GR431KRI086 - Εποχικό λιμνίο Ομαλού Βιάννου

Περιγραφή

Το εποχικό λιμνίο Ομαλού Βιάννου βρίσκεται στο ομώνυμο οροπέδιο, 3 χιλιόμετρα βόρεια του οικισμού Κεφαλόβρυση του Δήμου Βιάννου. Πρόκειται για ένα εποχιακό λιμνίο περίπου 450 στρεμμάτων, σε υψόμετρο 1300 μέτρων (ο ψηλότερος νησιωτικός υγρότοπος της Ελλάδας) που πλημμυρίζει τους χειμερινούς μήνες από τις κατακρημνίσεις και τα νερά των απορροών. Το νερό καταλήγει μέσω ενός μαιανδρικού καναλιού σε μια καταβόθρα (χώνος) και ο υγρότοπος αποστραγγίζεται. Ωστόσο, τους ξηρούς μήνες διατηρείται λίγο νερό τοπικά που προέρχεται από μια πηγή στο βορειοδυτικό τμήμα. Στο παρελθόν έχουν γίνει προσπάθειες στράγγισης της περιοχής όπως μαρτυρούν τα μικρά κανάλια που καταλήγουν στην καταβόθρα, προφανώς για την χρήση του υγρότοπου ως βοσκότοπο. Έτσι μέσα στον υγρότοπο υπάρχει έντονη βόσκηση ενώ υπάρχουν σκόρπιες και λίγες περιφράξεις για τον σταυλισμό των ζώων. Επιπλέον, όταν δεν έχει νερό, μέσα από την οριοθετημένη περιοχή διέρχονται αυτοκίνητα και υπάρχει και παράνομο κυνήγι. Στο βόρειο τμήμα του λιμνίου υπάρχει εκκλησία και εγκαταλειμμένο οίκημα που προορίζονταν για κέντρο υποδοχής επισκεπτών. Πιθανόν να απαντάται ο οικότοπος 3170* - Μεσογειακά εποχικά λιμνία. Η υγροτοπική βλάστηση περιλαμβάνει Ranunculus sp. και Juncus sp. ενώ όταν υποχωρούν τα νερά υπάρχουν ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη και άλλων φυτών, όπως κρόκοι (Crocus sp.), σταμναγκάθια (Cichorium spinosum), είδη της οικογένειας Compositae κ.α. Σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης περιοχής Δίκτης (Γκατζέλια και συν. 2001) στην ευρύτερη περιοχή έχουν παρατηρηθεί 175 είδη πουλιών εκ των οποίων τα 99 χαρακτηρίζονται είδη που χρησιμοποιούν υγροτοπικές περιοχές, ανάμεσά τους και πολλά παρυδάτια και υδρόβια. Ολόκληρος ο υγρότοπος βρίσκεται εντός των ορίων Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (GR4310006), και Καταφυγίου Άγριας Ζωής (Κ857) ενώ όλος ο ορεινός όγκος της Δίκτης είναι χαρακτηρισμένη Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά (GR190) [Επίσκεψη για την απογραφή: Κ. Παραγκαμιάν & Θ. Γιαννακάκης 22.04.2009].

