Περίοδος αναφοράς πρωτογενών δεδομένων: 5/2008. Απογραφείς: Ν. Γεωργιάδης).