GR143SKI003 - Λίμνη Κουκουναριών ή λίμνη Στροφυλιάς
Περιγραφή
Η λίμνη Κουκουναριών ή λίμνη Στροφυλιάς είναι μια τυπική λιμνοθάλασσα που βρίσκεται 7,4 χλμ δυτικά της πόλης της Σκιάθου, πίσω από μια διάσημη και άκρως τουριστική παραλία κολύμβησης. Περιλαμβάνεται στην εθνική απογραφή με κωδικό GR143136000 και όνομα «Λιμνοθάλασσα Κουκουναριών ή Κουκουναριές Σκιάθου» (Ζαλίδης & Μαντζαβέλας 1994) και στην απογραφή του WWF Ελλάς για τους υγρότοπους του Αιγαίου (Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007). Aνάμεσα στη λ/θ και τη θάλασσα παρεμβάλλεται ευρεία ζώνη με ώριμες αμμοθίνες που αναπτύσσεται ένα δάσος κουκουναριών, ένα από τα τρία σημαντικότερα τέτοια δάση στην Ελλάδα. Επιπλέον υπάρχουν λαδανιές, μυρτιές και σχίνοι. Προφανώς στον υγρότοπο εκβάλλουν υπογείως τα νερά που δέχεται η δυτική υδρολογική υπολεκάνη του νησιού. Η λ/θ ενώνεται με τη θάλασσα στο ανατολικό τμήμα με δίαυλο πλάτους μερικών μέτρων. Ο υγρότοπος είναι πια περιφραγμένος και προστατεύεται, ενώ στο παρελθόν ήταν μεγαλύτερος αλλά υπέφερε από επιχωματώσεις και μπαζώματα, αλλοιώσεις, αστική ρύπανση και δόμηση στα περιφερειακά του τμήματα. Στο περιφραγμένο τμήμα της προστατευόμενης περιοχής υφίστανται μόνο ήπιες δραστηριότητες αναψυχής όπως περπάτημα και παρατήρηση πουλιών, ενώ γίνεται και διαχείριση περιορισμού της υγροτοπικής και ποώδους βλάστησης. Ο υγρότοπος βρίσκεται εντός των ορίων Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (GR1430003) και Καταφυγρίου Άγριας Ζωής (ΦΕΚ 994/Β/2001). Επιπλέον, το δάσος Κουκουναριών έχει κηρυχθεί Αισθητικό Δάσος. Είναι ο καλύτερα διαχειριζόμενος νησιωτικός υγρότοπος και δεν φαίνεται να αντιμετωπίζει κάποιους κινδύνους. [Επίσκεψη για την απογραφή: Γ.Κατσαδωράκης 5/2005].

Δεδομένα υγρότοπου
Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: | Παράκτιος |
Τύπος υγρότοπου: | Φυσικός |
Έκταση υγρότοπου: | 35.32 Ha |
Υδρολογική αλληλεπίδραση: | - |
Αλατότητα νερού: | Υφάλμυρο |
Είσοδος γλυκού νερού: | Επιφανειακός υδροφορέας |
Επιφανειακή έξοδος νερού | Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι |
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): | 26 - 50 |
Υδροπερίοδος: | Μόνιμη |
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: | Θεσσαλίας |
Περιφερειακή ενότητα: | Μαγνησίας |
Νησί: | Σκιάθος |
Δήμος: | Σκιάθου |
Γεωγραφικό μήκος: | 23.401600 Ανατολικά |
Γεωγραφικό πλάτος: | 39.151104 Βοράς |
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): | 2 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο κυριαρχεί στο χώρο (>50%) |
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος | Κάλυψη (%) |
J -- Παράκτιες υφάλμυρες ως αλμυρές λίμνες που έχουν μία ή περισσότερες σχετικά στενές διόδους επικοινωνίας με τη θάλασσα | 26 - 50 |
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό |
Προηγούμενες καταγραφές
Κωδικός | Ονομασία περιοχής | Αναφορές |
GR143136000 | Λιμνοθάλασσα Κουκουναριών ή Κουκουναριές Σκιάθου | Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994 |
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας | Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας | Ονομασία περιοχής | Κωδικός | Περιοχή κάλυψης (%) | Νομοθεσία |
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας | Ειδική ζώνη διατήρησης | Σκιάθος: Κουκουναριές και Ευρύτερη Θαλάσσια Περιοχή | GR1430003 | 95 | Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011) |
Άλλες προστατευόμενες περιοχές | Καταφύγιο άγριας ζωής | Κουκουναριές Δήμου Σκιάθου | K890 | 100 | ΦΕΚ 994/Β/2001 |
Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς | Αισθητικό δάσος | Αισθητικό Δάσος Ν. Σκιάθου | 100 | ΦΕΚ 248/Δ/1977 |
Κατηγορία προστασίας CDDA
Κωδικός CDDA | Κατηγορία CDDA |
GR12 | Αισθητικό δάσος |
GR95 | Καταφύγιο άγριας ζωής |
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας | Οικοσυστημική υπηρεσία | Κλίμακα Οφέλους (%) | Σημαντικότητα |
Ρυθμιστικές υπηρεσίες | Ρύθμιση διάβρωσης | ||
Υποστηρικτικές υπηρεσίες | Κύκλος θρεπτικών | ||
Υποστηρικτικές υπηρεσίες | Παροχή ενδιαιτημάτων | ||
Πολιτισμικές υπηρεσίες | Τουρισμός και αναψυχή | ||
Ρυθμιστικές υπηρεσίες | Καθαρισμός υδάτων | ||
Ρυθμιστικές υπηρεσίες | Ρύθμιση υδάτων |
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα | Ένταση |
010 = Διατήρηση οικότοπων | Μεσαία |
160 = Διαχείριση δασών | Μεγάλη |
190 = Άλλες αγροτικές και δασοκομικές δραστηριότητες | Μεσαία |
501 = μονοπάτια, ποδηλατικές διαδρομές | Μεσαία |
504 = λιμάνι | Μικρή |
609 = άλλες μορφές εγκαταστάσεων άθλησης / αναψυχής | Μεγάλη |
620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής | Μεγάλη |
622 = πεζοπορία, ιππασία, και μη-μηχανοκίνητα οχήματα | Μεσαία |
701 = ρύπανση νερού | Άγνωστη |
800 = Επιχωματώσεις, διαμορφώσεις, αποστραγγίσεις | Μεσαία |
802 = απόκτηση εδαφών από θάλασσα, εκβολή ή έλος | Μεσαία |
803 = επιχωμάτωση χαντακιών, τελμάτων, στερνών, βάλτων | Μεσαία |
871 = έργα παράκτιας προστασίας (κυματοθραύστες) | Μικρή |
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα | Ένταση |
107 = δενδρώδεις καλλιέργειες | Μικρή |
140 = Βόσκηση | Μικρή |
401 = συνεχής δόμηση | Μεσαία |
402 = ασυνεχής δόμηση | Μεσαία |
403 = διασκορπισμένες κατοικίες | Μεσαία |
502 = οδικό δίκτυο | Μικρή |
510 = Μεταφορά ενέργειας | Μικρή |
600 = Εγκαταστάσεις αθλητισμού / αναψυχής | Μεσαία |
620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής | Μεγάλη |
629 = άλλες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής | Μεγάλη |
790 = Άλλες μορφές ανθρώπινων επιδράσεων/δραστηριοτήτων | Άγνωστη |
Επιπτώσεις
Επίπτωση | Ένταση |
AN- = Αύξηση θορύβου | Μεσαία |
AS- = Μείωση αισθητικής τοπίου | Μεγάλη |
EB- = Αύξηση αισθητικής αξίας | Μεσαία |
EE- = Αύξηση της δυνητικής οικονομικής αξίας | Μεσαία |
PS- = Ρύπανση από αστικά απόβλητα | Μικρή |
Τύποι οικότοπων
Τύπος | Κάλυψη (%) |
1150 * Παράκτιες λιμνοθάλασσες | 26 - 50 |
1310 Πρωτογενής βλάστηση με Salicornia και άλλα μονοετή είδη των λασπωδών και αμμωδών ζωνών | < 5 |
1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) | 5 - 25 |
1420 Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες (Sacrocornetea fruticosi) | 5 - 25 |
2110 Υποτυπώδεις κινούμενες θίνες | 5 - 25 |
2260 Θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων Cisto-Lavenduletalia | 5 - 25 |
2270 * Θίνες με δάση από Pinus pinea και/ή Pinus pinaster | 26 - 50 |
72Α0 Καλαμώνες | < 5 |
Τύποι βλάστησης
Τύπος | Κάλυψη (%) |
Αλοφυτική | 5 - 25 |
Θαμνώδης / Δενδρώδης | 51 - 75 |
Υγρολιβαδική | < 5 |
Υπερυδατική | 5 - 25 |
Υφυδατική | 5 - 25 |
Χλωρίδα
Είδος | Παρουσία | Αναφορές |
Arthrocnemum sp. | Συγκυρίαρχο | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Calystegia soldanella | Βασιλάκης και συν. 1997 | |
Carex distans | Συγκυρίαρχο | Οικονομίδου 1969 |
Carpobrotus acinaciformis | Βασιλάκης και συν. 1997 | |
Cistus spp. | Συγκυρίαρχο | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Dittrichia viscosa | Βασιλάκης και συν. 1997 | |
Halimione portulacoides | Κυρίαρχο | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Halocnemum sp. | Συγκυρίαρχο | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Juncus maritimus | Συγκυρίαρχο | Οικονομίδου 1969 |
