GR422AND001 - Έλος Βιτάλι

Περιγραφή

Το έλος Βιτάλι βρίσκεται περίπου 2,5 χιλιόμετρα ανατολικά του ομώνυμου οικισμού στην Άνδρο. Έχει καταγραφεί ως υγρότοπος και από το ΕΚΒΥ με κωδικό GR422343000 και όνομα "Έλος Κόλπου Βιτάλι" (Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994). Πρόκειται για εκβολή μικρού ρύακα μόνιμης ροής (ελάχιστης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες), ο οποίος συντηρεί στοές πλατάνων μέχρι και 200 μέτρα πριν την παραλία (οικότοπος 92C0) καθώς και στοές πικροδάφνης μέχρι την εκβολή (οικότοπος 92D0). Η βλάστηση είναι κυρίως θαμνώδης με κυρίαρχο είδος την πικροδάφνη (Nerium oleander) και τον σκίνο (Pistacea lentiscus), υπερυδατική με αγριοκάλαμα (Phragmites australis) και καλάμια υφάλμυρων νερών (Arundo donax), ενώ δευτερευόντως υπάρχουν πολύ μικρά τμήματα υγρών λιβαδιών με βούρλα (Juncus sp.). Γύρω από την εκβολή δεν υπάρχουν έντονες ανθρώπινες δραστηριότητες κατά τους χειμερινούς μήνες, ενώ στο ανατολικό άκρο υπάρχει κτίσμα, που κατά τους καλοκαιρινούς μήνες λειτουργεί ως καντίνα. Οι δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής είναι ήπιες με κυρίαρχες τις καλλιέργειες και τη βοσκή και δεν προκαλούν προβλήματα στον υγρότοπο. Ο υγρότοπος βρίσκεται εντός των ορίων Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (GR4220001), Ζώνης Ειδικής Προστασίας (GR4220028) και Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά (Πορτόλου και συν. 2009). Επίσης, ο υγρότοπος περιλαμβάνεται στο Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία των μικρών νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας (Y422AND001, ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012). Οι σημαντικότερες απειλές για τον υγρότοπο προκύπτουν από την τουριστική κίνηση και τις συναφείς δραστηριότητες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. (Περίοδος αναφοράς πρωτογενών δεδομένων: 4/2005. Απογραφείς: Ν. Γεωργιάδης).

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 1.51 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: -  
Αλατότητα νερού: Υφάλμυρο
Είσοδος γλυκού νερού: Χείμαρρος / Ρύακας
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): 51 - 75
Υδροπερίοδος: Μόνιμη
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Νοτίου Αιγαίου
Περιφερειακή ενότητα: Κυκλάδων
Νησί: Άνδρος
Δήμος: Άνδρου
Γεωγραφικό μήκος: 24.825082 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 37.939359 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 3 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
F -- Εκβολικά ύδατα. Τα μόνιμα ύδατα των εκβολών και τα εκβολικά συστήματα των δέλτα 76 - 95
E -- Αμμώδεις, χαλικώδεις και κροκαλώδεις παραλίες. Περιλαμβάνονται συστήματα αμμοθινών, λωρίδες άμμου και αμμώδεις νησίδες 5 - 25
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό
Προηγούμενες καταγραφές
Κωδικός Ονομασία περιοχής Αναφορές
GR422343000 Έλος Όρμου Βιταλίου Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας Ειδική ζώνη διατήρησης Άνδρος: Όρμος Βιτάλι & Κεντρικός Ορεινός Όγκος GR4220001 100 Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011)
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας Ζώνη ειδικής προστασίας Άνδρος: Κεντρικό και Νότιο Τμήμα, Γύρω Νησίδες και Παράκτια Θαλάσσια Ζώνη GR4220028 100 Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011)
Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς Μικροί νησιωτικοί υγρότοποι Έλος Βιτάλι Y422AND001 100 Π.Δ. (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012)
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση πλημμυρικών φαινομένων
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Πολιτισμικές υπηρεσίες Τουρισμός και αναψυχή
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
140 = Βόσκηση Μεγάλη
230 = Κυνήγι Άγνωστη
400 = Αστικοποιημένες περιοχές, δόμηση Μικρή
403 = διασκορπισμένες κατοικίες Μικρή
421 = απόρριψη οικιακών απορριμμάτων Μικρή
703 = ρύπανση εδάφους Μικρή
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
100 = Καλλιέργειες Μεσαία
140 = Βόσκηση Μεγάλη
230 = Κυνήγι Άγνωστη
403 = διασκορπισμένες κατοικίες Μικρή
502 = οδικό δίκτυο Μικρή
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
AS- = Μείωση αισθητικής τοπίου Μεγάλη
HF- = Κατακερματισμός ενδιαιτημάτων Άγνωστη
PS- = Ρύπανση από αστικά απόβλητα Μικρή
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
92D0 Νότια παρόχθια δάση-στοές και λόχμες (Nerio-Tamaricetea και Securinegion tinctoriae) 5 - 25
92C0 Δάση Platanus orientalis και Liquidambar orientalis (Platanion orientalis) < 5
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Αμμόφιλη < 5
Θαμνώδης / Δενδρώδης 26 - 50
Υγρολιβαδική 5 - 25
Υπερυδατική 5 - 25
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Ammophila arenaria Παρόν Ν. Γεωργιάδης 09.04.2005
Arundo donax Συγκυρίαρχο Ν. Γεωργιάδης 09.04.2005
Juncus sp. Παρόν Ν. Γεωργιάδης 09.04.2005
Nerium oleander Συγκυρίαρχο Ν. Γεωργιάδης 09.04.2005
Phragmites australis Συγκυρίαρχο Ν. Γεωργιάδης 09.04.2005
Pistacia lentiscus Συγκυρίαρχο Ν. Γεωργιάδης 09.04.2005
Platanus orientalis Παρόν Ν. Γεωργιάδης 09.04.2005
Πανίδα

Αμφίβια
Παρουσία στον υγρότοπο

Αναφορές
Pelophylax kurtmuelleri (Gayda, 1940) Κοινό
Broggi 1996

Broggi, M. F. 1996. Wetlands on the island of Andros, their amphibians and hydrophilous reptiles (Amphibia, Reptilia; Cyclades, Greece). HERPETOZOA 8(3/4):135–144.

Ζαλίδης, Χ. Γ., και Α. Μαντζαβέλλας (συντονιστές έκδοσης). 1994. Απογραφή των ελληνικών υγροτόπων ως φυσικών πόρων (Πρώτη προσέγγιση). Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. 587 σελ.

Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.

Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.

Φωτογραφίες