Δεδομένα υγρότοπου

Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία υγρότοπου: Εσωτερικός
Τύπος υγρότοπου: Φυσικός
Έκταση υγρότοπου: 45.18 Ha
Υδρολογική αλληλεπίδραση: -  
Αλατότητα νερού: Γλυκό
Είσοδος γλυκού νερού: Άλλο
Επιφανειακή έξοδος νερού Άλλο
Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): > 95
Υδροπερίοδος: Εποχική
Γεωγραφική πληροφορία
Περιφέρεια: Κρήτης
Περιφερειακή ενότητα: Ηρακλείου
Νησί: Κρήτη
Δήμος: Βιάννου
Γεωγραφικό μήκος: 25.454254 Ανατολικά
Γεωγραφικό πλάτος: 35.071809 Βοράς
Κατάσταση υγρότοπου
Κατάσταση υγρότοπου (MEDWET): 1 - Απείραχτο. Χωρίς σημάδια από ανθρωπογενείς επιδράσεις
Τύπος υγρότοπου κατά Ramsar
Τύπος Κάλυψη (%)
P -- Εποχικές λίμνες γλυκού νερού, λίμνες πλημμυρογενών πεδιάδων (> 80 στρέμματα) > 95
Ιδιοκτησιακό καθεστώς
Άγνωστο
Καθεστώτα προστασίας
Κατηγορία καθεστώτος προστασίας Υποκατηγορία καθεστώτος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Περιοχή κάλυψης (%) Νομοθεσία
Περιοχή προστασίας της βιοποικιλότητας Ειδική ζώνη διατήρησης Δίκτη: Ομαλός Βιάννου (Σύμη - Ομαλός) GR4310006 100 Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60/Α/2011)
Άλλες προστατευόμενες περιοχές Καταφύγιο άγριας ζωής Αμιρών, Κεφαλοβρυσίου Δήμου Βιάννου Κ857 100 ΦΕΚ 927/Β/2002
Κατηγορία προστασίας CDDA
Κωδικός CDDA Κατηγορία CDDA
GR95 Καταφύγιο άγριας ζωής
Οικοσυστημικές υπηρεσίες
Τύπος οικοσυστημικής υπηρεσίας Οικοσυστημική υπηρεσία Κλίμακα Οφέλους (%) Σημαντικότητα
Προμηθευτικές υπηρεσίες Τροφή
Προμηθευτικές υπηρεσίες Γλυκό νερό
Υποστηρικτικές υπηρεσίες Παροχή ενδιαιτημάτων
Ρυθμιστικές υπηρεσίες Ρύθμιση υδάτων
Δραστηριότητες στον υγρότοπο
Δραστηριότητα Ένταση
140 = Βόσκηση Μεγάλη
190 = Άλλες αγροτικές και δασοκομικές δραστηριότητες Μεσαία
230 = Κυνήγι Άγνωστη
250 = Συλλογή / Αφαίρεση φυτών Άγνωστη
409 = άλλη κατανομή των κατοικιών Μικρή
430 = Αγροτικές (γεωργικές) κατασκευές Μικρή
720 = Ποδοπάτηση Μικρή
830 = Δημιουργία καναλιών Μικρή
Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής
Δραστηριότητα Ένταση
140 = Βόσκηση Μεσαία
230 = Κυνήγι Άγνωστη
250 = Συλλογή / Αφαίρεση φυτών Άγνωστη
430 = Αγροτικές (γεωργικές) κατασκευές Μικρή
502 = οδικό δίκτυο Μικρή
Τύποι οικότοπων
Τύπος Κάλυψη (%)
3170 * Μεσογειακά εποχικά λιμνία > 95
Τύποι βλάστησης
Τύπος Κάλυψη (%)
Υγρολιβαδική 5 - 25
Υφυδατική 26 - 50
Χλωρίδα
Είδος Παρουσία Αναφορές
Juncus sp. Παρόν Κ. Παραγκαμιάν & Θ. Γιαννακάκης 22.04...
Ranunculus sp. Κυρίαρχο Κ. Παραγκαμιάν & Θ. Γιαννακάκης 22.04...
Πανίδα

Αμφίβια

Παρουσία στον υγρότοπο


Αναφορές
Bufo viridis (Laurenti, 1768) Παρόν
Θ. Γιαννακάκης & Κ. Παραγκαμιάν 22.04...

Γκατζέλια, Α., Τ. Δημαλέξης, Ν. Δημητρακόπουλος, Ρ. Στέφα, Α. Βαρδινογιάννη, K. Γρίβας, Γ. Γωνιανάκης, M. Δρετάκης, Α. Καγιαμπάκη, Π. Λυμπεράκης, Μ. Προμπονάς, Α. Τριχάς, X. Φασουλάς, και Σ. Ξηρουχάκης. 2001δ. Σχέδιο διαχείρισης περιοχής Δίκτης. ΕΝΔΙΑΙΤΗΜΑ Σύμβουλοι Διαχείρισης – Αποκατάστασης Οικοσυστημάτων, Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, Ηράκλειο. 208 σελ.

Πορτόλου, Δ., Σ. Μπουρδάκης, Χ. Βλάχος, Θ. Καστρίτης και Τ. Δημαλέξης (επ.). 2009. Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας. Περιοχές Προτεραιότητας για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. 497 σελ.