Limonium sp. | Συγκυρίαρχο | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Myrtus communis | Συγκυρίαρχο | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Orchis laxiflora | Παρόν | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Pancratium maritimum | Βασιλάκης και συν. 1997 | |
Phragmites australis | Βασιλάκης και συν. 1997 | |
Pinus pinea | Κυρίαρχο | Οικονομίδου 1969 |
Pistacia lentiscus | Κυρίαρχο | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Ruppia maritima | Συγκυρίαρχο | Οικονομίδου 1969 |
Salicornia fruticosa | Συγκυρίαρχο | Οικονομίδου 1969 |
Scirpoides holoschoenus | Συγκυρίαρχο | Κατσαδωράκης 5/2005 |
Serapias cordigera | Βασιλάκης και συν. 1997 | |
Serapias lingua | Βασιλάκης και συν. 1997 | |
Serapias sp. | Παρόν | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Πανίδα
Ασπόνδυλα |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
Marchalina hellenica Gennadius, 1883 | Κοινό | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 | |
Οικονομίδου 1969 | |||
Πτηνά |
Αριθμός ατόμων |
Φώλιασμα |
Αναφορές |
Accipiter nisus (L., 1758) | Magioris 1992b | ||
1-10 | Πιθανά φωλιάζει | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 | |
Aythya nyroca (Gűldenstädt, 1770) | Magioris 1992b | ||
Actitis hypoleucos (L., 1758) | Magioris 1992b | ||
Burhinus oedicnemus (L., 1758) | Magioris 1992b | ||
Burhinus oedicnemus (L., 1758) | Βασιλάκης και συν. 1997 | ||
Larus cachinnans (Pallas, 1811) | Magioris 1992b | ||
Tringa glareola (L., 1758) | Magioris 1992b | ||
Tringa nebularia (Gunnerus, 1767) | Magioris 1992b | ||
Ardea cinerea (L., 1758) | Magioris 1992b | ||
Ardeola ralloides (Scopoli, 1769) | Magioris 1992b | ||
Egretta garzetta (L., 1766) | 1-10 | Δεν φωλιάζει | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Egretta garzetta (L., 1766) | Magioris 1992b | ||
Alcedo atthis (L., 1758) | 1-10 | Φωλιάζει | Βασιλάκης και συν. 1997 |
Falco tinnunculus (L., 1758) | Magioris 1992b | ||
Phasianus colchicus L., 1758 | 1-10 | Πιθανά φωλιάζει | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Acrocephalus schoenobaenus (L., 1758) | Magioris 1992b | ||
Cettia cetti (Temminck, 1820) | Magioris 1992b | ||
Emberiza melanocephala Scopoli, 1769 | 1-10 | Πιθανά φωλιάζει | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Luscinia megarhynchos C.L.Brehm, 1831 | 1-10 | Φωλιάζει | Γ. Κατσαδωράκης 13.05.2005 |
Motacilla flava (L., 1758) | Magioris 1992b | ||
Podiceps cristatus (L., 1758) | Magioris 1992b |
Magioris, S. N. 1992b. Evaluation and significance of wetlands to the migratory water birds on the islands of the central and west Aegean. Biol. gallo-hellen. 19(2):119–134.
Βασιλάκης, Κ., Σ. Αδαμαντοπούλου, Μ. Παναγιωτοπούλου, Π. Δημόπουλος, Π. Μαραγκού, Π. Δενδρινός, Ε. Τούντα, Π. Αυγερόπουλος, Ecoplan, Θ. Κιτσίδης, Α. Ζαχίδης, Ν. Δημητρακόπουλος, Ν. Νικόδημος και Α. Γκατζέλια. Βιότοποι νήσου Σκιάθου. “Πρόγραμμα οριοθέτησης-προστασίας-διαχείρισης των βιοτόπων Πηλίου, Σκιάθου, Σκοπέλου Ν. Μαγνησίας.” Αθήνα. 164 σελ.
Ζαλίδης, Χ. Γ., και Α. Μαντζαβέλλας (συντονιστές έκδοσης). 1994. Απογραφή των ελληνικών υγροτόπων ως φυσικών πόρων (Πρώτη προσέγγιση). Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. 587 σελ.
Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.
Οικονομίδου, Ε. 1969. Γεωβοτανική έρευνα της νήσου Σκιάθου. Φυτογεωγραφία των Βορείων Σποράδων. Διδακτορική διατριβή. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Φυσικομαθηματική Σχολή. 162 σελ.