Νησιωτικοί υγρότοποι της Ελλάδας

Το έλος Παλαιόπολης (ή Παλιόπολης) βρίσκεται περίπου 2,5 χιλιόμετρα δυτικά του οικισμού Αβλέμονα κάτω από τον κάμπο της Παλαιόπολης. Αποτελεί τη μεγαλύτερη και σημαντικότερη υγροτοπική περιοχή των Κυθήρων, η οποία συγκροτείται από τις εκβολές δύο χειμάρρων που εκβάλουν σε κοντινή απόσταση (150 περίπου μέτρων) μεταξύ τους στην παραλία Λίμνη, δημιουργώντας στο ενδιάμεσο ένα υφάλμυρο έλος, τμήμα του οποίου καλλιεργείται. Το νερό στον υγρότοπο παρουσιάζει μεγάλη αυξομείωση κατά τη διάρκεια του έτους και εξαρτάται άμεσα από το ύψος και την κατανομή των ετήσιων βροχοπτώσεων και λιγότερο από την επικοινωνία του υγρότοπου με τη θάλασσα. Ο υγρότοπος πάντως, κρατά ελάχιστο νερό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, παρότι το έδαφος σε πολλά σημεία παραμένει κορεσμένο. Οι δύο χείμαρροι που τροφοδοτούν το έλος έχουν διαφορετικά και διακριτά χαρακτηριστικά, τα οποία αποτυπώνονται τόσο στην κοίτη τους, όσο και στη φυσιογνωμία των εκβολικών τους τμημάτων. Ο χείμαρρος Πλατύς (δυτικά) παρουσιάζει πιο δαιδαλώδη και εν μέρει πιο στενή κοίτη προς τα κατάντη, γεγονός που οδηγεί σε εντονότερη εκφόρτιση των απορροών με αποτέλεσμα την ύπαρξη υποσκαφής, ενώ η βλάστηση σ’ αυτόν είναι διάσπαρτη και παρουσιάζει την τυπική εικόνα μιας χειμαρρικής εκβολής. Αντιθέτως, ο χείμαρρος Περιστεριώνας (ανατολικά) έχει πιο γραμμική κοίτη και φαρδύτερο άνοιγμα προς την εκβολή του, γεγονός που μειώνει την ταχύτητα του νερού που ρέει προς τη θάλασσα κατά τη διάρκεια των περιοδικών απορροών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα συγκράτησης νερού στην εκβολή και η δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για ανάπτυξη περισσότερων φυτικών υγροτοπικών ειδών παρουσιάζοντας έτσι μια πιο τυπική μορφή των μικρών εκβολών που απαντώνται στις νησιωτικές περιοχές της Μεσογείου, οι οποίες επηρεάζονται και από τη θάλασσα. Η συνολική έκταση του υγρότοπου, που περιλαμβάνει τις δύο εκβολές και το έλος είναι 45,3 στρέμματα, αν και στο παρελθόν φαίνεται πως ήταν λίγο μεγαλύτερη και μειώθηκε λόγω της επέκτασης των γύρω καλλιεργειών (ελαιώνες). (Περίοδος αναφοράς πρωτογενών δεδομένων: 5/2016 και 5/2017. Απογραφείς: Ν. Γεωργιάδης MedINA).