GR411LEM004 - Έλος Διαπορίου
Περιγραφή
Το έλος Διαπορίου βρίσκεται νότια του οικισμού Τσιμάνδρια, στο μυχό του όρμου Κοντιά. Περιλαμβάνεται στην απογραφή του WWF Ελλάς για τους υγρότοπους του Αιγαίου (Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007). Πρόκειται για ένα υγροτοπικό σύστημα που αποτελείται από ένα αβαθές έλος γλυκού νερού στο οποίο καταλήγει ένας εποχικός ρύακας και μικρά αποστραγγιστικά κανάλια . Επιπλέον υπάρχουν διάσπαρτα μικρά εποχικά λιμνία ενώ το σύστημα εκφορτίζεται στη θάλασσα κυρίως μέσω ενός ρύακα. Μέσα στην οριοθετημένη περιοχή έχουν συμπεριληφθεί και καλλιέργειες ενώ πιθανόν η αμιγής υγροτοπική έκταση να καταλάμβανε μεγαλύτερη επιφάνεια στο παρελθόν. Ωστόσο, η άροση των υγρών λιβαδιών και επιχωμάτωση των λιμνίων και των καλαμιώνων έχει συρρικνώσει τον υγρότοπο στη σημερινή του έκταση. Μέσα από τον υγρότοπο και κοντά στην παραλία διέρχεται δρόμος και η περιοχή κοντά στη θάλασσα δέχεται έντονα την επίδραση της σχηματίζοντας κατά τόπους αλμυρόβαλτους ενώ σε όλο το παράκτιο μέτωπο αναπτύσσονται αμμοθίνες. Στην νοτιοανατολική άκρη της παραλίας υπάρχει ένας μικρός οικισμός και μια αποβάθρα ενώ οι ρηχίες και οι αλμυρόβαλτοι χρησιμοποιούνται ως χώροι αποθήκευση βαρκών. Μέσα στην οριοθετημένη περιοχή επίσης υπάρχουν παλιές μάντρες για ζώα και γίνεται βόσκηση. Στην ευρύτερη περιοχή του υγρότοπου κυριαρχούν οι καλλιέργειες ενώ υπάρχει και ένα λατομείο εξόρυξης αδρανών υλικών. Στον υγρότοπο αναπτύσσονται αρκετοί τύποι οικότοπων. Όσο αφορά τη βλάστηση, οι Panitsa et al. (2003) αναφέρουν 18 είδη καταγεγραμμένα στον υγρότοπο και την παραλία. Στα λιμνία αναπτύσσονται κυπεροειδή, ψαθιά, αρμυρίκια και βούρλα ενώ κοντά στην παραλία απαντώνται είδη περισσότερο αμμόφιλα και αλόφιλα. Η ορνιθοπανίδα της περιοχής είναι αρκετά πλούσια (Hölzinger 1991), ενώ πιο εστιασμένες και σύγχρονες μελέτες θα καταδείκνυαν περισσότερα είδη. Ο υγρότοπος βρίσκεται εντός περιοχής που έχει χαρακτηριστεί ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (GR4110006) ενώ η ευρύτερη περιοχή έχει και αρχαιολογικό καθεστώς ΦΕΚ 1070/Β/1997. [Επισκέψεις για την απογραφή: Ν. Παναγιώτου 10/2004, Γ. Κατσαδωράκης 2/2008, Θ. Γιαννακάκης & Α. Καρδαμάκη 4/2011].
