GR411LEM004 - Έλος Διαπορίου

Περιγραφή

Το έλος Διαπορίου βρίσκεται νότια του οικισμού Τσιμάνδρια, στο μυχό του όρμου Κοντιά. Περιλαμβάνεται στην απογραφή του WWF Ελλάς για τους υγρότοπους του Αιγαίου (Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007). Πρόκειται για ένα υγροτοπικό σύστημα που αποτελείται από ένα αβαθές έλος γλυκού νερού στο οποίο καταλήγει ένας εποχικός ρύακας και μικρά αποστραγγιστικά κανάλια . Επιπλέον υπάρχουν διάσπαρτα μικρά εποχικά λιμνία ενώ το σύστημα εκφορτίζεται στη θάλασσα κυρίως μέσω ενός ρύακα. Μέσα στην οριοθετημένη περιοχή έχουν συμπεριληφθεί και καλλιέργειες ενώ πιθανόν η αμιγής υγροτοπική έκταση να καταλάμβανε μεγαλύτερη επιφάνεια στο παρελθόν. Ωστόσο, η άροση των υγρών λιβαδιών και επιχωμάτωση των λιμνίων και των καλαμιώνων έχει συρρικνώσει τον υγρότοπο στη σημερινή του έκταση. Μέσα από τον υγρότοπο και κοντά στην παραλία διέρχεται δρόμος και η περιοχή κοντά στη θάλασσα δέχεται έντονα την επίδραση της σχηματίζοντας κατά τόπους αλμυρόβαλτους ενώ σε όλο το παράκτιο μέτωπο αναπτύσσονται αμμοθίνες. Στην νοτιοανατολική άκρη της παραλίας υπάρχει ένας μικρός οικισμός και μια αποβάθρα ενώ οι ρηχίες και οι αλμυρόβαλτοι χρησιμοποιούνται ως χώροι αποθήκευση βαρκών. Μέσα στην οριοθετημένη περιοχή επίσης υπάρχουν παλιές μάντρες για ζώα και γίνεται βόσκηση. Στην ευρύτερη περιοχή του υγρότοπου κυριαρχούν οι καλλιέργειες ενώ υπάρχει και ένα λατομείο εξόρυξης αδρανών υλικών. Στον υγρότοπο αναπτύσσονται αρκετοί τύποι οικότοπων. Όσο αφορά τη βλάστηση, οι Panitsa et al. (2003) αναφέρουν 18 είδη καταγεγραμμένα στον υγρότοπο και την παραλία. Στα λιμνία αναπτύσσονται κυπεροειδή, ψαθιά, αρμυρίκια και βούρλα ενώ κοντά στην παραλία απαντώνται είδη περισσότερο αμμόφιλα και αλόφιλα. Η ορνιθοπανίδα της περιοχής είναι αρκετά πλούσια (Hölzinger 1991), ενώ πιο εστιασμένες και σύγχρονες μελέτες θα καταδείκνυαν περισσότερα είδη. Ο υγρότοπος βρίσκεται εντός περιοχής που έχει χαρακτηριστεί ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (GR4110006) ενώ η ευρύτερη περιοχή έχει και αρχαιολογικό καθεστώς ΦΕΚ 1070/Β/1997. [Επισκέψεις για την απογραφή: Ν. Παναγιώτου 10/2004, Γ. Κατσαδωράκης 2/2008, Θ. Γιαννακάκης & Α. Καρδαμάκη 4/2011].

