GR431KRI107 - Εκβολή ρύακα Καρτερού

Περιγραφή

Η εκβολή του ρύακα Καρτερού βρίσκεται σε κοντινή απόσταση, βορειοδυτικά του ομώνυμου οικισμού, στο Δήμο Ηρακλείου. Συμπεριλαμβάνεται στην εθνική απογραφή με κωδικό GR431393000 και ονομασία “Εκβολή Καρτερού” (Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994). Στην οριοθετημένη έκταση συμπεριλαμβάνεται η εκβολή καθώς και ένα γραμμικό τμήμα του ποταμού. Πρόκειται για μια υποβαθμισμένη περιοχή όπου οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν αλλάξει τις υδρολογικές συνθήκες και έχουν συρρικνώσει σημαντικά τον υγρότοπο. Παλαιότερα υπήρχε μόνιμη ροή, ωστόσο γίνονται υδροληψίες σε διάφορα σημεία στο ποτάμι, είτε στις πηγές για ύδρευση, είτε με άντληση για άρδευση με συνέπεια να υπάρχει ροή μόνο τους χειμερινούς μήνες. Κοντά στην εκβολή υπάρχουν δύο γήπεδα ποδοσφαίρου εκατέρωθεν της κοίτης που έχουν κατασκευαστεί έναντι των υγροτοπικών εκτάσεων. Σε περιόδους έντονων βροχών, τα γήπεδα αυτά πλημμυρίζουν και γεμίζουν λάσπες και φερτά υλικά. Επιπλέον οι αλμυρόβαλτοι που υπήρχαν κοντά στη θάλασσα έχουν καταστραφεί ενώ δρόμος οριοθετεί την κοίτη από τα δυτικά και διασχίζει κάθετα και την εκβολή. Τους θερινούς μήνες η επιφανειακή επικοινωνία με τη θάλασσα διακόπτεται αλλά το ποτάμι διατηρεί νερό στην εκβολή. Απαντώνται οι οικότοποι 72Α0 - Καλαμώνες, 1420 - Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες (Arthrocnemetalia fructicosae) και 92D0 - Νότια παρόχθια δάση-στοές και λόχμες (Nerio-Tamaricetea και Securinegion tinctoriae). Στον υγρότοπο κυριαρχούν τα καλάμια (Phragmites australis) ενώ απαντώνται σε μικρότερη έκταση  αλμύρες (Arthrocnemum macrostachyum) και αρμυρίκια (Tamarix sp.). Τμήμα του υγρότοπου προστατεύεται από το Προεδρικό Διάταγμα των μικρών νησιωτικών υγρότοπων (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012) ενώ όλη η έκταση συμπεριλαμβάνεται στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Ηρακλείου (ΦΕΚ 122/ΑΑΠ/2009). [Επίσκεψη για την απογραφή: Κ. Παραγκαμιάν & Θ. Γιαννακάκης 07/2008].