Δεδομένα υγρότοπου
Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: | Παράκτιος |
Τύπος υγρότοπου: | Φυσικός |
Έκταση υγρότοπου: | 42.57 Ha |
Υδρολογική αλληλεπίδραση: | - |
Αλατότητα νερού: | Γλυκό |
Είσοδος γλυκού νερού: | Χείμαρρος / Ρύακας |
Επιφανειακή έξοδος νερού | Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι |
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): | 5 - 25 |
Υδροπερίοδος: | Μόνιμη |
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: | Βορείου Αιγαίου |
Περιφερειακή ενότητα: | Λέσβου |
Νησί: | Λήμνος |
Δήμος: | Λήμνου |
Γεωγραφικό μήκος: | 25.172318 Ανατολικά |
Γεωγραφικό πλάτος: | 39.855776 Βοράς |
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): | 3 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο) |
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος | Κάλυψη (%) |
K -- Αβαθείς λίμνες και έλη γλυκού νερού της παράκτιας ζώνης | 26 - 50 |
H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού | < 5 |
F -- Εκβολικά ύδατα. Τα μόνιμα ύδατα των εκβολών και τα εκβολικά συστήματα των δέλτα | < 5 |
Ts -- Εποχικές λιμνούλες (ponds) γλυκού νερού (< 80 στρέμματα) και εποχικά έλη γλυκού νερού των οποίων ο πυθμένας αποτελείται από ανόργανα υλικά | < 5 |
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό |
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας | Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας | Ονομασία περιοχής | Κωδικός | Περιοχή κάλυψης (%) | Νομοθεσία |
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας | Ζώνη ειδικής προστασίας | Λήμνος: Λίμνες Χορταρόλιμνη και Αλυκή, Κόλπος Μούδρου, Έλος Διαπόρι και Χερσόνησος Φακός | GR4110006 | 100 | Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011) |
Αρχαιολογικό καθεστώς | Χωρίς καθορισμένες ζώνες | Αρχαιολογική περιοχή Νέας Κουτελάτης | 99 | Υ.Α. (ΦΕΚ 1070/Β/1997) |
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας | Οικοσυστημική υπηρεσία | Κλίμακα Οφέλους (%) | Σημαντικότητα |
Προμηθευτικές υπηρεσίες | Τροφή | ||
Υποστηρικτικές υπηρεσίες | Παροχή ενδιαιτημάτων | ||
Πολιτισμικές υπηρεσίες | Τουρισμός και αναψυχή |
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα | Ένταση |
090 = Άλλες δραστηριότητες διατήρησης | Μικρή |
100 = Καλλιέργειες | Μεσαία |
110 = Χρήση φυτοφαρμάκων/παρασιτοκτόνων | |
120 = Χρήση λιπασμάτων | |
140 = Βόσκηση | Μικρή |
190 = Άλλες αγροτικές και δασοκομικές δραστηριότητες | |
230 = Κυνήγι | Μικρή |
403 = διασκορπισμένες κατοικίες | Μικρή |
421 = απόρριψη οικιακών απορριμμάτων | |
423 = απόρριψη αδρανών υλικών (μπάζα) | Μικρή |
502 = οδικό δίκτυο | Μικρή |
504 = λιμάνι | Μικρή |
507 = γέφυρες, οδογέφυρες | |
530 = Βελτιωμένη πρόσβαση στην περιοχή | Μεγάλη |
701 = ρύπανση νερού | |
703 = ρύπανση εδάφους | |
720 = Ποδοπάτηση | |
830 = Δημιουργία καναλιών | |
890 = Άλλες ανθρωπογενείς αλλαγές στις υδρολογικές συνθήκες | Μικρή |
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα | Ένταση |
100 = Καλλιέργειες | Μεγάλη |
105 = εκτατικές καλλιέργειες | Μεγάλη |
120 = Χρήση λιπασμάτων | |
140 = Βόσκηση | Μεσαία |
162 = δεντροφύτευση | |
180 = Χρήση φωτιάς για αγροκτηνοτροφικά οφέλη | |
230 = Κυνήγι | |
300 = Εξαγωγή αδρανών υλικών (άμμου, χαλικιών, κ.ά.) | |
402 = ασυνεχής δόμηση | Μεσαία |
420 = Απορρίψεις απορριμμάτων / αδρανών | |
502 = οδικό δίκτυο | Μεγάλη |
530 = Βελτιωμένη πρόσβαση στην περιοχή | Μεγάλη |
Επιπτώσεις
Επίπτωση | Ένταση |
HF- = Κατακερματισμός ενδιαιτημάτων | Μικρή |
PFO = Ρύπανση από λιπάσματα άγνωστης έκτασης/διάρκειας | Μεσαία |
PPO = Ρύπανση από ζιζανιοκτόνα άγνωστης έκτασης/διάρκειας |
Τύποι οικότοπων
Τύπος | Κάλυψη (%) |
1140 Λασπώδεις και αμμώδεις επίπεδες εκτάσεις που αποκαλύπτονται κατά την άμπωτη | < 5 |
1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) | 26 - 50 |
2120 Κινούμενες θίνες της ακτογραμμής με Ammophila arenaria («λευκές θίνες») | < 5 |
72Α0 Καλαμώνες | 26 - 50 |
92D0 Νότια παρόχθια δάση-στοές και λόχμες (Nerio-Tamaricetea και Securinegion tinctoriae) | < 5 |
Τύποι βλάστησης
Τύπος | Κάλυψη (%) |
Αμμόφιλη | < 5 |