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 42.57 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: -  
Αλατότητα νερού: Γλυκό
Είσοδος γλυκού νερού: Χείμαρρος / Ρύακας
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): 5 - 25
Υδροπερίοδος: Μόνιμη
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Βορείου Αιγαίου
Περιφερειακή ενότητα: Λέσβου
Νησί: Λήμνος
Δήμος: Λήμνου
Γεωγραφικό μήκος: 25.172318 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 39.855776 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 3 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
K -- Αβαθείς λίμνες και έλη γλυκού νερού της παράκτιας ζώνης 26 - 50
H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού < 5
F -- Εκβολικά ύδατα. Τα μόνιμα ύδατα των εκβολών και τα εκβολικά συστήματα των δέλτα < 5
Ts -- Εποχικές λιμνούλες (ponds) γλυκού νερού (< 80 στρέμματα) και εποχικά έλη γλυκού νερού των οποίων ο πυθμένας αποτελείται από ανόργανα υλικά < 5
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας Ζώνη ειδικής προστασίας Λήμνος: Λίμνες Χορταρόλιμνη και Αλυκή, Κόλπος Μούδρου, Έλος Διαπόρι και Χερσόνησος Φακός GR4110006 100 Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011)
Αρχαιολογικό καθεστώς Χωρίς καθορισμένες ζώνες Αρχαιολογική περιοχή Νέας Κουτελάτης 99 Υ.Α. (ΦΕΚ 1070/Β/1997)
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Προμηθευτικές υπηρεσίες Τροφή
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Πολιτισμικές υπηρεσίες Τουρισμός και αναψυχή
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
090 = Άλλες δραστηριότητες διατήρησης Μικρή
100 = Καλλιέργειες Μεσαία
110 = Χρήση φυτοφαρμάκων/παρασιτοκτόνων
120 = Χρήση λιπασμάτων
140 = Βόσκηση Μικρή
190 = Άλλες αγροτικές και δασοκομικές δραστηριότητες
230 = Κυνήγι Μικρή
403 = διασκορπισμένες κατοικίες Μικρή
421 = απόρριψη οικιακών απορριμμάτων
423 = απόρριψη αδρανών υλικών (μπάζα) Μικρή
502 = οδικό δίκτυο Μικρή
504 = λιμάνι Μικρή
507 = γέφυρες, οδογέφυρες
530 = Βελτιωμένη πρόσβαση στην περιοχή Μεγάλη
701 = ρύπανση νερού
703 = ρύπανση εδάφους
720 = Ποδοπάτηση
830 = Δημιουργία καναλιών
890 = Άλλες ανθρωπογενείς αλλαγές στις υδρολογικές συνθήκες Μικρή
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
100 = Καλλιέργειες Μεγάλη
105 = εκτατικές καλλιέργειες Μεγάλη
120 = Χρήση λιπασμάτων
140 = Βόσκηση Μεσαία
162 = δεντροφύτευση
180 = Χρήση φωτιάς για αγροκτηνοτροφικά οφέλη
230 = Κυνήγι
300 = Εξαγωγή αδρανών υλικών (άμμου, χαλικιών, κ.ά.)
402 = ασυνεχής δόμηση Μεσαία
420 = Απορρίψεις απορριμμάτων / αδρανών
502 = οδικό δίκτυο Μεγάλη
530 = Βελτιωμένη πρόσβαση στην περιοχή Μεγάλη
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
HF- = Κατακερματισμός ενδιαιτημάτων Μικρή
PFO = Ρύπανση από λιπάσματα άγνωστης έκτασης/διάρκειας Μεσαία
PPO = Ρύπανση από ζιζανιοκτόνα άγνωστης έκτασης/διάρκειας
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
1140 Λασπώδεις και αμμώδεις επίπεδες εκτάσεις που αποκαλύπτονται κατά την άμπωτη < 5
1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) 26 - 50
2120 Κινούμενες θίνες της ακτογραμμής με Ammophila arenaria («λευκές θίνες») < 5
72Α0 Καλαμώνες 26 - 50
92D0 Νότια παρόχθια δάση-στοές και λόχμες (Nerio-Tamaricetea και Securinegion tinctoriae) < 5
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Αμμόφιλη < 5
Θαμνώδης / Δενδρώδης < 5
Υγρολιβαδική 26 - 50
Υπερυδατική 26 - 50
Άλλο
Αλοφυτική < 5
Υφυδατική
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Aeluropus littoralis Παρόν Panitsa et al. 2003
Ammophila arenaria Παρόν Θ. Γιαννακάκης & Α. Καρδαμάκη 01.05.2011
Arundo donax Παρόν Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007
Bolboschoenus glaucus Παρόν Panitsa et al. 2003
Carex sp. Παρόν Θ. Γιαννακάκης & Α. Καρδαμάκη 01.05.2011
Eryngium maritimum Παρόν Panitsa et al. 2003
Euphorbia paralias Παρόν Panitsa et al. 2003
Juncus gerardii Παρόν Panitsa et al. 2003
Juncus spp. Κυρίαρχο Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007
Juncus subulatus Παρόν Panitsa et al. 2003
Nerium oleander Παρόν Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007
Otanthus maritimus Παρόν Panitsa et al. 2003
Parapholis incurva Παρόν Panitsa et al. 2003
Phalaris minor Παρόν Panitsa et al. 2003
Phragmites australis Παρόν Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007
Platanus orientalis Παρόν Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007
Poa trivialis Παρόν Panitsa et al. 2003
Populus sp. Παρόν Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007
Puccinellia festuciformis Παρόν Panitsa et al. 2003
Ranunculus spp. Παρόν Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007
Ruppia cirrhosa Παρόν Panitsa et al. 2003
Spergularia salina Παρόν Panitsa et al. 2003
Tamarix sp. Παρόν Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007
Typha sp. Παρόν Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007
Vitex agnus-castus Παρόν Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007
Πανίδα

