GR422AND012 - Έλος Βόρη
Περιγραφή
Το έλος Βόρη βρίσκεται περίπου 4,5 χιλιόμετρα βόρεια - βορειοδυτικά του οικισμού Βουρκωτή στην Άνδρο. Ο υγρότοπος περιλαμβάνεται στην απογραφή του WWF Ελλάς για τους υγρότοπους του Αιγαίου (Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007). Πρόκειται για σύστημα υγρότοπων που περιλαμβάνει την εκβολή δύο ρεμάτων μόνιμης ροής και ένα έλος στα ανάντη το οποίο συντηρεί υπολειμματικό υδροχαρές δάσος σκλήθρων, σπάνιο για τα νησιωτικά δεδομένα (οικότοπος προτεραιότητας). Το έλος Βόρη είναι ο πιο σημαντικός υγρότοπος του νησιού και ένας από τους σημαντικότερους σε ολόκληρες τις Κυκλάδες, με μεγάλη βιολογική ποικιλία και με παρουσία ενδιαφερόντων ειδών φυτών και ζώων. Απαντώνται οι οικότοποι 91E0* - Υπολειμματικά αλλουβιακά δάση (Alnion glutinoso-incanae), 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi), 72Α0 - Καλαμώνες, 2120 - Κινούμενες θίνες της ακτογραμμής με Ammophila arenaria (λευκές θίνες), 92C0 - Δάση πλάτανου της Ανατολής (Platanion orientalis), 2260 - Θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων (Cisto-Lavenduletalia). Η βλάστηση είναι κυρίως δενδρώδης με σκλήθρα, ιτιές, λυγαριές, πλατάνια και δευτερευόντως υπερυδατική και υφυδατική, ενώ υπάρχουν και εκτενή τμήματα αμμόφιλης βλάστησης. Ο υγρότοπος συντηρεί σχετικά μεγάλο αριθμό γραμμωτών νεροχελωνών (Mauremys rivulata), ενώ έχουν παρατηρηθεί αρκετά είδη μεταναστευτικών πουλιών, κάποια από τα οποία φωλιάζουν στον υγρότοπο. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες είναι ήπιες, ωστόσο λόγω της όμορφης παραλίας η όχληση και οι τουριστικές δραστηριότητες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι έντονες. Στη λεκάνη απορροής κυριαρχούν οι καλλιέργειες και η βόσκηση ενώ υπάρχουν λίγες διασκορπισμένες κατοικίες. Ο υγρότοπος βρίσκεται εντός των ορίων Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (GR4220001), Ζώνης Ειδικής Προστασίας (GR4220028), Καταφύγιου Άγριας Ζωής (ΦΕΚ 936/Β/1998) και Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά (Πορτόλου και συν. 2009). Οι σημαντικότερες απειλές για τον υγρότοπο προκύπτουν από την τουριστική κίνηση και τις συναφείς δραστηριότητες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. [Επίσκεψη για την απογραφή: Ν. Γεωργιάδης 5/2008].
Δεδομένα υγρότοπου
Βασικές πληροφορίες
| Τοποθεσία υγρότοπου: | Παράκτιος |
| Τύπος υγρότοπου: | Φυσικός |
| Έκταση υγρότοπου: | 14.10 Ha |
| Υδρολογική αλληλεπίδραση: | - |
| Αλατότητα νερού: | Υφάλμυρο |
| Είσοδος γλυκού νερού: | Χείμαρρος / Ρύακας |
| Επιφανειακή έξοδος νερού | Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι |
| Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): | 26 - 50 |
| Υδροπερίοδος: | Μόνιμη |
Γεωγραφική πληροφορία
| Περιφέρεια: | Νοτίου Αιγαίου |
| Περιφερειακή ενότητα: | Κυκλάδων |
| Νησί: | Άνδρος |
| Δήμος: | Άνδρου |
| Γεωγραφικό μήκος: | 24.873081 Ανατολικά |
| Γεωγραφικό πλάτος: | 37.901190 Βοράς |
Κατάσταση υγρότοπου
| Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): | 2 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο κυριαρχεί στο χώρο (>50%) |
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| 4 -- Εποχικά πλημμυριζόμενες αγροτικές γαίες (συμπεριλαμβανομένων των εντατικά καλλιεργούμενων ή βοσκούμενων υγρών λιβαδιών η/και των βοσκότοπων) | 5 - 25 |
| E -- Αμμώδεις, χαλικώδεις και κροκαλώδεις παραλίες. Περιλαμβάνονται συστήματα αμμοθινών, λωρίδες άμμου και αμμώδεις νησίδες | 5 - 25 |
| M -- Ποταμοί και ρυάκια με συνεχή ροή | 5 - 25 |
| W -- Έλη με θάμνους. Έλη γλυκού νερού στα οποία κυριαρχεί θαμνώδης βλάστηση. Ο πυθμένας αποτελείται από ανόργανα υλικά | 5 - 25 |
| F -- Εκβολικά ύδατα. Τα μόνιμα ύδατα των εκβολών και τα εκβολικά συστήματα των δέλτα | 26 - 50 |
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
| Άγνωστο |
| Κατηγορία καθεστώτος προστασίας | Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας | Ονομασία περιοχής | Κωδικός | Περιοχή κάλυψης (%) | Νομοθεσία |
| Άλλες προστατευόμενες περιοχές | Καταφύγιο άγριας ζωής | Μεγάλα Βράχια | K659 | 40 | ΦΕΚ 936/Β/1998 |
| Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας | Ειδική ζώνη διατήρησης | Άνδρος: Όρμος Βιτάλι & Κεντρικός Ορεινός Όγκος | GR4220001 | 100 | Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011) |
| Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας | Ζώνη ειδικής προστασίας | Άνδρος: Κεντρικό και Νότιο Τμήμα, Γύρω Νησίδες και Παράκτια Θαλάσσια Ζώνη | GR4220028 | 100 | Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011) |
Κατηγορία προστασίας CDDA
| Κωδικός CDDA | Κατηγορία CDDA |
| GR95 | Καταφύγιο άγριας ζωής |
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
| Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας | Οικοσυστημική υπηρεσία | Κλίμακα Οφέλους (%) | Σημαντικότητα |
| Ρυθμιστικές υπηρεσίες | Ρύθμιση διάβρωσης | ||
| Προμηθευτικές υπηρεσίες | Τροφή | ||
| Προμηθευτικές υπηρεσίες | Γλυκό νερό | ||
| Υποστηρικτικές υπηρεσίες | Παροχή ενδιαιτημάτων | ||
| Πολιτισμικές υπηρεσίες | Τουρισμός και αναψυχή |
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
| Δραστηριότητα | Ένταση |
| 140 = Βόσκηση | Μεσαία |
| 190 = Άλλες αγροτικές και δασοκομικές δραστηριότητες | Μικρή |
| 403 = διασκορπισμένες κατοικίες | Μικρή |
| 502 = οδικό δίκτυο | Μικρή |
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
| Δραστηριότητα | Ένταση |
| 100 = Καλλιέργειες | Μεσαία |
| 140 = Βόσκηση | Μεγάλη |
| 230 = Κυνήγι | Άγνωστη |
| 403 = διασκορπισμένες κατοικίες | Μικρή |
| 502 = οδικό δίκτυο | Μικρή |
Επιπτώσεις
| Επίπτωση | Ένταση |
| AS- = Μείωση αισθητικής τοπίου | Μεσαία |
Τύποι οικότοπων
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| 1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) | 5 - 25 |
| 2120 Κινούμενες θίνες της ακτογραμμής με Ammophila arenaria («λευκές θίνες») | 5 - 25 |
| 2260 Θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων Cisto-Lavenduletalia | 5 - 25 |
| 72Α0 Καλαμώνες | 5 - 25 |
| 91E0 * Αλλουβιακά δάση με Alnus glutinosa και Fraxinus excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae, Salinion albae) | 26 - 50 |
| 92C0 Δάση Platanus orientalis και Liquidambar orientalis (Platanion orientalis) | 5 - 25 |
Τύποι βλάστησης
| Τύπος | Κάλυψη (%) |
| Αμμόφιλη | 5 - 25 |
| Θαμνώδης / Δενδρώδης | 51 - 75 |
| Υγρολιβαδική | 5 - 25 |
| Υπερυδατική | 5 - 25 |
| Υφυδατική | < 5 |
Χλωρίδα
| Είδος | Παρουσία | Αναφορές |
| Alnus glutinosa | Κυρίαρχο | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
| Ammophila arenaria | Συγκυρίαρχο | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
| Arundo donax | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
| Centaurea spinosa | Συγκυρίαρχο | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
| Juncus sp. | Συγκυρίαρχο | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
| Nerium oleander | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
| Phragmites australis | Συγκυρίαρχο | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
| Platanus orientalis | Συγκυρίαρχο | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
| Potamogeton sp. | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
| Salix sp. | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
| Tamarix sp. | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
| Typha sp. | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
| Vitex agnus-castus | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 12.05.2008 |
Πανίδα
Ερπετά |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
| Mauremys rivulata (Valenciennes, 1833) | Παρόν | Broggi 1996 | |
Ψάρια |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
| Mugil cephalus Linnaeus, 1758 | Παρόν | ||
Πτηνά |
Αριθμός ατόμων |
Φώλιασμα |
Αναφορές |
| Άγνωστο | Π. Λατσούδης 2008, προσ. επικ. | ||
| Ardea alba (L., 1758) | Άγνωστο | Π. Λατσούδης 2008, προσ. επικ. | |
| Ardea purpurea (L., 1766) | Άγνωστο | Π. Λατσούδης 2008, προσ. επικ. | |
| Egretta garzetta (L., 1766) | Άγνωστο | Π. Λατσούδης 2008, προσ. επικ. | |
| Hippolais pallida (Hemprich & Ehrenberg, 1833) | Άγνωστο | Π. Λατσούδης 2008, προσ. επικ. |
Broggi, M. F. 1996. Wetlands on the island of Andros, their amphibians and hydrophilous reptiles (Amphibia, Reptilia; Cyclades, Greece). HERPETOZOA 8(3/4):135–144.
Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.
Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.
Φωτογραφίες
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)