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Παράκτιος
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 3.46 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: -  
Αλατότητα νερού: Υφάλμυρο
Είσοδος γλυκού νερού: Χείμαρρος / Ρύακας
Επιφανειακή έξοδος νερού Έξοδος από παρυφές λίμνης, ή ανεμπόδιστη έξοδος από ποτάμι
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): 26 - 50
Υδροπερίοδος: Μόνιμη
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Κρήτης
Περιφερειακή ενότητα: Ηρακλείου
Νησί: Κρήτη
Δήμος: Ηρακλείου
Γεωγραφικό μήκος: 25.192168 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 35.332527 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 3 - Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο)
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
F -- Εκβολικά ύδατα. Τα μόνιμα ύδατα των εκβολών και τα εκβολικά συστήματα των δέλτα > 95
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Δημόσιο - Δημοτικό
Προηγούμενες καταγραφές
Κωδικός Ονομασία περιοχής Αναφορές
GR431393000 Εκβολή Καρτερού Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Άλλο περιβαλλοντικό καθεστώς Μικροί νησιωτικοί υγρότοποι Εκβολή ρύακα Καρτερού Y431KRI107 60 Π.Δ. (ΦΕΚ 229/ΑΑΠ/2012)
Χωροταξικά & τοπίο ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ/ZOE Καρτερός 100 Γ.Π.Σ. (ΦΕΚ 122/ΑΑΠ/2009)
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση διάβρωσης
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση πλημμυρικών φαινομένων
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Κύκλος θρεπτικών
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Πολιτισμικές υπηρεσίες Τουρισμός και αναψυχή
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Καθαρισμός υδάτων
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
110 = Χρήση φυτοφαρμάκων/παρασιτοκτόνων Άγνωστη
423 = απόρριψη αδρανών υλικών (μπάζα) Μεσαία
490 = Άλλες αστικές, βιομηχανικές και συναφείς δραστηριότητες Άγνωστη
490 = Άλλες αστικές, βιομηχανικές και συναφείς δραστηριότητες Μεγάλη
502 = οδικό δίκτυο Μεγάλη
620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής Μεγάλη
701 = ρύπανση νερού Μεγάλη
703 = ρύπανση εδάφους Μεγάλη
952 = ευτροφισμός Μεσαία
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
401 = συνεχής δόμηση Μεσαία
502 = οδικό δίκτυο Μεσαία
505 = αεροδρόμιο Μεγάλη
603 = στάδιο Μεγάλη
Επιπτώσεις
Επίπτωση Ένταση
AS- = Μείωση αισθητικής τοπίου Άγνωστη
LW- = Μείωση των αξιών άγριας πανίδας/άγριας ζωής Μεσαία
PPO = Ρύπανση από ζιζανιοκτόνα άγνωστης έκτασης/διάρκειας Άγνωστη
SP- = Συμπίεση εδαφών Μεγάλη
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
92D0 Νότια παρόχθια δάση-στοές και λόχμες (Nerio-Tamaricetea και Securinegion tinctoriae) 5 - 25
1420 Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες (Sacrocornetea fruticosi) 5 - 25
72Α0 Καλαμώνες 51 - 75
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Αλοφυτική 5 - 25
Θαμνώδης / Δενδρώδης 5 - 25
Υπερυδατική 51 - 75
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Arthrocnemum macrostachyum Συγκυρίαρχο Θ. Γιαννακάκης 25.07.2008
Nerium oleander Παρόν Θ. Γιαννακάκης 25.07.2008
Opuntia ficus-indica Παρόν Θ. Γιαννακάκης 25.07.2008
Phragmites australis Κυρίαρχο Θ. Γιαννακάκης 25.07.2008
Tamarix sp. Συγκυρίαρχο Θ. Γιαννακάκης 25.07.2008
Πανίδα

Ψάρια

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Mugil cephalus Linnaeus, 1758

Πτηνά

Αριθμός ατόμων

Φώλιασμα

Αναφορές
Circus aeruginosus (L., 1758) Gloe 1992
Circus macrourus (S.G. Gmelin, 1770) Gloe 1992
Circus pygargus (L., 1758) Gloe 1992
Limosa limosa (L., 1758) 1-10 Coghlan (Ed) 1990
Philomachus pugnax (L., 1758) Gloe 1992
Tringa nebularia (Gunnerus, 1767) 1-10 Coghlan (Ed) 1990
Tringa totanus (L., 1758) 1-10 Coghlan (Ed) 1990
Ardea cinerea (L., 1758) Gloe 1992
Ardea purpurea (L., 1766) Gloe 1992
Ardeola ralloides (Scopoli, 1769) Gloe 1992
Egretta garzetta (L., 1766) Gloe 1992
Plegadis falcinellus (L., 1766) Gloe 1992
Falco vespertinus (L., 1766) Gloe 1992
Delichon urbicum (L., 1758) Gloe 1992
Hirundo rustica (L., 1758) Gloe 1992
Riparia riparia (L., 1758 ) Gloe 1992

Coghlan, S. 1990. Crete Report 1990. Almondbury. 24pp.

Gloe, P. 1992. Einige Vogelbeobachtungen in April 1998 auf Kreta. Kartierung medit. Brutvögel 8:3–13.

Ζαλίδης, Χ. Γ., και Α. Μαντζαβέλλας (συντονιστές έκδοσης). 1994. Απογραφή των ελληνικών υγροτόπων ως φυσικών πόρων (Πρώτη προσέγγιση). Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. 587 σελ.

Φωτογραφίες