GR422AND002 - Έλος Άχλα
Περιγραφή
Το έλος Άχλα βρίσκεται περίπου 4,5 χιλιόμετρα βόρεια βορειοανατολικά του οικισμού Στενιές της Άνδρου. Έχει καταγραφεί ως υγρότοπος και από το ΕΚΒΥ με κωδικό GR422345000 και όνομα «Έλος Κόλπου Άχλα» (Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994). Πρόκειται για την εκβολή του ρέματος Βαρίδι, το οποίο έχει μόνιμη ροή διαμέσου μιας στενόμακρης λεκάνης απορροής. Στο μεγαλύτερο κομμάτι της κοίτης μέχρι και λίγα μέτρα πριν την παραλία, φύονται στοές με πλατάνια (οικότοπος: 92C0), ενώ στην εκβολή απαντώνται οι οικότοποι 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi), 2120 - Κινούμενες θίνες της ακτογραμμής με Ammophila arenaria και 2260 - Θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων (Cisto-Lavenduletalia). Η βλάστηση στα ανάντη είναι κυρίως δενδρώδης με κύριο είδος τον ανατολικό πλάτανο (Platanus orientalis), ενώ προς την εκβολή υπερισχύει η υπερυδατική βλάστηση των υγρών λιβαδιών με βούρλα (Juncus sp.) καθώς και η αμμόφιλη με διάφορα είδη. Το έλος Άχλα βρίσκεται σε εξαιρετική κατάσταση και έχει μεγάλη βιολογική αξία. Οι δραστηριότητες, τόσο στον υγρότοπο, όσο και στη λεκάνη απορροής είναι ήπιες με πιο έντονη εκείνη της βοσκής, ενώ οι καλλιέργειες έχουν επεκταθεί και έχουν καταλάβει ένα μικρό κομμάτι του υγροτόπου πάνω από την εκβολή. Επιπρόσθετα, έχει δημιουργηθεί μικρή ξενοδοχειακή μονάδα στα ανάντη, πλησίον του υγρότοπου. Η πρόσβαση στον υγρότοπο γίνεται μέσω χωματόδρομου από το χωριό Βουρκωτή. Ο υγρότοπος βρίσκεται εντός των ορίων Ζώνης Ειδικής Προστασίας (GR4220028), Καταφυγίου Άγριας Ζωής (ΦΕΚ 551/Β/1977) και Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά (Πορτόλου και συν. 2009). Επίσης, ο υγρότοπος περιλαμβάνεται στο Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία των μικρών νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας (Y422AND002, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012). Οι σημαντικότερες απειλές για τον υγρότοπο προκύπτουν από την τουριστική κίνηση και τις συναφείς δραστηριότητες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. (Περίοδος αναφοράς πρωτογενών δεδομένων: 4/2005. Απογραφείς: Ν. Γεωργιάδης).
Δεδομένα υγρότοπου
Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: | Παράκτιος |
Τύπος υγρότοπου: | Φυσικός |
Έκταση υγρότοπου: | 7.95 Ha |
Υδρολογική αλληλεπίδραση: | - |
Αλατότητα νερού: | Υφάλμυρο |
Είσοδος γλυκού νερού: | Χείμαρρος / Ρύακας |
Επιφανειακή έξοδος νερού | Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι |
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): | 5 - 25 |
Υδροπερίοδος: | Μόνιμη |
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: | Νοτίου Αιγαίου |
Περιφερειακή ενότητα: | Κυκλάδων |
Νησί: | Άνδρος |
Δήμος: | Άνδρου |
Γεωγραφικό μήκος: | 24.949606 Ανατολικά |
Γεωγραφικό πλάτος: | 37.892441 Βοράς |
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): | 2 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο κυριαρχεί στο χώρο (>50%) |
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος | Κάλυψη (%) |
4 -- Εποχικά πλημμυριζόμενες αγροτικές γαίες (συμπεριλαμβανομένων των εντατικά καλλιεργούμενων ή βοσκούμενων υγρών λιβαδιών η/και των βοσκότοπων) | 5 - 25 |
E -- Αμμώδεις, χαλικώδεις και κροκαλώδεις παραλίες. Περιλαμβάνονται συστήματα αμμοθινών, λωρίδες άμμου και αμμώδεις νησίδες | 5 - 25 |
F -- Εκβολικά ύδατα. Τα μόνιμα ύδατα των εκβολών και τα εκβολικά συστήματα των δέλτα | 5 - 25 |
M -- Ποταμοί και ρυάκια με συνεχή ροή | 5 - 25 |
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό |
Προηγούμενες καταγραφές