Αμφίβια

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Pelophylax bedriagae (Camerano, 1882) Άγνωστη
Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007

Πτηνά

Αριθμός ατόμων

Φώλιασμα

Αναφορές
Anas platyrhynchos (L., 1758) 10-100 Hölzinger 1991
Anas querquedula (L., 1758) 10-100 Hölzinger 1991
Tadorna ferruginea (Pallas, 1764) 10-100 Hölzinger 1991
Tadorna tadorna (L., 1758) 1-10 Hölzinger 1991
Burhinus oedicnemus (L., 1758) 1-10 Hölzinger 1991
Himantopus himantopus (L., 1758) 10-100 Hölzinger 1991
Recurvirostra avosetta (L., 1758) 1-10 Hölzinger 1991
Tringa totanus (L., 1758) 1-10 Hölzinger 1991
Ardea purpurea (L., 1766) 10-100 Hölzinger 1991
Ardeola ralloides (Scopoli, 1769) 1-10 Θ. Γιαννακάκης & Α. Καρδαμάκη 01.05.2011
Ciconia ciconia (L., 1758) 1-10 Φωλιάζει Hölzinger 1991
Ixobrychus minutus (L., 1766) 1-10 Θ. Γιαννακάκης & Α. Καρδαμάκη 01.05.2011
Ixobrychus minutus (L., 1766) 1-10 Hölzinger 1991
Plegadis falcinellus (L., 1766) 1-10 Hölzinger 1991
Fulica atra (L., 1758) 10-100 Hölzinger 1991
Gallinula chloropus (L., 1758) 10-100 Hölzinger 1991
Rallus aquaticus (L., 1758) 1-10 Hölzinger 1991
Acrocephalus arundinaceus (L., 1758) 10-100 Hölzinger 1991
Galerida cristata (L., 1758) 10-100 Hölzinger 1991
Motacilla flava (L., 1758) 1-10 Hölzinger 1991
Oenanthe oenanthe (L., 1758) 1-10 Hölzinger 1991
Tachybaptus ruficollis (Pallas, 1764) 10-100 Hölzinger 1991

Hölzinger, J. 1991. Wetlands on the Greek island Limnos: a bird habitat of international significance. Kartierung medit. Brutvögel 6:19–25.

Panitsa, M., B. Snogerup, S. Snogerup, and D. Tzanoudakis. 2003. Floristic investigation of Lemnos island (NE Aegean area, Greece). Willdenowia 33:79–105.

Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.

Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.