GR111SAT008 - Έλος Φονιά

Περιγραφή

Το Έλος Φονιά βρίσκεται ανατολικά του Πύργου Φονιά περίπου 300 μέτρα σε ευθεία απόσταση από την εκβολή του ρύακα Φονιά (SAT002) και  11,3 χλμ. Α-ΒΑ της Χώρας στη νήσο Σαμοθράκη . Είναι παράκτιο έλος που τροφοδοτείται με γλυκά νερά υπογείως, ενώ την άνοιξη παρατηρείται και μικρή επιφανειακή ροή. Για μεγάλο μέρος του έτους πρακτικά στεγνώνει, αλλά διατηρεί τμήματα κορεσμένα με νερό. Είναι κατάφυτο με Juncus, Carex και λυγαριές Vitex agnus-castus, ενώ υπάρχουν και μικρές επιφάνειες με καλάμια Phragmites australis και ψαθιά Typha sp. Η λεκάνη απορροής του αποτελεί τμήμα της διπλανής λεκάνης του ρύακα Φονιά. Η άσφαλτος του βόρειου οδικού άξονα του νησιού έχει καλύψει ένα τμήμα του. Οι κύριοι οικότοποι είναι:  1410-Μεσογειακά αλίπεδα, 2260 - Θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων Cisto-Lavenduletalia και 72Β0-Κοινωνίες των υψηλών βούρλων. Η κύρια δραστηριότητα στον υγρότοπο είναι η βόσκηση ενώ στη λεκάνη απορροής του που καλύπτεται από φυσική δενδρώδη και θαμνώδη βλάστηση είναι επίσης η βόσκηση μικρών κτηνοτροφικών ζώων. Στον υγρότοπο ζει ένας μεγάλος πληθυσμός γραμμωτών νεροχελωνών Mauremys rivulata καθώς και βατράχια Pelophylax sp. Απαντώνται επίσης κάποια μεταναστευτικά υδρόβια πουλιά. Οι αξίες του σχετίζονται με την εκφόρτιση των υπόγειων νερών, την υποστήριξη τροφικών αλυσίδων και την τροφοληπτική (βόσκηση). Ο υγρότοπος βρίσκεται εντός των ορίων Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (GR1110004), Ζώνης Ειδικής Προστασίας (GR1110012) και Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά (Πορτόλου και συν. 2009) ενώ προστατεύεται από το Π.Δ. των μικρών νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012). (Επιτόπια συλλογή δεδομένων: 6/2005. Απογραφέας: Γ. Κατσαδωράκης).

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 1.07 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: Ναι 
Αλατότητα νερού: Γλυκό
Είσοδος γλυκού νερού: Επιφανειακός υδροφορέας
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): < 5
Υδροπερίοδος: Εποχική
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης
Περιφερειακή ενότητα: Έβρου
Νησί: Σαμοθράκη
Δήμος: Σαμοθράκης
Γεωγραφικό μήκος: 25.659678 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 40.489334 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 2 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο κυριαρχεί στο χώρο (>50%)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
K -- Αβαθείς λίμνες και έλη γλυκού νερού της παράκτιας ζώνης 76 - 95
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Άγνωστο
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας Ειδική ζώνη διατήρησης Φεγγάρι Σαμοθράκης, Ανατολικές Ακτές, Βραχονησίδα Ζουράφα και Θαλάσσια Ζώνη GR1110004 100 Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011)
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας Ζώνη ειδικής προστασίας Σαμοθράκη: Όρος Φεγγάρι και Παράκτια Ζώνη GR1110012 100 Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011)
Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς Μικροί νησιωτικοί υγρότοποι Έλος ανώνυμο (Φονιά) Y111SAT008 100 Π.Δ. (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012)
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Προμηθευτικές υπηρεσίες Τροφή
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση υδάτων
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
140 = Βόσκηση Μεσαία
502 = οδικό δίκτυο Μικρή
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
140 = Βόσκηση Μεσαία
230 = Κυνήγι Άγνωστη
403 = διασκορπισμένες κατοικίες Μικρή
502 = οδικό δίκτυο Μικρή
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) 5 - 25
2260 Θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων Cisto-Lavenduletalia 5 - 25
72Β0 Κοινωνίες των υψηλών βούρλων 26 - 50
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Άλλο < 5
Θαμνώδης / Δενδρώδης 5 - 25
Υγρολιβαδική 51 - 75
Υπερυδατική 5 - 25
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Carex sp. Παρόν Γ. Κατσαδωράκης 16.05.2005
Inula viscosa Συγκυρίαρχο Γ. Κατσαδωράκης 16.05.2005
Juncus sp. Κυρίαρχο
Juncus sp. Συγκυρίαρχο Γ. Κατσαδωράκης 16.05.2005
Phragmites australis Συγκυρίαρχο Γ. Κατσαδωράκης 16.05.2005
Typha sp. Συγκυρίαρχο Γ. Κατσαδωράκης 16.05.2005
Vitex agnus-castus Παρόν Γ. Κατσαδωράκης 16.05.2005
Vitis vinifera Παρόν Γ. Κατσαδωράκης 16.05.2005
Πανίδα

Ερπετά
Παρουσία στον υγρότοπο

Αναφορές
Mauremys rivulata (Valenciennes, 1833)
Broggi 1988
Mauremys rivulata (Valenciennes, 1833) Πολύ κοινό
Γ. Κατσαδωράκης 16.05.2005

Αμφίβια
Παρουσία στον υγρότοπο

Αναφορές
Pelophylax sp. Παρόν
Broggi 1988

Πτηνά
Αριθμός ατόμων
Φώλιασμα
Αναφορές
Ardea purpurea (L., 1766) 1-10 Άγνωστο Broggi & Willi 1988

Broggi, M. F., and G. Willi. 1988. Ornithologische Beobachtungen auf Samothrake (Griechenland). Ber. Bot.-Zool. Ges. Liechtenstein – Sargans – Werdenberg 17:79–91.

Broggi, M. F. 1988. Herpetologische Beobachtungen auf Samothrake (Griechenland). Ber. Bot.-Zool. Ges. Liechtenstein – Sargans – Werdenberg 17:93–99.

Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.

Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.

Φωτογραφίες