Κωδικός | Ονομασία περιοχής | Αναφορές |
GR422345000 | Έλος Όρμου Άχλα | Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994 |
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας | Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας | Ονομασία περιοχής | Κωδικός | Περιοχή κάλυψης (%) | Νομοθεσία |
Άλλες προστατευόμενες περιοχές | Καταφύγιο άγριας ζωής | Στενιές-Μ. Αγ. Νικολάου | K423 | 100 | ΦΕΚ 551/Β/1977 |
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας | Ζώνη ειδικής προστασίας | Άνδρος: Κεντρικό και Νότιο Τμήμα, Γύρω Νησίδες και Παράκτια Θαλάσσια Ζώνη | GR4220028 | 100 | Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011) |
Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς | Μικροί νησιωτικοί υγρότοποι | Έλος Άχλα | Y422AND002 | 100 | Π.Δ. (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012) |
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας | Οικοσυστημική υπηρεσία | Κλίμακα Οφέλους (%) | Σημαντικότητα |
Ρυθμιστικές υπηρεσίες | Ρύθμιση διάβρωσης | ||
Προμηθευτικές υπηρεσίες | Τροφή | ||
Προμηθευτικές υπηρεσίες | Γλυκό νερό | ||
Υποστηρικτικές υπηρεσίες | Παροχή ενδιαιτημάτων | ||
Πολιτισμικές υπηρεσίες | Τουρισμός και αναψυχή |
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα | Ένταση |
100 = Καλλιέργειες | Μεγάλη |
130 = Άρδευση | Άγνωστη |
140 = Βόσκηση | Μεγάλη |
220 = Ερασιτεχνική αλιεία | Άγνωστη |
230 = Κυνήγι | Άγνωστη |
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα | Ένταση |
100 = Καλλιέργειες | Μεσαία |
140 = Βόσκηση | Μεγάλη |
230 = Κυνήγι | Άγνωστη |
403 = διασκορπισμένες κατοικίες | Μικρή |
502 = οδικό δίκτυο | Μικρή |
Επιπτώσεις
Επίπτωση | Ένταση |
HL- = Απώλεια ενδιαιτημάτων | Μεγάλη |
LW- = Μείωση των αξιών άγριας πανίδας/άγριας ζωής | Άγνωστη |
VP- = Μείωση των πληθυσμών των ειδών χλωρίδας | Μεγάλη |
Τύποι οικότοπων
Τύπος | Κάλυψη (%) |
1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) | 5 - 25 |
2120 Κινούμενες θίνες της ακτογραμμής με Ammophila arenaria («λευκές θίνες») | 5 - 25 |
92C0 Δάση Platanus orientalis και Liquidambar orientalis (Platanion orientalis) | 26 - 50 |
2260 Θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων Cisto-Lavenduletalia | 5 - 25 |
Τύποι βλάστησης
Τύπος | Κάλυψη (%) |
Αμμόφιλη | 5 - 25 |
Θαμνώδης / Δενδρώδης | 26 - 50 |
Υγρολιβαδική | 5 - 25 |
Υφυδατική | < 5 |
Χλωρίδα
Είδος | Παρουσία | Αναφορές |
Ammophila arenaria | Συγκυρίαρχο | Ν. Γεωργιάδης 10.04.2005 |
Juncus sp. | Συγκυρίαρχο | Ν. Γεωργιάδης 10.04.2005 |
Nerium oleander | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 10.04.2005 |
Platanus orientalis | Κυρίαρχο | Ν. Γεωργιάδης 10.04.2005 |
Potamogeton sp. | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 10.04.2005 |
Tamarix sp. | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 10.04.2005 |
Πανίδα
Ερπετά |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
Lacerta trilineata Bedriaga, 1886 | Παρόν | Ν. Γεωργιάδης 10.04.2005 | |
Mauremys rivulata (Valenciennes, 1833) | Κοινό | Ν. Γεωργιάδης 10.04.2005 | |
Ψάρια |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
Mugil cephalus Linnaeus, 1758 | Κοινό | ||
Πτηνά |
Αριθμός ατόμων |
Φώλιασμα |
Αναφορές |
Tringa sp. | Ν. Γεωργιάδης 10.04.2005 | ||
Ardea alba L., 1758 | Ν. Γεωργιάδης 10.04.2005 |
Ζαλίδης, Χ. Γ., και Α. Μαντζαβέλλας (συντονιστές έκδοσης). 1994. Απογραφή των ελληνικών υγροτόπων ως φυσικών πόρων (Πρώτη προσέγγιση). Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. 587 σελ.
Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.
Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.