Θαμνώδης / Δενδρώδης | < 5 |
Υγρολιβαδική | 26 - 50 |
Υπερυδατική | 26 - 50 |
Άλλο | |
Αλοφυτική | < 5 |
Υφυδατική |
Χλωρίδα
Είδος | Παρουσία | Αναφορές |
Aeluropus littoralis | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Ammophila arenaria | Παρόν | Θ. Γιαννακάκης & Α. Καρδαμάκη 01.05.2011 |
Arundo donax | Παρόν | Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007 |
Bolboschoenus glaucus | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Carex sp. | Παρόν | Θ. Γιαννακάκης & Α. Καρδαμάκη 01.05.2011 |
Eryngium maritimum | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Euphorbia paralias | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Juncus gerardii | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Juncus spp. | Κυρίαρχο | Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007 |
Juncus subulatus | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Nerium oleander | Παρόν | Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007 |
Otanthus maritimus | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Parapholis incurva | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Phalaris minor | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Phragmites australis | Παρόν | Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007 |
Platanus orientalis | Παρόν | Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007 |
Poa trivialis | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Populus sp. | Παρόν | Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007 |
Puccinellia festuciformis | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Ranunculus spp. | Παρόν | Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007 |
Ruppia cirrhosa | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Spergularia salina | Παρόν | Panitsa et al. 2003 |
Tamarix sp. | Παρόν | Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007 |
Typha sp. | Παρόν | Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007 |
Vitex agnus-castus | Παρόν | Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007 |
Πανίδα
Αμφίβια |
Παρουσία στον υγρότοπο |
Αναφορές |
|
Pelophylax bedriagae (Camerano, 1882) | Άγνωστη | Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007 | |
Πτηνά |
Αριθμός ατόμων |
Φώλιασμα |
Αναφορές |
Anas platyrhynchos (L., 1758) | 10-100 | Hölzinger 1991 | |
Anas querquedula (L., 1758) | 10-100 | Hölzinger 1991 | |
Tadorna ferruginea (Pallas, 1764) | 10-100 | Hölzinger 1991 | |
Tadorna tadorna (L., 1758) | 1-10 | Hölzinger 1991 | |
Burhinus oedicnemus (L., 1758) | 1-10 | Hölzinger 1991 | |
Himantopus himantopus (L., 1758) | 10-100 | Hölzinger 1991 | |
Recurvirostra avosetta (L., 1758) | 1-10 | Hölzinger 1991 | |
Tringa totanus (L., 1758) | 1-10 | Hölzinger 1991 | |
Ardea purpurea (L., 1766) | 10-100 | Hölzinger 1991 | |
Ardeola ralloides (Scopoli, 1769) | 1-10 | Θ. Γιαννακάκης & Α. Καρδαμάκη 01.05.2011 | |
Ciconia ciconia (L., 1758) | 1-10 | Φωλιάζει | Hölzinger 1991 |
Ixobrychus minutus (L., 1766) | 1-10 | Θ. Γιαννακάκης & Α. Καρδαμάκη 01.05.2011 | |
Ixobrychus minutus (L., 1766) | 1-10 | Hölzinger 1991 | |
Plegadis falcinellus (L., 1766) | 1-10 | Hölzinger 1991 | |
Fulica atra (L., 1758) | 10-100 | Hölzinger 1991 | |
Gallinula chloropus (L., 1758) | 10-100 | Hölzinger 1991 | |
Rallus aquaticus (L., 1758) | 1-10 | Hölzinger 1991 | |
Acrocephalus arundinaceus (L., 1758) | 10-100 | Hölzinger 1991 | |
Galerida cristata (L., 1758) | 10-100 | Hölzinger 1991 | |
Motacilla flava (L., 1758) | 1-10 | Hölzinger 1991 | |
Oenanthe oenanthe (L., 1758) | 1-10 | Hölzinger 1991 | |
Tachybaptus ruficollis (Pallas, 1764) | 10-100 | Hölzinger 1991 |
Hölzinger, J. 1991. Wetlands on the Greek island Limnos: a bird habitat of international significance. Kartierung medit. Brutvögel 6:19–25.
Panitsa, M., B. Snogerup, S. Snogerup, and D. Tzanoudakis. 2003. Floristic investigation of Lemnos island (NE Aegean area, Greece). Willdenowia 33:79–105.
Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ.
Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.